Dù đã tăng cường tuyên truyền bằng nhiều hình thức nhưng tình trạng đánh bắt thủy sản bằng xung điện trên địa bàn TP Cần Thơ vẫn còn xảy ra. Do vậy, cùng với việc vận động người dân giao nộp dụng cụ khai thác thủy sản bằng xung điện, lực lượng chức năng các xã, phường nỗ lực tuần tra, kiểm soát, kịp thời phát hiện, xử lý các vi phạm.

Một trường hợp sử dụng xung điện trái phép để đánh bắt thủy sản trên địa bàn xã Thạnh Xuân.

Tháng 9, khi nước lên, nguồn thủy sản dồi dào, tại nhiều kênh rạch ở các xã Tân Hòa, Thạnh Xuân, Vị Thanh 1, người dân tất bật mưu sinh với nghề đánh bắt truyền thống. Song cũng có một bộ phận người dân khai thác theo kiểu tận diệt, nhất là sử dụng xung điện trái phép, khiến nguồn thủy sản tự nhiên ngày càng cạn kiệt. Theo ông Trần Văn Tâm, Trưởng ấp 4A, xã Tân Hòa, do thủy sản trong tự nhiên giảm nên một số trường hợp sử dụng lưới mắt nhỏ hoặc xung điện để bắt cá chứ không đặt lờ, giăng lưới, dớn như trước. Địa phương thường xuyên vận động người dân giao nộp, cam kết không sử dụng xung điện khai thác thủy sản; tăng cường tuần tra, kiểm soát, phát hiện, xử lý kịp thời các trường hợp dùng xung điện trái phép khai thác thủy sản.

Trong 9 tháng qua của năm 2025, cơ quan chức năng thành phố tuyên truyền, vận động người dân giao nộp hàng trăm bộ dụng cụ xung điện, phát hiện nhiều vụ, đối tượng sử dụng xung điện để đánh bắt thủy sản. Qua đó, củng cố hồ sơ khởi tố 3 vụ/3 bị can về tội hủy hoại nguồn lợi thủy sản.

Điển hình vào tối 14-4-2025, Công an xã Vĩnh Tường nhận tin báo về việc có nhóm người dùng ghe cào điện đánh bắt thủy sản trái phép trên tuyến kênh xáng Nàng Mau. Khi tổ tuần tra do đại úy Nguyễn Văn Kha dẫn đầu tiếp cận kiểm tra, phát hiện Lâm Quốc Khánh (30 tuổi) và Trần Thanh Ái (22 tuổi) đang khai thác bằng ghe cào điện. Thay vì chấp hành hiệu lệnh, cả 2 không tắt nguồn điện mà tăng tốc bỏ chạy, đâm thẳng vào vỏ lãi của công an, khiến đại úy Kha rơi xuống kênh và tử vong do bị điện giật…

Hiện nay, việc xử lý vi phạm đối với hành vi dùng xung điện khai thác thủy sản trái phép gặp nhiều khó khăn, bất cập bởi đối tượng vi phạm chủ yếu là người địa phương, có hoàn cảnh kinh tế khó khăn, khi bị lực lượng chức năng phát hiện, thu giữ dụng cụ và thông qua tuyên truyền tại chỗ, người vi phạm hiểu được hành vi và cam kết không tái phạm. Nhưng cũng có những trường hợp sẵn sàng vứt bỏ dụng cụ xuống nước để phi tang, chống đối, bỏ chạy; hoặc hoạt động về đêm, mang tính tự phát, khai thác ở các khu vực sông ngòi, ao hồ, kênh… xa khu dân cư, gây khó cho công tác phòng ngừa, kiểm tra, xử lý vi phạm.

Việc sử dụng xung điện để đánh bắt thủy sản ngoài tận diệt còn có nguy cơ làm chết hàng loạt các loài thủy sản khi nhiễm điện; số sống sót có thể không phát triển được, mất luôn khả năng sinh sản. Sử dụng xung điện trái phép khai thác thủy sản còn trực tiếp gây nguy hiểm đến tính mạng người sử dụng… Do đó, cần có chế tài chặt chẽ, nghiêm minh đối với hành vi này.

Bài, ảnh: ĐÌNH BẢO