Tân Bộ trưởng Nội vụ Gandara (phải) sẽ giúp Guatemala giành thắng lợi trong cuộc chiến mới? Ảnh: EFE

Cách đây hơn một thập niên, Guatemala đã thoát ra khỏi cuộc nội chiến tàn khốc kéo dài 36 năm làm hơn 200.000 người thiệt mạng. Giờ đây, quốc gia Trung Mỹ hơn 13 triệu dân này đang đối mặt tình trạng tội phạm có tổ chức và bạo lực đẫm máu không thua kém một cuộc chiến tranh với sự góp mặt của các băng nhóm ma túy từ nước láng giềng Mexico.

Theo số liệu chính thức của cảnh sát quốc gia Guatemala, trong năm vừa qua, có 6.200 người bị sát hại, tăng 518 trường hợp so với năm 2007, bình quân mỗi ngày có 17 người bỏ mạng. Ngay sau khi thống kê trên được công bố hôm 4-1, Bộ trưởng Nội vụ Francisco Jiménez đã phải tuyên bố từ chức. Người lên thay là ông Salvador Gandara, cố vấn thân cận của Tổng thống Alvaro Colom. Ông Colom thừa nhận bản thân đã đánh giá thấp những thách thức an ninh trong năm đầu tiên lãnh đạo đất nước và cam kết chính phủ sẽ quan tâm sâu sắc đến vấn đề đặc biệt nghiêm trọng này.

Theo nhật báo El Pais của Tây Ban Nha, vấn nạn bạo lực chưa từng có đã tấn công vào mọi lĩnh vực đời sống ở Guatemala, trong đó chủ yếu do các băng nhóm tội phạm ma túy trong nước và từ Mexico xâm nhập gây ra. Guatemala được bọn chúng xem là điểm trung chuyển cocaine lý tưởng do nằm giữa Colombia và Mexico trước khi vào Mỹ. Các chuyên gia cho rằng nếu chính quyền Guatemala không có biện pháp ngăn chặn hiệu quả thì trong vòng 2 năm tới, các băng đảng ma túy từ Mexico sẽ thao túng tuyến đường trung chuyển ma túy tại nước này. Đây là nhiệm vụ đầy khó khăn, bởi hệ thống an ninh của Guatemala rất lạc hậu so với các phương tiện công nghệ “tác nghiệp” tiên tiến của bọn tội phạm. Đáng lo ngại là thực trạng tham nhũng trong ngành cảnh sát.

Hiện nay, Guatemala đã tăng cường quân đội dọc biên giới phía Bắc với Mexico, đồng thời được Mỹ hỗ trợ khoảng 20 triệu USD theo thỏa thuận hợp tác chống ma túy giữa hai nước. Mặc dù vậy, theo dư luận báo chí nước này, Guatemala cần được cộng đồng quốc tế, nhất là Mỹ, Colombia và Mexico, trợ giúp nhiều hơn nữa cho cuộc chiến đầy cam go này.

Một quan chức an ninh Guatemala nhận định nước này đang lâm vào một cuộc chiến mới với bản chất hoàn toàn khác. Tuy nhiên, tại Guatemala, việc sử dụng quân đội vào cuộc chiến chống tội phạm khiến dân chúng liên tưởng đến cuộc nội chiến tang thương giai đoạn 1960-1996.

PHÚC KIẾN
(Theo Le Monde, BBC, El Pais)