Căng thẳng tinh thần (stress) mãn tính có thể gây hại cho cả sức khỏe thể chất lẫn tâm thần. Và một trong số những biện pháp đối phó stress thường được khuyến nghị là tập thể dục. Mới đây, một nghiên cứu đăng trên Tạp chí Psychology of Sport & Exercise cho thấy khiêu vũ cũng có thể giúp kiểm soát stress hiệu quả.

So với tập thể dục thông thường, khiêu vũ giúp cải thiện khả năng điều hòa hoóc-môn gây stress cortisol ở người lớn tuổi tốt hơn. Ảnh: Shutterstock

Được biết, các nhà tâm lý học thể thao đã ghi nhận nhiều lợi ích sức khỏe của hoạt động thể chất trong thập kỷ qua, dẫn đến việc họ thường khuyến nghị nên vận động thể chất để đối phó với stress. Nhưng thực tế cho thấy không phải tất cả các hình thức tập thể dục đều có tác động như nhau khi đề cập đến khả năng chế ngự phản ứng đối phó stress của chúng ta.

Trong nghiên cứu mới công bố, các chuyên gia trên nhiều lĩnh vực ở nhiều trường đại học châu Âu đã tập trung tìm hiểu khiêu vũ, một hoạt động dường như có sức mạnh đặc biệt trong việc giải tỏa stress. Nhiều nghiên cứu từng chỉ ra rằng các động tác khiêu vũ đặc biệt hiệu quả trong việc làm dịu đi tác động của stress và một số chuyên gia còn ví khiêu vũ là "vaccine chống stress". Nhưng bài đánh giá mới là cái nhìn toàn diện đầu tiên về lý do khiến khiêu vũ là công cụ chống stress hiệu quả, thông qua việc tổng hợp những hiểu biết về khiêu vũ từ 3 lĩnh vực quan trọng là tâm lý học, thần kinh học và nhân chủng học.

Sự kết hợp hoàn hảo để chống stress

Theo nhóm nghiên cứu, khiêu vũ không chỉ là một cách khác để di chuyển cơ thể, mà hoạt động này còn là sự kết hợp giữa âm nhạc, nhịp điệu, kết nối xã hội và chuyển động vật lý để tạo ra "công thức hoàn hảo" giải tỏa stress. Các chuyên gia nhận thấy mỗi thành phần chính trong khiêu vũ đều góp phần điều chỉnh stress theo cách riêng và khi kết hợp trong khiêu vũ, chúng tạo ra tác động đối phó to lớn hơn tới stress.

Chẳng hạn, âm nhạc có tác dụng kỳ diệu đối với mức độ stress. Đánh giá đã tìm thấy nhiều bằng chứng cho thấy chỉ cần nghe nhạc cũng làm giảm lo lắng và giúp mọi người thấy thư giãn. Khi chúng ta nghe nhạc, hệ thống "khen thưởng" của bộ não sẽ hoạt động, giải phóng các hóa chất tạo cảm giác dễ chịu như dopamine và endorphin, trong khi làm giảm mức cortisol - hoóc-môn gây stress chính của cơ thể.

Nghiên cứu về não cho thấy âm nhạc dường như thắp sáng các mạch liên quan đến khoái cảm và phần thưởng, đồng thời kích hoạt các khu vực điều chỉnh sự cân bằng và phản ứng đối phó stress của cơ thể. Một nghiên cứu khác thì phát hiện việc nhảy theo âm nhạc "sôi động" tạo ra trạng thái trôi chảy, cảm giác tuyệt vời khi hoàn toàn đắm chìm vào những động tác khiêu vũ. Điều này không xảy ra khi mọi người chỉ nghe nhạc mà không nhảy.

Sức mạnh của việc khiêu vũ cùng nhau

Khiêu vũ với người khác sẽ tăng thêm sức mạnh giải tỏa stress. Nhóm nghiên cứu nhận thấy khiêu vũ theo cặp hoặc theo nhóm có lợi hơn là nhảy một mình. Sự hỗ trợ về mặt xã hội và tiếp xúc cơ thể có thể làm giảm đáng kể phản ứng stress về mặt sinh lý của chúng ta. Đặc biệt, tiếp xúc với người khác khi khiêu vũ giúp giảm stress bằng cách kích hoạt các con đường trong não giải phóng "hoóc-môn tình yêu" oxytocin và endorphin.

Còn ở khía cạnh nhân chủng học, khiêu vũ giúp mọi người xích lại gần nhau hơn, xây dựng mối quan hệ xã hội và thể hiện cảm xúc một cách tập thể. Trong các nền văn hóa khác nhau, khiêu vũ tạo ra không gian chung để mọi người được chữa lành và phát triển các chiến lược đối phó theo nhóm. Khi mọi người di chuyển đồng bộ trong lúc khiêu vũ, điều đó sẽ thúc đẩy cảm giác đoàn kết và kết nối. Trạng thái đó có thể mang lại sự thoải mái cho người khiêu vũ trong những thời điểm khó khăn.

Nhìn chung, bằng chứng khoa học cho thấy khiêu vũ xứng đáng được xem xét đặc biệt như một công cụ quản lý stress. Đó là nhờ sự kết hợp các tác động có ích của hoạt động này ở nhiều cấp độ cùng một lúc, gồm: giảm cảm giác cô lập, xây dựng các nguồn lực như lòng tự trọng và hỗ trợ xã hội, làm giảm phản ứng stress tức thời và tăng cường sức khỏe tổng thể của chúng ta.

AN NHIÊN (Theo StudyFinds)