Cảnh “đồng sàng dị mộng” giữa Thủ tướng Olmert (phải) và Bộ trưởng Quốc phòng Barak. Ảnh: AP

Hôm qua 29-5, Bộ trưởng Tài chính Israel Ronnie Bar-On, một đồng minh trung thành của Thủ tướng Ehud Olmert, cho biết ông Olmert sẽ tiếp tục “chiến đấu” để bảo vệ sự nghiệp chính trị của mình, trừ phi tòa án kết luận ông có tội. Cố vấn chính trị Tal Silberstien cũng khẳng định lập trường này của ông Olmert.

Tuyên bố của hai “cận thần” của Thủ tướng Olmert được đưa ra sau khi Bộ trưởng Quốc phòng Ehud Barak, thủ lĩnh Công đảng, dọa sẽ rút khỏi liên minh cầm quyền nếu ông Olmert không chấp nhận từ chức vì bị tình nghi có liên quan đến một loạt vụ bê bối tài chính. Theo ông Barak, Thủ tướng Olmert khó có thể tập trung điều hành công việc lãnh đạo đất nước cũng như các nỗ lực thúc đẩy hòa bình (với Palestine và Syrie) khi đồng thời ông phải đối mặt với những rắc rối cá nhân đang bị điều tra. Một trong những nguyên nhân khiến Công đảng làm “căng” với ông Olmert là nhà triệu phú Mỹ gốc Do Thái Morris Talansky vừa thừa nhận trước cơ quan tư pháp Israel rằng đã “rót” gần 150.000 USD tiền mặt cho ông Olmert trong các chiến dịch vận động tranh cử cũng như các kỳ nghỉ hè sang trọng. Mặc dù doanh nhân này cho biết rằng mình tự nguyện đóng góp và bản thân ông Olmert khẳng định việc nhận tiền quyên góp tranh cử từ các nhà tài phiệt nước ngoài như Talansky là hợp pháp, nhưng các nhà điều tra nghi ngờ rằng ông Olmert nhận vượt quá số tiền quy định. Ngoài vụ bê bối này, ông Olmert còn đang bị điều tra nhận hối lộ trong thời gian làm thị trưởng Jerusalem từ năm 1993-2003, và mua được căn hộ giá rẻ nhờ giúp một công ty xây dựng trúng thầu hồi còn làm Bộ trưởng Công Thương.

Công đảng hiện có 17 ghế trong quốc hội, nên nếu đảng này không tiếp tục hậu thuẫn Đảng Kadima của Thủ tướng Olmert thì liên minh cầm quyền chỉ còn 48 ghế, không đủ quá bán trong quốc hội 120 ghế để nắm quyền điều hành chính phủ. Nếu điều đó xảy ra thì một cuộc tổng tuyển cử sớm sẽ được tổ chức (trước thời hạn 2 năm). Trong khi đó, nếu ông Olmert từ chức, Tổng thống Shimon Peres sẽ chỉ định một nghị sĩ khác của Kadima đứng ra thành lập chính phủ mới. Các nhà phân tích cho rằng một trong những nhân vật có thể thay thế ông Olmert là nữ Phó Thủ tướng kiêm Ngoại trưởng Tzipi Livni, người từng kêu gọi ông Olmert từ chức vì thất bại trong cuộc chiến tranh 34 ngày chống Hezbollah năm 2006 tại miền Nam Liban. Tuy nhiên, người ta vẫn lo ngại bà Livni sẽ khó nhận được sự ủng hộ từ các “đấng mày râu” của Kadima vốn cũng muốn tranh giành ghế thủ tướng.

Nhiều nhà phân tích nhận định khả năng Công đảng rút khỏi liên minh cầm quyền là rất thấp, vì nếu tổ chức bầu cử sớm vào thời điểm này chỉ tạo thuận lợi cho Đảng Likud. Cuộc bầu cử mới nếu xảy ra, theo các cuộc thăm dò, Đảng Likud của cựu Thủ tướng Benjamin Netanyahu nhiều khả năng sẽ thắng đậm để tự đứng ra thành lập chính phủ. Nhưng cũng có dư luận cho rằng lời cảnh báo của ông Barak không chỉ mang tính dọa dẫm suôn.

Dù gì đi nữa thì rõ ràng Thủ tướng Olmert đang rơi vào tình thế hết sức khó khăn và điều này làm cho những hy vọng vừa nhen nhóm về tiến trình hòa bình Trung Đông có nguy cơ lụi tàn.

V.P (Tổng hợp từ Bloomberg, AP, AFP, Reuters)