Khi Maho Nishioka nhận công việc mới tại một công trường xây dựng ở Nhật Bản, các công nhân mà cô giám sát không chịu trao đổi và bỏ ngoài tai những hướng dẫn của cô. Thậm chí, Nishioka từng bị ngăn cản kiểm tra một cây cầu bê tông, bất kể cô là kỹ sư duy nhất đủ năng lực thực hiện công việc này.

 Miku Shimoda, 27 tuổi, một trong số ít nữ quản lý công trình xây dựng ở Nhật Bản. Ảnh: NY Times

Nay bà Nishioka, 46 tuổi, đang công tác tại bộ phận nhân sự của tập đoàn Shimizu, một trong những công ty xây dựng lớn nhất xứ sở hoa anh đào. Ở đất nước mà nữ công nhân ít được thuê và bị trả lương thấp như Nhật Bản, ngành công nghiệp xây dựng lâu nay bị coi là không thân thiện nhất với phái yếu. Hai thập niên sau khi bà Nishioka bắt đầu công việc đầu tiên, tỷ lệ sinh ở Nhật Bản đang giảm và việc nước này lưỡng lự trong việc mở cửa cho người nhập cư đã đẩy ngành xây dựng đến tình cảnh thiếu hụt lao động trầm trọng nhất trong nhiều năm.

Lúc này, Chính phủ Nhật Bản và ngành xây dựng nhận thấy phụ nữ là giải pháp khả thi. Thông qua nỗ lực công cộng và chiến dịch tiếp thị, họ đang cố gắng tăng gấp đôi số lượng phụ nữ trong ngành nghề nặng nhọc này. Trong đó, họ đã lập ra trang web được trang trí bằng các màu nhạt và dịu nhẹ nhằm giúp phụ nữ hứng thú với nhiều loại vị trí công việc khác nhau trong ngành xây dựng. Ví dụ, để thu hút nữ thợ hàn, trang web này sử dụng hình ảnh hoạt hình, gồm một phụ nữ trong trang phục màu hồng và cầm một mặt nạ hàn hình trái tim. Ngoài ra, các nữ công nhân còn được hỗ trợ nhà vệ sinh và phòng thay đồ di động.

Tuy nhiên, những cố gắng đó chưa mang lại nhiều kết quả. Bằng chứng là với nỗ lực trong 4 năm nhằm tăng gấp đôi nữ kỹ sư xây dựng và lao động lành nghề lên con số 200.000 vào năm 2019, tổng số phụ nữ làm việc trong lĩnh vực này đến nay chỉ tăng chưa đến 14%. “Bóng hồng” hiện chiếm vỏn vẹn 3% trong lực lượng lao động của ngành xây dựng.

“Ngành xây dựng Nhật Bản vẫn còn định kiến với ý tưởng phụ nữ làm việc tại công trường”- Junko Komorita, giám đốc điều hành một công ty xây dựng nhỏ ở Tây Nam Nhật Bản, nhận xét. Theo bà Komorita, vẫn còn nhiều người đàn ông không muốn bị sai khiến bởi phụ nữ.

Ngoài ra, các vấn đề như thời gian làm việc kéo dài và lương bổng tương đối thấp là những trở ngại lớn đối với phụ nữ. Bất chấp thiếu hụt lao động, công nhân xây dựng trung bình kiếm được ít hơn 25% so với bạn bè họ làm trong lĩnh vực khác. Riêng phụ nữ dấn thân vào ngành xây dựng có thu nhập trung bình thấp hơn 30% so với các đồng nghiệp nam, theo báo cáo năm 2016 của Chính phủ Nhật Bản.

THANH BÌNH