Những bất đồng xung quanh các vấn đề do lịch sử để lại, tranh chấp lãnh thổ và nhiều nguyên nhân khác nữa khiến khu vực Đông Bắc Á thường xuyên căng thẳng. Tuy nhiên, hàng loạt cuộc gặp cấp cao gần đây giữa các nhà lãnh đạo Trung Quốc, Nhật, Hàn Quốc... đang mở ra cơ hội hợp tác để khu vực này cùng thịnh vượng.

Trong chuyến thăm Bắc Kinh vừa kết thúc hôm 27-5, Tổng thống Hàn Quốc Lee Myung-bak và Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào đã nhất trí nâng quan hệ Trung - Hàn lên tầm “đối tác hợp tác và chiến lược”. Đây được xem là bước tiến dài trong quan hệ giữa Hàn Quốc và Trung Quốc, kể từ khi hai nước thiết lập bang giao năm 1992.

Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào (phải) và Tổng thống Hàn Quốc Lee Myung-bak trong cuộc gặp tại Bắc Kinh hồi đầu tuần này. Ảnh: Reuters

Trước đó, trong chuyến thăm được gọi là “Mùa Xuân ấm áp” tới Tokyo vào trung tuần tháng 5, Chủ tịch Hồ Cẩm Đào đã ký tuyên bố chung với Thủ tướng Nhật Yasuo Fukuda về phát triển quan hệ chiến lược. Tuyên bố khẳng định hai nền kinh tế lớn nhất châu Á là đối tác tin cậy và không đe dọa lẫn nhau.

Cũng như Trung Quốc, Hàn Quốc luôn phản đối các chuyến thăm đền Yasukuni, nơi thờ cúng hơn 2 triệu binh sĩ Nhật (trong đó có cả các tội phạm chiến tranh trong Thế chiến thứ hai), của các nhà lãnh đạo Nhật. Tuy nhiên, bóng mây che phủ quan hệ Nhật - Hàn suốt 3 năm qua đã được vén lên sau khi ông Lee Myung-bak tới Tokyo cuối tháng 4 vừa qua. Tổng thống Lee Myung-bak và Thủ tướng Fukuda cam kết thắt chặt quan hệ chính trị, đẩy mạnh hợp tác kinh tế, mở rộng giao lưu văn hóa và con người giữa hai nước.

Các nhà phân tích cho rằng Seoul, Bắc Kinh và Tokyo tăng cường hợp tác là yếu tố then chốt đảm bảo hòa bình và ổn định cho Đông Bắc Á. Là các cường quốc kinh tế, chính trị, quân sự của khu vực, Hàn Quốc, Trung Quốc và Nhật đang giữ vai trò quan trọng trong tiến trình đàm phán 6 bên về việc phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên (ba nước kia là Mỹ, Nga và CHDCND Triều Tiên). Họ hiện là đối tác kinh tế và thương mại quan trọng của nhau. Trung Quốc đã qua mặt Mỹ trở thành đối tác thương mại lớn nhất của Nhật và Hàn Quốc. Quý 1 năm nay, Trung Quốc thu hút 1,071 tỉ USD vốn đầu tư từ Nhật và 1,057 tỉ USD từ Hàn Quốc. Ba nước cũng đang tiến hành đàm phán thành lập Khu mậu dịch tự do Đông Bắc Á.

Một “điểm sáng” nữa ở Đông Bắc Á thời gian gần đây là căng thẳng giữa hai bờ eo biển Đài Loan đã hạ nhiệt từ chuyến thăm Trung Quốc đang diễn ra của Chủ tịch Quốc dân đảng Ngô Bá Hùng. Đây là lần đầu tiên lãnh đạo đảng cầm quyền ở Đài Loan thăm đại lục trong gần 6 thập niên qua. Trong buổi lễ nhậm chức mới đây, người đứng đầu chính quyền Đài Loan Mã Anh Cửu cũng tuyên bố sẽ nỗ lực đạt được hiệp ước hòa bình với Bắc Kinh.

N.MINH
(Theo Chosun, AFP, THX, Korea Times, ATimes)