Thực hiện Thông tư 01/2020/TT-NHNN (ngày 13-3-2020) của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN)  “Quy định về việc tổ chức tín dụng (TCTD), chi nhánh ngân hàng nước ngoài cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, phí, giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng chịu ảnh hưởng do dịch COVID-19”, hệ thống NHNN trên địa bàn các tỉnh, thành phố, các TCTD đã vào cuộc rất quyết liệt, chủ động. Trong tình hình khó khăn của doanh nghiệp, người dân, NHNN đặt ra yêu cầu toàn ngành ngân hàng phải có những giải pháp thực chất, quyết liệt hơn nữa để có thể đưa các chính sách của Chính phủ, của NHNN đi vào cuộc sống; tháo gỡ kịp thời các khó khăn, vướng mắc phát sinh trong hoạt động của doanh nghiệp.

Vào cuộc sớm

Hoạt động sản xuất thép cuộn xuất khẩu của Công ty Thép Tây Đô, Khu công nghiệp Trà Nóc 1.

Tại hội nghị trực tuyến mới đây của NHNN cùng các TCTD về “Tăng cường tín dụng ngân hàng hỗ trợ doanh nghiệp và người dân khắc phục khó khăn do ảnh hưởng dịch COVID-19”, Thống đốc Ngân hàng NHNN Lê Minh Hưng, chia sẻ: Trước tình hình COVID-19, NHNN Trung ương đã rất kịp thời, chủ động trong việc điều hành các công cụ chính sách tiền tệ, đặc biệt là về điều hành thanh khoản, hoạt động của thị trường liên ngân hàng, điều hành tỷ giá, điều hành lãi suất hết sức chủ động và đã tiến hành các bước đi để giữ ổn định tỷ giá cũng như điều hành lãi suất, giảm lãi suất, đặc biệt là trong các lĩnh vực ưu tiên để hỗ trợ cho sản xuất, kinh doanh. NHNN Trung ương, các đơn vị ở hội sở chính cũng như các chi nhánh đã rất chủ động, tích cực vào cuộc sớm và khẩn trương ban hành Thông tư 01. Thông tư 01 là một bước đột phá với những giải pháp rất mạnh mẽ. Trên thực tế, vì dịch bệnh này chưa có tiền lệ, nên NHNN đã đưa quy định rất mới và rất mạnh để giúp các TCTD thực hiện các biện pháp cơ cấu lại nợ, cả gốc và nợ lãi và xử lý các vấn đề phát sinh trên thực tế hoạt động của các TCTD, tháo gỡ khó khăn cho khách hàng và doanh nghiệp vay vốn.

Ông Nguyễn Quốc Hùng, Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế, NHNN, cho biết: Sau hơn 1 tháng triển khai Thông tư 01, đã có 32 TCTD đã gửi văn bản báo cáo cho NHNN về các văn bản quy định nội bộ và các văn bản liên quan đến chỉ đạo triển khai thống nhất trong toàn hệ thống về triển khai Thông tư 01. Có 54 đơn vị gửi báo cáo kết quả thực hiện cụ thể: Cho vay cơ cấu nợ và giữ nguyên nhóm nợ là 166.544 khách hàng với dư nợ 62.835 tỉ đồng. Về miễn giảm lãi giữ nguyên nhóm nợ là 14.368 khách hàng với dư nợ 12.319 tỉ đồng. Thực hiện về hạ lãi suất dư nợ hiện hữu cho khách hàng hơn 289.200 khách hàng với số dư nợ trên 948.400 tỉ đồng với số lãi dự kiến hạ cho khách hàng là 3.530 tỉ đồng. Cho vay mới với lãi suất ưu đãi với doanh số cho vay là 511.230 tỉ đồng. Ngân hàng Chính sách Xã hội thực hiện gia hạn nợ là 132.930 khách hàng với số dư nợ là 2.815 tỉ đồng, cho vay mới là 516.668 khách hàng với dư nợ là 18.825 tỉ đồng.

Theo đánh giá của NHNN, mặc dù kết quả đạt được rất thiết thực nhưng vẫn còn tình trạng khó khăn trong việc tiếp cận vốn ở lĩnh vực ưu đãi, cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn giảm lãi, giữ nguyên nhóm nợ. Các ngân hàng đã bước đầu vào cuộc giải quyết khó khăn, vướng mắc cho khách hàng nhưng kết quả còn hạn chế, chưa thực sự quyết liệt, kịp thời… Bên cạnh đó, do chính sách mới được triển khai nên các TCTD cũng gặp nhiều khó khăn trong bối cảnh khó khăn chung của nền kinh tế. Một số quy định về phạm vi khoản nợ được cơ cấu, thời hạn cơ cấu, trích lập dự phòng… có thể chưa phù hợp trong tình hình diễn biến phức tạp của dịch hiện nay. NHNN đã ghi nhận và đang xem xét, sửa đổi bổ sung kịp thời.

Sẵn sàng cơ cấu nợ vay

Theo Chủ tịch Hội đồng quản trị Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam (Vietinbank) Lê Đức Thọ, ngay khi có Thông tư 01, Vietinbank đã quán triệt đến tất cả các chi nhánh trong toàn hệ thống. Hiện nay có khoảng trên 10.000 khách hàng của Vietinbank bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh và có nhu cầu phải xem xét để thực hiện các biện pháp cần thiết trong điều chỉnh quan hệ tín dụng với ngân hàng. Nguồn vốn tín dụng bị ảnh hưởng khoảng trên 300.000 tỉ đồng, chiếm khoảng 30% tổng dư nợ tín dụng của Vietinbank. Đến thời điểm này nhu cầu cũng như số đã thực hiện cơ cấu lại nhóm nợ với dư nợ tín dụng khoảng hơn 30.000 tỉ đồng, tức là chiếm khoảng 10%/ tổng số dư nợ bị ảnh hưởng. Do Thông tư 01 ban hành từ ngày 13-3 trở lại đây nên trên thực tế con số được cơ cấu lại là do đến hạn. Dự báo trong quý II và quý III tới đây, nhu cầu cơ cấu lại nợ sẽ rất lớn.

Ông Tiết Văn Thành, Tổng Giám đốc Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, chia sẻ: Để hỗ trợ khách hàng, Agribank thực hiện giữ nguyên nhóm nợ khoảng 30.000 tỉ đồng; trong đó thực hiện theo Thông tư 01 là 20.900 tỉ đồng. Đồng thời hạ lãi suất với dư nợ là 28.000 tỉ đồng; miễn giảm lãi với dư nợ 2.474 tỉ đồng. Dự kiến trong quý II và quý III, số dư nợ bị tác động ảnh hưởng lên đến 250.000 tỉ đồng và Argibank sẽ xem xét để có hướng hỗ trợ khách hàng kịp thời. Agribank cũng đưa ra gói tín dụng 100.000 tỉ đồng với lãi suất giảm so với lãi suất cho vay thông thường từ 0,5-2,5%.

Theo Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng, khi nền kinh tế khó khăn do dịch bệnh, trách nhiệm của các TCTD đối với nền kinh tế cũng cần được phát huy tối đa. Đặc biệt là các TCTD phải thực hiện các chỉ đạo của Chính phủ, của Thủ tướng Chính phủ, của NHNN, tập trung theo hướng chia sẻ tối đa khó khăn với khách hàng vay vốn, với nền kinh tế trong giai đoạn này cũng như sau khi dịch kết thúc. Phải xem xét giảm các chi phí, căn cứ vào kết quả kinh doanh để trích lập dự phòng rủi ro. Sử dụng tối đa việc giảm chi phí để hỗ trợ lãi suất cho nền kinh tế. Các TCTD phải xem xét điều chỉnh lại kế hoạch kinh doanh, các chỉ tiêu lợi nhuận của năm 2020 cho phù hợp. Đặc biệt là phải chủ động cân đối nguồn vốn để đầu tư tập trung cho các dự án có khả năng triển khai; cho vay mới những dự án khả thi để hỗ trợ phục hồi sau dịch là yếu tố then chốt để có thể hỗ trợ nền kinh tế đạt được mức tăng trưởng trong năm 2020. Đồng thời, phải tập trung chỉ đạo đơn giản hóa các quy trình thủ tục nội bộ, đảm bảo an toàn chất lượng tín dụng, duy trì tính lành mạnh của hoạt động ngân hàng trong nhiều năm tới đây chứ không phải chỉ trong năm nay.

Bài, ảnh: MINH HUYỀN