Điều tra * PHƯƠNG NAM

Giữa tháng 5-2012, UBND xã Mỹ Khánh (huyện Phong Điền) đã mời các hộ dân bị ảnh hưởng bởi Dự án (DA) quy hoạch đất mở rộng Làng du lịch Mỹ Khánh đến trụ sở UBND xã để công bố quyết định quy hoạch. Sau cuộc họp này, nhiều người dân trong vùng quy hoạch DA rất bức xúc khi chính quyền địa phương ra thông báo cấm người dân canh tác trên ruộng, vườn của mình, trong khi nhà đầu tư chưa có phương án và chính sách đền bù giải tỏa, tái định cư...

Dự án quy hoạch đất mở rộng Làng du lịch Mỹ Khánh, thuộc xã Mỹ Khánh, huyện Phong Điền được gia hạn theo Công văn số 4617/ UBND-XDĐT ngày 15-11-2011 của UBND TP Cần Thơ. Thời gian gia hạn là 6 tháng kể từ ngày ký công văn này; trường hợp chủ đầu tư không thực hiện đúng tiến độ mà không được cấp thẩm quyền cho phép thì Sở Kế hoạch và Đầu tư tham mưu trình UBND thành phố thu hồi dự án. Ngày 5-1-2012, UBND TP Cần Thơ tiếp tục ban hành Quyết định số 16/ QĐ-UBND về việc quy hoạch đất mở rộng Làng du lịch Mỹ Khánh. Theo đó, UBND thành phố thuận quy hoạch phần đất mở rộng Làng du lịch Mỹ Khánh có diện tích khoảng 195.378m2 ở ấp Mỹ Nhơn, xã Mỹ Khánh do Công ty TNHH Du lịch sinh thái Mỹ Khánh làm chủ đầu tư.

Theo ông Lê Bá Toàn, Trưởng ấp Mỹ Nhơn, xã Mỹ Khánh, DA quy hoạch đất mở rộng Làng du lịch Mỹ Khánh có 58 hộ dân bị ảnh hưởng. Ngày 10-5-2012, UBND xã Mỹ Khánh đã mời các hộ dân có nhà, đất bị ảnh hưởng bởi DA này đến UBND xã để dự họp công bố Quyết định quy hoạch đất mở rộng Làng du lịch Mỹ Khánh. Có đại diện 39 hộ đã tham dự cuộc họp này. Theo nhiều người dân, điều khiến họ bức xúc là tại cuộc họp này, UBND xã Mỹ Khánh chưa dân chủ, rõ ràng một số vấn đề. Ông L.V.H., người dân ấp Mỹ Ái, có hơn 7.300m2 đất nằm trong vùng quy hoạch DA, được mời tham dự cuộc họp, cho biết: “Tại cuộc họp ngày 10-5-2012, nhiều câu hỏi chúng tôi đặt ra như: phương án, giá cả đền bù đất, vật kiến trúc, hoa màu; việc di dời mồ mả người quá cố..., chính sách tái định cư sau khi giải tỏa; việc đào tạo nghề, giải quyết việc làm cho lao động khi không còn đất sản xuất... chưa được các cấp chính quyền và nhà đầu tư trả lời cụ thể, rõ ràng, nên chúng tôi chưa đồng tình, nhất trí với DA. Nhưng khi gần kết thúc cuộc họp, UBND xã phát cho mỗi hộ dân một bản thông báo về việc không được xây dựng, trồng cây trong dự án quy hoạch, mở rộng Làng du lịch Mỹ Khánh. Nội dung thông báo này khẳng định rằng “Đa số bà con nhân dân trong khu vực DA đã đồng tình nhất trí cao” (?!).

Quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 Dự án quy hoạch đất mở rộng Làng du lịch
Mỹ Khánh (bị rách) treo cao trước vườn du lịch Mỹ Khánh,
ở vị trí khó nhìn rõ (ảnh chụp lúc 14 giờ ngày 15-8-2012).
Ảnh: PHƯƠNG NAM

Bức xúc lớn nhất mà nhiều bà con có nhà đất nằm trong vùng quy hoạch DA này trình bày với chúng tôi là việc DA quy hoạch đất mở rộng Làng du lịch Mỹ Khánh đến nay chưa có phương án đền bù, chính sách tái định cư và các chính sách xã hội khác cho người dân, nhưng UBND xã Mỹ Khánh đã ra thông báo cấm không cho nhân dân trong vùng quy hoạch DA này trồng hoa màu. Theo Công văn số 69/CV-DLMK/2012 ngày 5-5-2012 của Công ty TNHH Du lịch Sinh thái Mỹ Khánh do ông Lê Văn Sang, Giám đốc Công ty ký gửi UBND xã Mỹ Khánh và các cơ quan chức năng huyện Phong Điền thì hiện nay nguồn tài chính của công ty chưa đủ để giải ngân hết. Việc vay vốn ngân hàng hiện nay bị hạn chế cho vay đầu tư đất đai. Vì những lý do trên công ty khó khăn về việc đền bù, giải phóng mặt bằng cho các hộ dân. Công ty đã đề nghị UBND xã và các cơ quan chức năng của huyện việc đền bù thực hiện theo 2 giai đoạn. Trong đó, giai đoạn 1 là từ tháng 6-2012 đến cuối năm 2013 gồm 35 hộ; giai đoạn 2 đền bù vào những năm tiếp theo gồm 23 hộ. Ông N.V.N, hộ có hơn 8.000m2 đất trong quy hoạch DA này, đặt câu hỏi: “Dự án chưa có phương án đền bù, chưa chi trả tiền nhưng UBND xã cấm người dân sản xuất là không đúng. Chúng tôi là nông dân, cuộc sống chủ yếu dựa vào sản xuất nông nghiệp, nhưng bây giờ UBND xã cấm không cho sản xuất thì chúng tôi lấy gì để sinh sống?”. Bà T.T.B, người dân có hơn 9.000m2 đất trong vùng quy hoạch DA, cũng bức xúc không kém: “Tôi chưa đồng ý với cách làm của UBND xã và nhà đầu tư. Chưa công bố rõ ràng giá cả, chưa triển khai đền bù mà đã thông báo cấm không cho chúng tôi trồng cây là không đúng”. Ông L.V. H. cho biết thêm: “Tại cuộc họp ngày 10-5-2012 giữa lãnh đạo các cơ quan chức năng huyện Phong Điền, xã Mỹ Khánh và nhà đầu tư với các hộ dân trong vùng quy hoạch DA, tôi có đề nghị nếu cấm sản xuất thì từ nay đến năm 2013 chúng tôi lấy gì để sinh sống? Nhà đầu tư có cung cấp tiền để chúng tôi sinh sống không? Tuy nhiên, đề nghị của tôi không được trả lời...”.

Theo nhiều bà con có đất bị ảnh hưởng bởi DA này, cho đến thời điểm này, UBND xã và nhà đầu tư dự án này chưa công bố và niêm yết bản đồ Quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 tại trụ sở UBND xã hay trụ sở nhà thông tin ấp để người dân trong vùng quy hoạch DA được biết và giám sát việc thực hiện quy hoạch DA được phê duyệt theo quy định. Ông L. V. H., nói: “Chúng tôi được biết tuyến đường Nguyễn Văn Cừ nối dài giai đoạn 2 sẽ đi qua khu quy hoạch đất mở rộng Làng du lịch Mỹ Khánh. Nếu bây giờ chính quyền và nhà đầu tư không niêm yết quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 để chúng tôi biết và giám sát theo quy định thì chúng tôi không đồng tình...”.

Làm việc với chúng tôi, ông Lê Hoàng Danh, Phó Chủ tịch UBND xã Mỹ Khánh, cho rằng: “Xã chỉ thông báo với nhân dân trong vùng DA quy hoạch đất mở rộng Làng du lịch Mỹ Khánh không được trồng cây lâu năm, còn hoa màu nhân dân sản xuất bình thường, UBND xã không cấm. Còn vì sao hiện nay Quy hoạch chi tiết 1/500 chưa được niêm yết công khai tại UBND xã là do cấp trên chưa triển khai nên UBND xã không có để niêm yết công khai...”. Ông Danh khẳng định như vậy, nhưng rõ ràng trong “Thông báo về việc không xây dựng và trồng cây trong dự án quy hoạch mở rộng Làng du lịch Mỹ Khánh” của UBND xã Mỹ Khánh do chính ông ký ngày 10-5-2012, còn đóng mộc đỏ chót, do bà con trao cho chúng tôi thì nội dung đúng như các hộ dân phản ánh. Thông báo này có đoạn: “ Kể từ ngày được nghe công bố quy hoạch mở rộng Làng du lịch Mỹ Khánh. Hộ ông (bà) có đất nằm trong khu vực trên không được xây dựng vật kiến trúc hoặc trồng cây, hoa màu hay làm thay đổi hiện trạng đất...”.

Sau khi xem tờ Thông báo này, ông Nguyễn Văn Thắng, Phó Chủ tịch UBND huyện Phong Điền, khẳng định: “UBND xã Mỹ Khánh ra Thông báo cấm nhân dân trong vùng DA quy hoạch đất mở rộng Làng du lịch Mỹ Khánh trồng hoa màu khi chưa triển khai đền bù, giải phóng mặt bằng là chưa đúng. UBND huyện sẽ đề nghị UBND xã Mỹ Khánh ra thông báo lại với nhân dân trong DA này được phép trồng hoa màu, cây ngắn ngày để bảo đảm cuộc sống. Việc công bố và niêm yết bản đồ quy hoạch 1/500 của dự án này thì nhà đầu tư đã treo trước vườn du lịch Mỹ Khánh...”. Quả thật, phía trên tường rào phía trước vườn du lịch Mỹ Khánh có treo một tấm bản đồ quy hoạch đã rách, ở vị trí khó có thể nhìn rõ. Trong khi đó, tại khoản 2, Điều 5 và Điều 6 của Pháp lệnh số 34/2007/PL-UBTVQH11, ngày 20-7-2007 về thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn quy định rõ những việc phải công khai cho người dân biết: “Dự án, công trình đầu tư và thứ tự ưu tiên, tiến độ thực hiện, phương án đền bù, hỗ trợ giải phóng mặt bằng, tái định cư liên quan đến dự án, công trình trên địa bàn cấp xã; quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, chi tiết và phương án điều chỉnh, quy hoạch khu dân cư trên địa bàn cấp xã. Hình thức công khai gồm: Niêm yết công khai tại trụ sở HĐND, UBND cấp xã; trên hệ thống truyền thanh của cấp xã; thông qua trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố để thông báo đến nhân dân...”.

Trao đổi với chúng tôi, nhiều người dân trong vùng DA trên nêu thắc mắc: Tại sao đây là một DA quy hoạch mở rộng đất với mục đích sử dụng là kinh doanh về du lịch của một doanh nghiệp tư nhân, không phải phục vụ cho mục đích quốc phòng - an ninh hay phúc lợi công cộng... mà chính quyền địa phương lại không hề quan tâm đến quyền lợi, cuộc sống của người dân? Nhiều người dân rất mong chính quyền địa phương và nhà đầu tư thực hiện đúng các quy trình và chính sách đền bù giải tỏa theo quy định để các hộ dân có nhà đất bị ảnh hưởng bởi DA quy hoạch trên an tâm lao động, sản xuất, “có cuộc sống từ bằng hoặc tốt hơn” sau khi quy hoạch như chủ trương của Đảng và Nhà nước.