Thường trực HĐND thành phố đề nghị cho biết những khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp, hợp tác xã và nông dân trong quá trình thực hiện liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ nông sản. Nội dung trả lời của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thành phố, như sau:

Bên cạnh những thành tựu đạt được, mô hình liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ nông sản còn tồn tại một số khó khăn nhất định. Mối liên kết giữa nông dân và doanh nghiệp chưa thực sự trở thành "liên minh" theo đúng nghĩa; vẫn còn điệp khúc "được mùa, mất giá". Nguyên nhân do chưa thật sự gắn kết mà còn mang tính lỏng lẻo như sau:

- Do sản lượng lúa thu hoạch tập trung, nông dân bán lúa tươi nên các doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn trong việc chuẩn bị phương tiện vận chuyển, không đủ các thiết bị phơi sấy nên lúa thu hoạch thường phải tập kết đầu bờ khoảng 4-5 ngày công ty mới thu gom hết. Một số diện tích lúa quá ngày thu hoạch 7-10 ngày công mới cho cắt nên đã ảnh hưởng đến năng suất cũng như chất lượng.

- Mặc dù giữa nông dân và doanh nghiệp có hợp đồng thu mua, nhưng vẫn xảy ra trường hợp công ty thu mua không kịp thì nông dân bán ra thương lái bên ngoài, và sự biến động giá cả ngoài thị trường nên ảnh hưởng đến việc thu mua.

- Hiện vẫn còn thiếu một hành lang pháp lý phù hợp cho việc giải quyết tranh chấp trong liên kết giữa các nhà, đặc biệt là hợp đồng sản xuất và tiêu thụ sản phẩm giữa nhà doanh nghiệp và nhà nông.

- Hợp đồng ký kết chưa được giải thích rõ ràng với người nông dân; không có sự thống nhất về địa điểm thu mua, ẩm độ, tạp chất… thiếu sự chế tài khi các bên không thực hiện đúng hợp đồng. Nội dung hợp đồng bao tiêu sản phẩm là hợp đồng có tính hướng dẫn, không phải là hợp đồng kinh tế nên tính pháp lý không cao nên các bên dễ vi phạm hợp đồng.

- Tập quán sản xuất của người dân ở thành phố Cần Thơ nói riêng và nông dân ở ĐBSCL nói chung còn chạy theo giá cả thị trường, tầm nhìn của người sản xuất còn theo hướng an toàn nên không thể tạo ra được sản phẩm có chất lượng cao, đồng nhất với số lượng lớn để đáp ứng nhu cầu của các doanh nghiệp.

- Trong sản xuất chưa có sự liên kết chặt giữa nông dân và doanh nghiệp.

Những biện pháp khắc phục:

- Ngành đã thực hiện chủ trương sản xuất nông nghiệp "chất lượng, an toàn, đa dạng" để thích ứng thị trường, không để tình trạng tập trung dội chợ; tăng cường sản xuất nông sản theo hướng chất lượng, đáp ứng nhu cầu thị trường, đặc biệt là các thị trường khó tính để tăng giá trị nông sản.

- Tiếp tục phối hợp tìm đối tác mở rộng thị trường để tổ chức sản xuất có mục tiêu cụ thể.

- Quy hoạch các vùng sản xuất tập trung, tạo sản lượng đồng nhất về mẫu mã và chất lượng làm nền tảng cho việc xây dựng thương hiệu nông sản Việt Nam trên thị trường quốc tế.

- Tổ chức liên kết vùng nguyên liệu các doanh nghiệp cho các hợp tác xã, tổ hợp tác cánh đồng lớn, xây dựng mối liên kết bền vững, đôi bên cùng chia sẻ lợi nhuận và khó khăn trong sự dao động của thị trường tiêu thụ.