Công nghệ số đang được ứng dụng ngày càng rộng rãi trên lĩnh vực nông nghiệp ở tỉnh Hậu Giang. Qua đó, nhằm tối ưu hóa quy trình sản xuất, nâng cao chất lượng nông sản, bảo vệ môi trường, cải thiện đời sống và làm giàu cho người nông dân bằng công nghệ 4.0.

Nông dân sử dụng công nghệ số điều khiển từ xa bằng điện thoại để tưới nước cho vườn khóm.

Những năm gần đây hình ảnh "con trâu đi trước, cái cày theo sau" bắt đầu xa dần mà thay vào đó là những cánh đồng công nghệ cao. Ở đó, người nông dân thay đổi và biết áp dụng thành tựu công nghệ, đổi mới phương thức sản xuất, làm việc trên những cánh đồng như điều khiển từ xa để tưới nước, phun thuốc hay chụp ảnh theo dõi.

Điển hình như mô hình trồng dưa lưới hơn 6.500m² trong nhà kính của anh Nguyễn Thanh Tâm, ở ấp Phước Thạnh, xã Đông Thạnh, huyện Châu Thành - Hậu Giang, bước đầu thành công cho thu nhập cao và trên đà phát triển nhân rộng. Anh Tâm cho biết: Chịu khó đi nhiều nơi và tham quan nhiều mô hình nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, anh nhận thấy tiềm năng của cây dưa lưới là rất lớn. Tận dụng diện tích vườn tạp không hiệu quả anh đầu tư 920m² nhà lưới, trồng thử nghiệm 2.400 dây dưa lưới. Sau 72 ngày vườn dưa lưới cho thu hoạch hơn 3 tấn trái, bán với giá 35.000 đồng/kg, thu về hơn 100 triệu đồng/vụ, trừ đi các chi phí lợi nhuận thu được hơn 40 triệu đồng/vụ.

Nhận thấy tiềm năng cây dưa lưới là rất lớn, hiện tại anh đã đầu tư thêm 4 nhà kính nữa với tổng diện tích 2.800m². Hiện nay anh chuẩn bị cho xuống giống thêm 5 nhà với tổng diện tích 6.500m², ước tính sẽ thu về lợi nhuận trên 260 triệu đồng/vụ...

Thời gian gần đây nông dân Hậu Giang trồng mãng cầu với diện tích lớn nhất ở ĐBSCL, vì đây là cây chịu được mặn, phèn nên phát triển kinh tế nông hộ khá nhanh. Nhất là vùng Long Mỹ, Phụng Hiệp, Châu Thành và thị xã Ngã Bảy.

Bà Phạm Thị Lượng, ở Hợp tác xã (HTX) Nông nghiệp và thương mại dịch vụ mãng cầu Thuận Hòa, xã Thuận Hòa, huyện Long Mỹ, cho biết: Từ khi mãng cầu Hậu Giang được Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh đăng ký nhãn hiệu hàng hóa, kết nạp HTX là thành viên sử dụng nhãn hiệu thì người tiêu dùng trong và ngoài tỉnh ngày càng tin tưởng, tiêu dùng trà mãng cầu nhiều hơn. Mỗi tháng, HTX cung ứng ra thị trường khoảng 50kg trà mãng cầu. Các thành viên HTX rất phấn khởi vì được tỉnh tin tưởng chọn là đại diện quảng bá mặt hàng nông sản chủ lực mang thương hiệu Hậu Giang.

Ông Trần Phú Quốc, Giám đốc HTX mãng cầu xiêm Thuận Hòa, cho biết: Hiện nay cây mãng cầu đang phát triển mạnh, để mãng cầu vươn xa hơn nữa thì cần đầu tư các thiết bị máy móc thông minh. Mới đây HTX được ngành Nông nghiệp tỉnh giới thiệu một doanh nghiệp đến hỗ trợ gắn máy cảm biến để theo dõi nhiệt độ, lượng mưa và chụp các hình ảnh sinh trưởng của cây… Từ đó đưa ra dự báo thông qua điện thoại để người trồng biết phòng ngừa sâu bệnh cho vườn mãng cầu. Cuối vụ xuất bán mãng cầu cho khách hàng cũng yên tâm hơn vì truy xuất được nguồn gốc và giá bán luôn cao hơn so với sản phẩm ngoài HTX.

HTX đã có gần 40ha trồng mãng cầu xiêm đang cho trái. Đặc biệt vùng đất phèn và bị ảnh hưởng mặn rất thích hợp loại mãng cầu xiêm ghép trên gốc bình bát giúp cây phát triển rất mạnh nhờ vào tính chịu phèn mặn của gốc ghép, có thể chịu được độ mặn 6-10‰. Đây là loại cây tốt nhất trong nhóm cây ăn trái. Kỹ thuật trồng cây cách cây 6m, mật độ trung bình từ 70-80 gốc/công. Thông thường, mãng cầu xiêm trồng hơn 2 năm cho trái và cho trái 2 vụ/năm. Vụ thuận vào mùa nắng và vụ nghịch vào mùa mưa.

Tuy nhiên, nếu để mãng cầu tự thụ phấn sẽ cho trái rất ít. Do vậy, qua thời gian nghiên cứu, học hỏi, nông dân đã tìm ra bí quyết để thụ phấn nhân tạo cho mãng cầu ra trái nhiều và có trái quanh năm. Bình quân mỗi công mãng cầu cho năng suất từ 4,5-5 tấn/công, hiện giá bán từ 14.000-16.000 đồng/kg. Sau khi nông dân trừ hết chi phí còn lãi từ 40-42 triệu đồng/công/năm. Bên cạnh đó nông dân còn làm trà mãng cầu bán giá từ 450.000-500.000 đồng/kg, còn lá tươi mãng cầu bán giá 15.000 đồng/kg.

Ông Võ Xuân Tân, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Hậu Giang, cho biết: Trong bối cảnh, cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 đang diễn ra mạnh mẽ, đổi mới khoa học công nghệ là một trong những giải pháp then chốt, trọng tâm trong thực hiện tái cơ cấu ngành Nông nghiệp giai đoạn hiện nay. Nhiều kết quả nghiên cứu khoa học đã được chuyển giao, ứng dụng vào sản xuất nông nghiệp như giống mới, quy trình công nghệ, tiến bộ kỹ thuật mới đã góp phần giảm chi phí đầu tư, tăng lợi nhuận và mang lại hiệu quả kinh tế cao trong sản xuất nông nghiệp.

Những năm qua Hậu Giang đã và đang xúc tiến đầu tư, kêu gọi đầu tư và thực hiện nhiều đề tài, dự án, mô hình ứng dụng công nghệ cao với những kết quả đạt được như sau: Dự án đầu tư tại Khu thực nghiệm trình diễn Khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao Hậu Giang với quy mô 2ha, tổng nguồn vốn đầu tư hơn 31,7 tỉ đồng. Mục tiêu của dự án là ứng dụng công nghệ cao thực nghiệm trình diễn dưa lưới, nấm, rau ăn lá kết hợp điện mặt trời. Lắp đặt hệ thống năng lượng mặt trời trên các mái nhà khu phụ trợ của dự án với tổng diện tích 1ha, mô hình bảo quản và chế biến rau ăn lá, nấm chất lượng cao (đóng gói, bảo quản sau thu hoạch) để kéo dài thời gian bảo quản và chất lượng sản phẩm.

Trung tâm Giống Nông nghiệp tỉnh Hậu Giang cũng đã thực hiện sản xuất chuối giống bằng hình thức nuôi cấy mô từ năm 2016 đến nay, mỗi năm cung cấp ra thị trường khoảng 200.000 cây giống. Hiện tại, Trung tâm cũng đang thực hiện sản xuất giống cây hoa cúc với hình thức nuôi cấy mô đang cung ứng sản phẩm cây giống ra thị trường. 

Bài, ảnh: LÊ VŨ