Chưa bao giờ người trồng khóm huyện Gò Quao, tỉnh Kiên Giang lại rơi vào tình cảnh như hiện nay: khóm rớt giá thê thảm. Không ít người đang bàn tính đến việc chuyển sang trồng các loại cây khác vì trồng khóm không có lãi!

Ông Võ Văn Bê “than trời” vì khóm rớt giá đúng vào thời kỳ thu hoạch.

Hiện nay, ở ấp Bùi Thị Thêm, Phước Ninh, Phước Thành, Phước Bình, Phước Lợi, Phước An (Vĩnh Phước A)..., đang vào mùa thu hoạch rộ khóm. Thế nhưng, trên gương mặt nhà vườn, ai cũng nặng trĩu nỗi lo, vì khóm rớt giá thê thảm. Nguy cơ lỗ, không có tiền để trả cho các chủ vựa phân bón, thuốc trừ sâu, vốn vay ngân hàng... đang đè nặng lên vai người trồng khóm. Ông Lê Minh Mão, ngụ ấp Bùi Thị Thêm, đang thu hoạch hơn 3 ha khóm, than: “Nếu khóm có giá trung bình 5.000 đồng/kg như mùa rồi, nông dân ở đây trồng có lãi. Hiện nay, đang kỳ thu hoạch, giá khóm lại rớt thê thảm, chỉ còn từ 2.500 - 2.800 đồng/kg. Nhà rẫy chúng tôi cật lực gần 5 tháng trời mới thu hoạch. Nếu tính tiền phân bón, chăm sóc, thu hoạch... không còn lời đồng nào, thậm chí còn bị lỗ”. Ông Võ Văn Bê, ngụ ấp Phước An, chỉ tay ra rẫy khóm 3ha đang đến kỳ thu hoạch, nói: “Khóm đang trong giai đoạn chuẩn bị thu hoạch, từ 4.000-5.000 đồng/kg tuột xuống còn không được 3.000 đồng/kg. Giá như vầy làm ăn sao có lãi! Rẫy khóm không đầu tư trồng mới, chỉ cải tạo lại nên thời gian thu hoạch ngắn, ít chi phí ban đầu. Nếu không, tính chi phí công đào đất lên liếp, giống, phân bón... lỗ chí gì cũng cả triệu đồng/công”.

Ông Dương Văn Dĩnh, Phó Chủ tịch UBND xã Vĩnh Phước A, cho biết: Do đồng đất ở đây nhiễm phèn, mặn nên xã xác định cây khóm là cây trồng chủ lực trong phát triển kinh tế. Những năm qua, địa phương khuyến khích bà con phá đất hoang hóa để lên liếp trồng khóm, tăng thu nhập. Hiện nay, toàn xã đã có 2.138 ha trồng khóm, trong tổng số 4.451 ha diện tích tự nhiên. Mấy năm trước, khóm được mùa lại có giá, người dân mở rộng diện tích trồng, có nhiều người khá lên từ cây khóm... Theo ông Dương Văn Dĩnh, sở dĩ khóm rớt giá như hiện nay do một số nhà máy, xí nghiệp ngưng xuất khẩu, thương lái ép giá vì biết quy trình đến kỳ thu hoạch rộ, người dân không bán không được nên còn tình trạng ép giá nông dân...

Không chỉ giá khóm rớt, nhà rẫy đang đối đầu với việc loại cây trồng này bị bệnh, sâu tấn công, chuột phá hoại... ảnh hưởng đến năng suất. Nếu như trước đây, 1 công khóm tơ, thu hoạch trên 2 tấn, thì nay chỉ còn 1,4 tấn. Theo ông Dương Văn Dĩnh, bệnh dễ thường gặp nhất ở cây khóm trên địa bàn là chết bụi, thúi đầu lá, không có thuốc đặc trị. Ông Lê Minh Mão, ngụ ấp Bùi Thị Thêm nói: “Khóm đến kỳ chín, giá cao hơn nhưng chỉ vài ba ngày thu hoạch bán không kịp thì làm... mồi cho lũ chuột... Nếu như đà này, nông dân ở đây sẽ chuyển sang trồng cây con khác. Năm trước, tôi thử chuyển 5 công rẫy khóm sang trồng lúa cho hiệu quả cũng khá cao. 1 công lúa có thể thu nhập bằng 6 công khóm hiện tại. Nếu tính ra, nông dân ở đây bán 10 trái khóm chỉ ăn được... 1 tô phở”.

Bài, ảnh: LÊ SEN