Sản xuất và bán cây giống tại Cơ sở cây giống Lê Văn Cung ở huyện Chợ Lách, tỉnh Bến Tre.

Theo nhiều cơ sở sản xuất cây giống ở huyện Chợ Lách (tỉnh Bến Tre), năm nay là năm nhiều loại cây giống có đầu ra ổn định không như tình trạng khó tiêu thụ của vài năm trước. Hiện tại, đã bước vào các tháng cuối mùa trồng cây ăn trái nên giá nhiều loại cây giống có giảm so với trước, nhưng nhiều loại cây giống vẫn còn đắt hàng...

Nhiều giống cây hút hàng

Nếu như các năm trước, sức mua cây giống thường tập trung ở những tháng mới bắt đầu bước vào mùa mưa, thì từ đầu năm đến nay, cây giống bán được quanh năm. Bán chạy nhất là các loại cây giống sầu riêng hạt lép Ri 6, Monthoong và cơm vàng sữa hạt lép. Hiện giá cây giống sầu riêng hạt lép giảm 2.000-3.000 đồng/cây so với lúc lên cao điểm hồi tháng 4 tháng 5 âm lịch nhưng nó vẫn ở mức tương đương với hồi đầu vụ vào tháng giêng và còn cao hơn 1.000-3.000 đồng/cây so với năm trước. Giá sầu riêng Monthoong, Ri 6, Chín Hóa hiện ở mức 17.000-18.000 đồng/cây (mắt ghép cao 2-4 tấc); cây cao đẹp (7-8 tấc): 22.000-25.000 đồng/cây.

Các giống sầu riêng hạt lép Ri 6, Monthoong, cơm vàng sữa hạt lép đã dần khẳng định chỗ đứng trên thị trường, với giá bán trái gần đây luôn ở mức cao từ 15.000 đồng/kg trở lên. Trong khi đó, các giá trái sầu riêng thường (như khổ qua xanh) nhiều lúc chỉ ở mức 4.000 đồng/kg nên nhiều nhà vườn đã phải đốn bỏ và chuyển sang trồng sầu riêng hạt lép. Năm nay, cây giống sầu riêng hạt lép không chỉ đắt hàng ở các tỉnh miền ngoài (như miền Đông Nam Bộ, miền Trung...) cho những người mới lập vườn mà nó còn đang được nhiều nhà vườn ở các tỉnh, thành Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) mua về trồng, nhằm cải tạo và nâng cao giá trị vườn cây ăn trái của mình.

Theo các nhà vườn dự đoán, từ nay cho đến năm 2010, giá sầu riêng giống cũng sẽ còn ở mức cao và không bị giảm mạnh do nguồn cung gốc ghép hiện có dấu hiệu khan hiếm so với các năm trước. Trong khi đó, để ươm hột sầu riêng đến lúc gốc lớn có thể ghép giống được, phải mất khoảng 2 năm...

Nhiều loại cây giống hút hàng là do sản phẩm trái của nhiều loại cây được xuất khẩu mạnh, làm giá bán tăng, đã kích thích người dân phát triển diện tích trồng cây. Tại nhiều tỉnh miền Đông đang có các dự án phát triển trồng mít để sấy xuất khẩu, nên thời gian qua tiêu thụ mạnh nhiều mặt hàng mít giống tại Chợ Lách. Đó là các giống mít có trái lớn, năng suất cao và phẩm chất trái phù hợp với làm mít sấy như: mít Viên Linh, mít nghệ cao sản, mít Thái lá bàng... Gần đây, bưởi da xanh trái và chôm chôm Java tại ĐBSCL cũng đang ngày càng có giá ổn định và ở mức cao so với các năm trước, do có thị trường xuất khẩu nên cây giống cũng được tiêu thụ mạnh. Song song đó, nhiều nhà vườn lại chọn trồng các giống cây dễ trồng, nhanh có trái như ổi không hạt, mận An Phước, chanh không hạt... Vì vậy, các giống cây này cũng được tiêu thụ mạnh.

So với cách đây 2 tháng, hiện giá nhiều loại cây giống đang có xu hướng giảm do đã bước vào các tháng cuối mùa trồng cây ăn trái. Đồng thời, nhu cầu nhập thêm giống mới tại những cơ sở bán cây giống ở các tỉnh miền Đông giảm. Hiện các cây giống loại cao, tốt hầu như đã bán hết, chủ yếu còn lại loại cây mới ghép. Giá giống mít Viên Linh từ ở mức 6.000-8.000 đồng/cây, giảm còn 3.500-5.000 đồng/cây; mít Thái lá bàng và mít nghệ cao sản từ 4.000-5.000 đồng/cây, còn 2.000-3.000 đồng/cây. Giá ổi không hạt từ 4.000-5.000 đồng/cây, còn: 2.000-3.000 đồng/cây tháp và 3.000-3.500 đồng/nhánh bó. Còn giá chôm chôm Java, chôm chôm Thái và chôm chôm nhãn đang đứng ở mức 6.000-7.000 đồng/cây... Riêng các loại xoài và dừa giống giảm mạnh 3.000-10.000 đồng/cây (trong đó giảm mạnh nhất là dừa dứa). Hiện giá các loại xoài (Hòa Lộc, Tứ quý) chỉ còn ở mức 8.000-10.000 đồng/cây (8 tấc), loại nhỏ hơn: 5.000-7.000 đồng/cây. Dừa dứa 29.000-35.000 đồng/cây, xiêm lùn 15.000-17.000 đồng/cây; dừa ẻo và xiêm xanh: 5.000-6.000 đồng/cây.

Người sản xuất cây giống phấn khởi

Theo các cơ sở sản xuất cây giống ở Chợ Lách (Bến Tre), khi nhiều cơ sở sản xuất cây giống chuyển sang trồng các loại hoa kiểng, làm nguồn cung cây giống giảm, trong khi sức mua nhiều loại cây giống tăng đã giúp cho nhiều nhà vườn sản xuất cây giống dễ tiêu thụ hàng. Hiện lượng giống cây ăn trái của các cơ sở Chợ Lách sản xuất giảm khoảng 1 triệu cây so với năm 2008, xuống còn khoảng 16 triệu cây...

Ông Nguyễn Văn Bình, Chủ cơ sở sản xuất cây giống Chín Bình ở ấp Tây Lộc, xã Vĩnh Thành, huyện Chợ Lách, bộc bạch: “Vườn sầu riêng giống hơn 15.000 cây của ông đến thời điểm này đã bán hết sạch, chỉ còn cù cặn lại khoảng 20 cây, không như các năm trước khi bán thường còn lại khoảng 300-400 cây”. Bà Huỳnh Thị Hồng, cũng ở ấp Tây Lộc, xã Vĩnh Thành, huyện Chợ Lách, cho biết thêm: “Năm nay, phần lớn các mặt hàng cây giống đều bán chạy. Nhưng dễ bán nhất là các loại sầu riêng hạt lép như: Ri 6, Monthoong, cơm vàng sữa hạt lép. Năm nay, cơ sở sản xuất khoảng 10.000 cây sầu riêng giống các loại, đến thời điểm này đã bán được gần hết. Bên cạnh đó, các loại cây giống bưởi da xanh, vú sữa lò rèn, vú sữa bơ hồng, ổi không hạt... cũng tiêu thụ mạnh. Đặc biệt là bưởi da xanh, do thời gian qua nguồn cung bưởi da xanh trái chưa đáp ứng đủ cầu”.

Bà Chị Nguyễn Thị Phương Loan, chủ cơ sở sản xuất cây giống Tấn Đạt ở ấp Tân An, xã Long Thới, Chợ Lách, tỉnh Bến Tre, phấn khởi nói: “Năm nay, cơ sở của tôi sản xuất 10.000 cây sầu riêng giống, khoảng 10.000 cây mít và 3.000 cây chôm chôm Java. Đến thời điểm này, tôi đã bán được khoảng 80% các loại cây giống. Trong đó, mặt hàng chôm chôm Java đã bán hết sạch. Mấy năm trước giống chôm chôm java rất ít người mua, đa số người ta chỉ mua giống chôm chôm Thái và chôm chôm nhãn. Nhưng khoảng từ năm 2008 trở lại đây, do trái chôm chôm Java được xuất khẩu mạnh, với giá bán trái tại vườn nhiều lúc ở mức trên 20.000 đồng/kg nên nhiều người quay lại trồng chôm chôm Java, thay vì trồng các giống chôm chôm Thái, chôm chôm nhãn”.

Tuy nhiên nhiều nhà vườn vẫn còn băn khoăn, liệu thời gian tới đầu ra các loại cây giống có được thuận lợi như hiện tại? Bởi việc sản xuất cây giống tại Bến Tre cũng như nhiều tỉnh ĐBSCL vẫn còn mang tính tự phát. Đầu ra sản phẩm cây giống còn bấp bênh theo thị hiếu trồng cây ăn trái từng năm của nhà vườn, chứ chưa gắn với quy hoạch phát triển cây ăn trái của từng vùng, với từng loại cây cụ thể. Dù vậy, nhiều người sản xuất cây giống tin rằng nghề sản xuất cây giống sẽ còn tiếp tục có cơ hội “ăn nên làm ra” khi nhà vườn phát triển trồng cây ăn trái theo hướng chọn giống cây có chất lượng trái cao...

Bài, ảnh: KHÁNH TRUNG