Bài, ảnh: HỮU ÐỨC

Lúa hè thu ở miền Tây đang mùa thu hoạch trong khi dự báo thị trường tiêu thụ lạc quan. Mặc cho những ngày mưa dầm kéo dài nông dân vẫn tin giá lúa sẽ còn tăng.

Thu mua chế biến lúa gạo xuất khẩu ở ĐBSCL.

Lạc quan mùa lúa chín

Cuối tháng 6 bước qua đầu tháng 7 khi đồng lúa hè thu ở một số địa phương các tỉnh ÐBSCL vào đầu mùa gặt, dân thương lái rảo quanh báo giá lúa "nhóng" lên từng ngày. Mặc dù giá lúa cao, dòng chảy lúa gạo trong vùng không vì vậy chậm lại.

Anh Mười, nông dân ở huyện Giồng Riềng, tỉnh Kiên Giang vừa thu xong bán hết lúa tươi tại ruộng. Trồng giống lúa IR 50404 mùa này trúng khá, trên 7 tấn/ha. Giá bán đầu vụ 6.200 đồng/kg. Anh nói sau khi trừ hết chi phí còn lãi hơn 3 triệu đồng/công. Mức lời như vậy nhiều nông dân đều đạt, tính ra cao hơn nhiều so với mấy mùa lúa trước. Còn so đến thời điểm giữa tháng 7, nông dân An Giang, Ðồng Tháp đang thu hoạch lúa, giá bán hơn mức 6.500-6.600 đồng/kg.

Ông Huỳnh Trí Phương, Giám đốc Công ty Gạo Lúa Tôm tại An Giang, cho rằng, thị trường lúa gạo ở các tỉnh có vùng lúa hè thu đang thu hoạch vẫn giữ mạch tiêu thụ tốt, lúa treo giá cao. Ðó là yếu tố tác động tâm lý từ thông tin thị trường các nước xuất khẩu gạo có nguồn cung lớn báo mức giá tăng cao nhất trong vòng 2 năm qua.

Chưa dừng lại khi tình hình cung - cầu từ thị trường gạo có thể sẽ còn biến động trước dự báo bất trắc liên quan đến điều kiện thời tiết, đặc biệt là khả năng cao diễn ra hiện tượng thời tiết El Nino tại Bắc bán cầu trong mùa hè khiến lượng mưa tại một số khu vực miền Nam và Ðông Nam châu Á giảm. Tác động El Nino có thể khiến hoạt động sản xuất lương thực thực phẩm, nhất là các khu vực trồng lúa của một số nước có nguồn cung lớn gặp rủi ro. Ngoại trừ Thái Lan, các nhà xuất khẩu gạo cho biết vẫn có khả năng tăng xuất khẩu gạo nhờ sản xuất tốt.

Theo Tổ chức Nông Lương Liên Hiệp Quốc (FAO), trước bối cảnh trên dự báo các nước nhập khẩu gạo sẽ tăng quy mô dự trữ thêm 1,1% lên 131,6 triệu tấn. Trong số các nước nhập khẩu truyền thống, Iraq, Hàn Quốc, Malaysia, Nepal, Nigeria và Philippines đều đang tăng dự trữ trước mùa thấp điểm.

Chuyển động gạo chợ

Trong lúc một số mặt hàng nông thủy - sản xuất khẩu ở ÐBSCL đang xoay trở, hy vọng đà phục hồi kinh tế từ các thị trường nhập khẩu lớn vào giữa cuối năm nay, thị trường lúa gạo tiếp tục thắp điểm sáng.

Theo các doanh nghiệp kinh doanh lúa gạo ở ÐBSCL, trong tuần trước ngày 5-7-2023 lúa gạo trong vùng chuyển động tăng giá nhẹ so với trước đó. Tại An Giang, giá lúa OM 5451 và IR 50404 thu mua 6.300-6.600 đồng/kg tăng 100 đồng/kg. Lúa OM 18 giá 6.600-6.800 đồng/kg, lúa Ðài Thơm 8 giá 6.900-7.000 đồng/kg. Lúa Nàng Hoa 9 giá 6.600-6.800 đồng/kg… Lúa nếp An Giang bán tại ruộng 5.700-5.900 đồng/kg, nếp Long An bán tại ruộng 6.300-6.400 đồng/kg. Nếp An Giang (khô) giá 7.400-7.600 đồng/kg, nếp Long An (khô) giá 7.700-7.900 đồng/kg.

Tuy nhiên vào thời điểm giữa tháng 7, ông Huỳnh Chí Phương cho biết: Trên nhiều cánh đồng lớn ở Ðịnh Thành, Thoại Sơn (An Giang) vừa gặt lúa hè thu trúng mùa, năng suất trên 7 tấn/ha, nông dân bán được giá tốt. Mặc dù lúa thu hoạch chịu thời tiết bất lợi mưa dầm do ảnh hưởng bởi hoàn lưu cơn bão số 1 - Talim, thương lái về đồng mua lúa vẫn ổn định mức giá cao. Mặc dù thời điểm này không phải cao điểm thu hoạch vụ hè thu năm 2023.

Trong một diễn biến khác, đón lúa vụ hè thu các doanh nghiệp, thương lái trong vùng đẩy mạnh hoạt động thu mua đảm bảo nguồn cung theo hợp đồng xuất khẩu. Thế nhưng tình hình giá gạo đang tăng cao nên lượng thu mua lúa gạo về các kho các doanh nghiệp tương đối ít. Hơn nữa, trước dấu hiệu khả quan từ xuất khẩu gạo, giá lúa trong vùng tăng kéo theo giá gạo nội địa bắt đầu tăng theo. Áp lực khó khăn cho doanh nghiệp xuất khẩu lúc này khi chưa có đủ nguồn hàng trong kho đáp ứng theo các hợp đồng đã ký trước.

Một chủ doanh nghiệp kinh doanh gạo nội địa tại An Giang cho biết, giá một vài loại gạo như Ðài Thơm 8, OM 18, IR 50404 hiện tăng bình quân 1.000 đồng/kg. Gạo IR 50404 đang cạn nguồn cung, gạo Ðài Thơm 8 bán sỉ tại các đại lý 13.000-13.500 đồng/kg, bán lẻ tiêu dùng lên 14.000-14.500 đồng/kg. Dù sắp tới vào mùa thu hoạch rộ dự đoán giá lúa vẫn dao động mức cao và khó giảm dưới 6.500 đồng/kg.

Vụ lúa hè thu 2023 ở ĐBSCL đã gieo sạ trên 1,4/1,5 triệu héc-ta, đến giữa tháng 7 diện tích lúa thu hoạch ước trên 200.000ha, năng suất 66,19 tạ/ha.
Trong 6 tháng đầu năm 2023, xuất khẩu gạo đạt 4,27 triệu tấn, kim ngạch xuất khẩu đạt gần 2,3 tỉ USD, tăng 22,2% về lượng và tăng 34,7% về trị giá so với cùng kỳ năm ngoái.