Hỏi: Văn bản khai nhận tài sản thừa kế theo pháp luật do Phòng Công chứng chứng nhận không có thời gian niêm yết có đúng không?

Thanh Tâm (quận Thốt Nốt, TP Cần Thơ)

Về vấn đề này, Luật sư Huỳnh Minh Triết, Đoàn Luật sư TP Cần Thơ, cho biết:

Tại Điều 681 Bộ luật Dân sự 2005 quy định: Sau khi thông báo về việc mở thừa kế hoặc di chúc được công bố, những người thừa kế có thể họp mặt để thỏa thuận: cử người quản lý di sản, người phân chia di sản; cách thức phân chia di sản; mọi thỏa thuận của những người thừa kế phải được lập thành văn bản. Việc khai nhận và phân chia di sản thừa kế, tùy trường hợp cụ thể có thể bắt buộc phải công chứng (di sản là quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở, ô tô và các tài sản phải đăng ký quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng khác...) hoặc không bắt buộc công chứng (những người thừa kế vẫn có thể yêu cầu công chứng theo quy định của pháp luật nếu muốn).

Trình tự, thủ tục công chứng Văn bản khai nhận di sản thừa kế được thực hiện theo quy định của Luật Công chứng 2006 (hướng dẫn cụ thể tại Điều 49 và Điều 50) và các văn bản hướng dẫn. Theo đó, những người thừa kế có quyền yêu cầu công chứng Văn bản thỏa thuận phân chia di sản (trong trường hợp những người thừa kế theo pháp luật hoặc theo di chúc mà trong di chúc không xác định rõ di sản được hưởng của từng người); yêu cầu công chứng Văn bản khai nhận di sản (trong trường hợp chỉ có duy nhất một người thừa kế hoặc những người cùng được hưởng di sản theo pháp luật nhưng thỏa thuận không phân chia di sản đó). Người yêu cầu công chứng phải nộp một bộ hồ sơ yêu cầu công chứng, bao gồm: Phiếu yêu cầu công chứng (theo mẫu), dự thảo văn bản thừa kế (nếu có), bản sao giấy tờ tùy thân, bản sao giấy tờ chứng minh quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng tài sản, bản sao các giấy tờ có liên quan như: Giấy chứng tử của người để lại di sản, giấy tờ chứng minh quan hệ giữa người để lại di sản và người được hưởng di sản (Giấy khai sinh, giấy chứng nhận kết hôn...), di chúc (nếu có). Nếu hồ sơ đầy đủ, hợp lệ với quy định của pháp luật thì công chứng viên thụ lý, ghi vào sổ công chứng. Việc khai nhận và thỏa thuận phân chia di sản thừa kế phải được niêm yết. Việc niêm yết do cơ quan Công chứng thực hiện tại trụ sở UBND xã, phường, thị trấn, nơi thường trú trước đây của người để lại di sản; trong trường hợp không có nơi thường trú thì niêm yết tại UBND cấp xã nơi tạm trú của người đó. Trường hợp không xác định được cả hai nơi trên thì niêm yết tại UBND cấp xã, nơi có bất động sản. Cơ quan công chứng phải cử người trực tiếp niêm yết, có sự chứng kiến của đại diện UBND cấp xã. Nội dung niêm yết nêu rõ: họ, tên người để lại di sản; họ, tên của những người thỏa thuận hoặc người khai nhận và quan hệ với người để lại di sản; danh mục di sản được thỏa thuận phân chia hoặc được khai nhận; cuối bản niêm yết phải ghi rõ nếu có khiếu nại, tố cáo về việc bỏ sót người được hưởng di sản, bỏ sót di sản, di sản không thuộc quyền sở hữu, quyền sử dụng của người để lại di sản, thì khiếu nại, tố cáo đó được gửi cho cơ quan thực hiện công chứng.

Theo quy định tại Nghị định số 75/2000/NĐ-CP ngày 8-12-2000 của Chính phủ về công chứng, chứng thực và Thông tư số 03/2001/TP-CC của Bộ Tư pháp hướng dẫn Nghị định số 75/2000/NĐ-CP thì thời hạn niêm yết thông báo khai nhận di sản thừa kế và thỏa thuận phân chia di sản thừa kế là 30 ngày; UBND cấp xã có trách nhiệm bảo quản việc niêm yết trong thời gian trên. Thời hạn 30 ngày niêm yết không được tính vào thời hạn công chứng quy định tại Điều 38 Luật Công chứng.

NG.B (thực hiện)