Hỏi: Vào năm 2001, chồng tôi có làm giấy thỏa thuận hoán đổi vị trí đất với người bạn, để được liền canh liền cư. Từ đó, cả hai đổi đất để sản xuất nhưng chưa làm thủ tục điều chỉnh Giấy Chứng nhận quyền sử dụng đất (CNQSDĐ). Sau đó, năm 2002 chồng tôi chết, tôi mới gặp người bạn đó để bàn bạc làm thủ tục điều chỉnh Giấy CNQSDĐ nhưng người đó hứa hẹn nhiều lần không đưa Giấy CNQSĐ với lý do Giấy CNQSDĐ ông đã đem đi cầm, khi nào lấy về ông sẽ đưa cho tôi. Vụ việc đã được địa phương hòa giải, sau đó chuyển đến tòa án nhưng tòa án không thụ lý vì không thuộc thẩm quyền. Tòa án làm vậy có đúng không? Nay tôi phải làm gì để có thể điều chỉnh Giấy CNQSDĐ theo đúng thực tế?

Nguyễn Thị Út (phường An Khánh, quận Ninh Kiều)

Vấn đề này, Luật sư Ngô Công Minh, Cộng tác viên Trung tâm Trợ giúp pháp lý nhà nước TP Cần Thơ, trả lời như sau:

Theo Điều 136, Luật Đất đai quy định: Tranh chấp về QSDĐ mà đương sự có Giấy CNQSDĐ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất hoặc có một trong các loại giấy tờ quy định tại các khoản 1, 2 và 5 Điều 50 của luật này và tranh chấp về tài sản gắn liền với đất thì do TAND giải quyết. Mặc dù, bà có giấy thỏa thuận trao đổi đất giữa hai bên giao kết và có biên bản hòa giải của địa phương nhưng chỉ thể hiện ý chí việc hoán đổi vị trí đất cho nhau, không thể hiện việc tranh chấp về QSDĐ, cũng như việc bà yêu cầu tòa án giải quyết việc hoán đổi vị trí theo giấy thỏa thuận mà tòa án không thụ lý là đúng pháp luật, vì không thuộc thẩm quyền giải quyết của tòa án.

Còn việc hoán đổi vị trí đất cho nhau là thủ tục chuyển đổi về mặt hành chính thuộc thẩm quyền giải quyết của UBND theo quy định tại Điều 147 của Nghị định 181/2004/NĐ-CP ngày 29-10-2004. Theo đó, trình tự, thủ tục chuyển đổi QSDĐ nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân hai bên phải có Giấy CNQSDĐ hoặc một trong các loại giấy tờ về QSDĐ quy định tại khoản 1, 2 và 5 Điều 50 Luật Đất đai. Hơn nữa, nếu bà yêu cầu tòa án buộc bên kia phải giao Giấy CNQSDĐ để bà điều chỉnh diện tích theo thỏa thuận hoán đổi vị trí cũng không thuộc thẩm quyền giải quyết của tòa án. Bởi lẽ, Văn bản số 141/TANDTC-KHXX ngày 21-9-2011 của TAND tối cao khẳng định việc đòi giấy CNQSDĐ không thuộc thẩm quyền của tòa án. Vì vậy, bà nên liên hệ với địa phương để được giải quyết.

P.Y (thực hiện)