Quốc lộ 91B bị “tắc” ở đoạn xây dựng cầu Bình Thủy qua rạch Bình Thủy, do vướng mặt bằng để thi công.

Dự án (DA) quốc lộ 91B, sau khi hoàn thành sẽ mở ra không gian phát triển đô thị, điều tiết, giảm mật độ giao thông cho quốc lộ 91 đoạn qua nội đô thành phố. Do tính chất quan trọng của tuyến đường, nên DA quốc lộ 91B được xác định là một trong những công trình trọng điểm, được quan tâm đầu tư, chỉ đạo của Bộ Giao thông - Vận tải (GTVT) và lãnh đạo thành phố. Tuy nhiên, do khó khăn phát sinh trong quá trình thực hiện DA, nên tuyến đường chưa hoàn thành theo kế hoạch. Gần đây, với quyết tâm của chủ đầu tư, chỉ đạo của thành phố, DA đang có những tiến triển khả quan.

TUYẾN ĐƯỜNG XÂY DỰNG GẦN 20 NĂM

DA quốc lộ 91B, có chiều dài 15 km, từ nơi giao nhau với quốc lộ 1A (phường Hưng Lợi, quận Ninh Kiều) đến ngã ba Nhà máy xi măng Tây Đô trên quốc lộ 91 (phường Phước Thới, quận Ô Môn) được khởi công từ năm 2000 và dự kiến hoàn thành sau 4 năm thi công. Nhưng do những trắc trở trong quá trình thực hiện, suốt 8 năm qua DA vẫn chưa hoàn thành. Nếu kể cả phần huy động dân hiến đất, tạo nền hạ trước đó, quốc lộ 91B đã có lịch sử xây dựng gần 20 năm.

Ông Lê Minh Cường, Phó Ban Quản lý Dự án Đầu tư Xây dựng (QLDAĐTXD) thành phố, cho biết: “Ban đầu DA do Bộ GTVT làm chủ đầu tư, sau đó Bộ GTVT quyết định ủy quyền cho thành phố làm chủ đầu tư; UBND thành phố giao Ban QLDAĐTXD thành phố làm đại diện chủ đầu tư”. Khởi công từ năm 2000, với 8 gói thầu xây dựng cầu, đường; nhưng thực chất DA mới khởi động và có khối lượng từ năm 2003 khi đưa vào DA thành phần của đường Nam Sông Hậu và được bố trí từ nguồn vốn Trái phiếu Chính phủ. Đến ngày 30-11-2006, DA đã hoàn thành và Ban QLDAĐTXD đã bàn giao cho Khu Quản lý Đường bộ 7 quản lý đưa vào khai thác gói thầu số 1, gồm 2 km đường và 3 cây cầu từ km0 + 000 đến km2+000 (từ điểm giao với quốc lộ 1A đến cầu Bà Bộ). Trong khi đó, các gói thầu còn lại tiến độ đều chậm so với kế hoạch, do vướng mặt bằng, biến động giá... các gói thầu đều tăng cao so với dự toán ban đầu, chẳng hạn gói thầu số 2 tăng thêm 17,7 tỉ, gói thầu số 3 tăng thêm 23,6 tỉ đồng, gói thầu số 4 tăng thêm 30,8 tỉ đồng... Chưa dừng lại ở đó, hiện nay Ban QLDAĐTXD thành phố đang khảo sát, lập lại dự toán, dự kiến trình Bộ GTVT bổ sung thêm dự toán. Theo đó, tổng mức đầu tư ban đầu của DA là 297 tỉ đồng sẽ nâng lên trên 470 tỉ đồng.

Nói về nguyên nhân chính làm chậm tiến độ của DA, ông Lê Minh Cường, cho biết: “Về khách quan, ban đầu khi thực hiện đấu thầu, chủ đầu tư đã tổ chức các gói thầu cầu và đường riêng biệt, do vậy khi đường chưa hoàn thành khó vận chuyển vật liệu, thiết bị vào thi công cầu; ngược lại, cầu chưa xong (toàn tuyến có 22 cây cầu), thì đường bị chia cắt thi công khó khăn. Ngoài ra, do giá vật tư liên tục biến động, nên có những gói thầu phải tổ chức đấu thầu 2-3 lần mới xong, thời gian tổ chức thi công vì vậy cũng kéo dài hơn so với dự kiến. Mặt khác, DA được Bộ GTVT ủy quyền cho thành phố quản lý, nên mọi hoạt động, tiến độ thi công của DA đều phải báo cáo với Bộ nên đôi khi bị chậm trễ. Chẳng hạn như: cầu Mương Thủy Lợi đấu thầu đến lần thứ 3 mới có kết quả trúng thầu, nhưng hiện nay cũng chưa thi công được do chờ Bộ GTVT công nhận kết quả trúng thầu”.

Theo nhận định của Ban QLDAĐTXD, khó khăn lớn nhất của DA là công tác bồi thường thiệt hại, giải phóng mặt bằng. Đến nay, sau bao năm cố gắng, DA vẫn chưa hoàn tất khâu quan trọng này. Hội đồng Bồi thường thiệt hại DA đang tiến hành kiểm kê, áp giá bồi thường thiệt hại, nên chưa giao đủ mặt bằng cho nhà thầu tổ chức thi công cầu rạch Miễu Trắng; hay ở đoạn cuối tuyến (địa bàn quận Ô Môn) vẫn còn 2 hộ do đất còn tranh chấp chưa bàn giao mặt bằng. Tại vị trí xây dựng cầu Bình Thủy vẫn còn 14 hộ dân chưa nhận tiền bồi thường thiệt hại. Cũng tại vị trí xây cầu Bình Thủy còn có khó khăn khác là đường dây điện hạ thế của Điện lực quản lý chưa được di dời, nên mặt bằng thi công rất khó khăn. Hiện tại nhà thầu thi công cầu Bình Thủy đã tạm ngưng, trả lại phần xây dựng cầu này cho Ban QLDAĐTXD thành phố...

CUỐI NĂM NAY SẼ THÔNG XE?

Mới đây, trong cuộc khảo sát tiến độ DA Quốc lộ 91B, đồng chí Nguyễn Thanh Sơn, Phó Chủ tịch UBND thành phố đã chỉ đạo Ban QLDAĐTXD phối hợp với sở, ngành, địa phương có liên quan tháo gỡ khó khăn, đôn đốc nhà thầu đẩy nhanh tiến độ hoàn thành DA. Trước đó, Đoàn đại biểu Quốc hội TP Cần Thơ, HĐND thành phố đã nhiều lần giám sát công trình này. UBND thành phố cũng thường xuyên khảo sát, đôn đốc chủ đầu tư đẩy nhanh tiến độ thực hiện DA. Ông Lê Minh Cường, Phó Trưởng Ban QLDAĐTXD thành phố, cho biết: “So với thời gian trước, hiện nay những khó khăn của DA đang được tháo gỡ, những khó khăn ngoài tầm của Ban cũng được UBND thành phố chỉ đạo giải quyết kịp thời, DA đang được đẩy nhanh tiến độ. Qua giám sát của Đoàn đại biểu Quốc hội hồi trung tuần tháng 4 vừa qua, cho thấy khối lượng của DA đã đạt khoảng 72%.

Về gói thầu cầu Bình Thủy (bị nhà thầu trả lại), ông Lê Minh Cường cho biết: Ban QLDA đã chấp thuận phương án trả lại gói thầu và thanh toán khối lượng cho nhà thầu; đồng thời chỉ định nhà thầu mới xây dựng cầu này để đẩy nhanh tiến độ thi công. Đây là một trong những bước đi thể hiện quyết tâm hoàn thành DA của Ban QLDAĐTXD. Ông Nguyễn Quốc Chính, Phó Chủ tịch UBND quận Bình Thủy, nói: “Với trách nhiệm của mình, chúng tôi sẽ tập trung giải phóng mặt bằng, phối hợp với chủ đầu tư, các đơn vị có liên quan để kịp thời giải quyết khó khăn, góp phần đẩy nhanh tiến độ của DA”.

Bộ GTVT và UBND thành phố đã chỉ đạo Ban QLDAĐTXD có giải pháp hoàn thành DA quốc lộ 91B vào tháng 12-2009. Để đẩy nhanh tiến độ, đưa DA vào sử dụng, Ban QLDAĐTXD thành phố đã buộc các nhà thầu cam kết tập trung vốn, phương tiện để thi công các gói thầu. Tuy nhiên, muốn DA đẩy nhanh tiến độ, Hội đồng đền bù thiệt hại của quận Ô Môn và Bình Thủy phải hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng. Ngoài ra, Ban QLDAĐTXD thành phố cũng đề nghị Bộ GTVT tăng kế hoạch vốn năm 2009 từ 40 tỉ đồng lên 120,8 tỉ đồng để thanh toán khối lượng cho nhà thầu, tạo điều kiện thúc đẩy nhanh tiến độ DA. Ông Lê Minh Cường cho biết: “Với tiến độ như hiện nay, chúng tôi cam kết sẽ thông xe kỹ thuật phần đường vào cuối năm 2009; riêng cầu Bình Thủy và cầu Mương Thủy Lợi do chờ gia cố móng nên sẽ đưa vào sử dụng đầu năm 2010”.

* * *

Quốc lộ 91B là tuyến đường huyết mạch, “chia lửa” với quốc lộ 91. Sau khi DA hoàn thành, các phương tiện vận tải lớn từ An Giang, Kiên Giang qua thành phố và ngược lại sẽ không phải lưu thông qua quốc lộ 91 hiện hữu. Không chỉ có vậy, trên suốt chiều dài hơn 15 km của tuyến đường sẽ tạo điều kiện hình thành các trục đường “xương cá”, các khu dân cư đô thị,... tạo điều kiện mở rộng không gian kiến trúc đô thị, khai thác vùng “lõi” đầy tiềm năng của quận Bình Thủy, Ô Môn...

Bài, ảnh: THỤY KHUÊ