Ông Bush phát biểu tại Học viện quân sự West Point ngày 9-12. Ảnh: Reuters

Phát biểu tại Học viện quân sự West Point mới đây, Tổng thống sắp mãn nhiệm George Bush “khoe” rằng chính sách quốc phòng trong 8 năm cầm quyền của ông đã giúp quân đội Mỹ trở nên mạnh mẽ hơn, linh hoạt hơn và độ sẵn sàng ứng phó với các mối đe dọa an ninh cũng tốt hơn so với trước sự kiện ngày 11-9-2001. Giới bình luận cho rằng đánh giá trên là không sai, và đấy là một trong số ít thành tựu của chính quyền Bush trong hai nhiệm kỳ vừa qua.

Thế nhưng, thành quả trên là điều tất yếu khi mà bộ sậu hiếu chiến của ông đã dốc hết hầu bao cho cái gọi là “cuộc chiến chống khủng bố toàn cầu” gây nhiều tranh cãi, đặc biệt là “học thuyết tấn công phủ đầu” lật đổ chế độ Saddam Hussein ở Iraq. Cùng với ngân sách quốc phòng, chi tiêu quân sự và chiến phí “năm sau cao hơn năm trước”, Lầu Năm Góc dưới thời ông Bush đã huy động gần như cạn kiệt các nguồn nhân lực chính quy và dự bị để đưa tới hai chiến trường khốc liệt Iraq và Afghanistan. Sức mạnh của quân đội Mỹ nhờ vào khoản đầu tư khổng lồ từ tiền thuế của dân chúng là không có gì bàn cãi. Vấn đề là nó đã tạo điều kiện để giới lãnh đạo diều hâu thực hiện tham vọng xâm lược Iraq với lý do bịa đặt. Cuộc chiến bất hợp pháp này gây ra nhiều hệ lụy nghiêm trọng, làm xấu hình ảnh nước Mỹ và vạ lây cả các đồng minh thân cận của Washington. “Vũng lầy” Iraq thậm chí còn đe dọa biến các nỗ lực chống chủ nghĩa khủng bố quốc tế, nhất là tại Afghanistan, trong những năm qua lâm vào phá sản.

Xây dựng một quân đội hùng mạnh và duy trì vị trí siêu cường duy nhất trên hành tinh có thể là một trong những nhiệm vụ trọng yếu của bất kỳ tổng thống nào của Mỹ. Tuy nhiên, nếu đạt được mục tiêu đó bằng cái giá quá đắt thì thật là tai hại. Ông Bush đã tập trung gần như toàn bộ các nguồn tài nguyên cho chiến tranh, trong khi xao lãng các vấn đề thiết yếu khác có liên quan đến đời sống kinh tế, thương mại, xã hội và ngoại giao. Đây cũng là căn nguyên làm suy yếu ảnh hưởng của Mỹ trên thế giới.

Đằng sau niềm tự hào của Tổng thống Bush rõ ràng là những lời phê phán, chỉ trích gay gắt của dư luận trong nước và quốc tế.

PHÚC KIẾN (Theo AP, Globalsecurity)