Ngày 17-5-2017, tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia, Hà Nội, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc chủ trì Hội nghị trực tuyến Thủ tướng với doanh nghiệp năm 2017 với chủ đề "Đồng hành cùng doanh nghiệp" theo tinh thần "Thẳng thắn- Chân thành - Xây dựng". Hội nghị đã thể hiện quyết tâm xây dựng Chính phủ kiến tạo, liêm chính, hành động, phục vụ, hỗ trợ để doanh nghiệp thực sự là động lực phát triển của đất nước.

Việc ban hành và thực thi chính sách còn nhiều bất cập

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết: Thời gian qua, các bộ, ngành địa phương tích cực triển khai Nghị quyết số 35/NQ-CP ngày 16-5-2016 của Chính phủ về hỗ trợ và phát triển doanh nghiệp đến năm 2020 (gọi tắt là Nghị quyết 35), nỗ lực cải thiện môi trường kinh doanh. Bộ Tài chính đã xây dựng dự thảo tháo gỡ khó khăn về thuế, Bộ Công thương xây dựng đề án phát triển thị trường trong nước… Từ phản ánh của cộng đồng doanh nghiệp về chính sách và thực thi chính sách vẫn còn một số vấn đề tồn đọng, như: chưa giải quyết triệt để về sự thống nhất luật dẫn đến vướng mắc về đất đai, đầu tư. Tình trạng nhiều cơ quan cùng quản lý một vấn đề. 3 bộ cùng quản lý an toàn thực phầm (Công thương, Y tế, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn). Quy định thuế, hải quan chưa rõ ràng... Cùng đó, chi phí nộp thuế Việt Nam ở mức cao nhất khu vực, đạt 39% lợi nhuận làm ra (cao hơn 2 lần Singapore). Trong khi đó, tốc độ tăng lương tối thiểu 8% nhưng năng suất lao động chỉ tăng 4%. Đặc biệt, 66% doanh nghiệp xác nhận phải trả chi phí không chính thức.

Ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), cho biết: Kể từ Hội nghị Thủ tướng Chính phủ gặp doanh nghiệp năm 2016, VCCI đã tiếp nhận và chuyển tới cơ quan Nhà nước trên 1.098 kiến nghị của cộng đồng doanh nghiệp. Việc triển khai Nghị quyết 35 đã tạo chuyển biến tích cực nhận thức của đội ngũ cán bộ, công chức các cấp chính quyền địa phương, đặc biệt về lề lối, tác phong và thái độ phục vụ. Việc phát triển doanh nghiệp, hỗ trợ, thu hút đầu tư đã được các địa phương quan tâm… Tuy nhiên, công tác cải cách thủ tục hành chính như hiện nay vẫn chưa đáp ứng yêu cầu của doanh nghiệp và nhà đầu tư. Vẫn còn một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức năng lực còn hạn chế, gây phiền hà, nhũng nhiễu doanh nghiệp. Các doanh nghiệp vẫn thường phải trả các chi phí không chính thức khi làm thủ tục cấp mặt bằng sản xuất kinh doanh, đón tiếp thanh tra, thủ tục cấp giấy phép kinh doanh có điều kiện.

Theo ông Nguyễn Văn Thân, Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa, hiện doanh nghiệp vẫn còn nhiều khó khăn, nhất là gánh nặng về chi phí. Chi phí chính thức mặc dù đã giảm nhiều trong quá trình làm thủ tục thành lập doanh nghiệp, thủ tục thuế, hải quan. Tuy nhiên, chi phí thực hiện các thủ tục hành chính, thuế, lệ phí… vẫn còn ở mức cao. Nhiều quy định còn chồng chéo, phức tạp làm gia tăng chi phí cho doanh nghiệp… điều này đã dẫn đến giá thành sản phẩm tăng, giảm năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp.

Cam kết đồng hành cùng doanh nghiệp

Bộ trưởng Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng cho rằng: Tình trạng chậm trễ, nhũng nhiễu, tiêu cực trong giải quyết thủ tục hành chính còn nhiều. Công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm toán còn chồng chéo, kéo dài gây khó khăn cho doanh nghiệp. Điển hình có doanh nghiệp phản ánh một tháng bị thanh, kiểm tra đến 3 lần, thậm chí 12 lần trong năm… Những tồn tại thể hiện việc chưa quán triệt đầy đủ, nhận thức đúng về chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng về xây dựng Chính phủ kiến tạo phát triển, liêm chính, hành động. Theo Bộ trưởng Mai Tiến Dũng, thời gian tới, Chính phủ đưa ra 6 nhóm định hướng, nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm trong để hỗ trợ doanh nghiệp. Bao gồm: Tiếp tục hoàn thiện pháp luật, cơ chế chính sách, tăng cường thực thi thể chế, pháp luật. Đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính. Nâng cao hiệu quả công tác tiếp nhận xử lý và trả lời kiến nghị của doanh nghiệp và người dân. Đẩy nhanh xây dựng Chính phủ điện tử. Đẩy mạnh hoạt động của tổ công tác, theo dõi, kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện các nhiệm vụ do Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao. Đẩy mạnh công tác thông tin truyền thông.

Tại hội nghị, các Phó Thủ tướng, các bộ, ngành hữu quan cũng nêu lên những giải pháp đồng hành cùng doanh nghiệp. Điển hình như: Các bộ, ngành, địa phương tăng cường đối thoại với doanh nghiệp. Nâng cao vai trò của các hiệp hội để hỗ trợ cho doanh nghiệp. Cơ quan nhà nước phải quyết tâm hơn trong thực hiện các tiêu chí: cụ thể, thiết thực, khẩn trương và phải điện tử hóa; tất cả các dịch vụ công phải được thực hiện trực tuyến, minh bạch nhằm giảm tiếp xúc trực tiếp, giảm thiểu tiêu cực, giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian và là giải pháp hữu hiệu chống tham nhũng. Chính phủ sẽ tiếp tục hoàn thiện thể chế, môi trường kinh doanh tạo điều kiện cho doanh nghiệp phát triển. Các cơ chế chính sách phải phù hợp với thị trường và thông lệ quốc tế… Ngân hàng Nhà nước tiếp tục tạo điều kiện cho doanh nghiệp vay vốn phát triển sản xuất kinh doanh với chi phí hợp lý hơn...

Thực hiện Nghị quyết 35, TP Cần Thơ đã đề ra nhiều chương trình hành động, thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp cải thiện môi trường kinh doanh như: cải cách thủ tục hành chính rút ngắn thời gian đăng ký thành lập doanh nghiệp, tạo môi trường thuận lợi hỗ trợ khởi sự doanh nghiệp, doanh nghiệp đổi mới, sáng tạo.

Kết luận Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, nhấn mạnh: Chỉ thị số 20 được ký ngay hôm nay với nội dung không được thanh, kiểm tra doanh nghiệp quá 1 lần/năm. Các nhà đầu tư, các nhà doanh nghiệp yên tâm rằng, Chính phủ kiến tạo, liêm chính và phục vụ phải xây dựng và đảm bảo môi trường kinh doanh tốt. Đó là: môi trường kinh doanh trong đó không chỉ có tự do kinh doanh, tự do sáng tạo mà còn an toàn cho cả người đầu tư kinh doanh và cả vốn đầu tư. Không chỉ có chi phí giao dịch thấp mà cả rủi ro thấp. Chính phủ sẽ kiểm soát độc quyền kinh doanh, chống buôn lậu chống hàng giả, hàng nhái hiệu quả để đảm bảo cạnh tranh công bằng, lành mạnh. Các nhà đầu tư kinh doanh không chỉ được khuyến khích, hỗ trợ mà còn phải được coi trọng, vinh danh và bảo vệ. Môi trường kinh doanh luôn tạo độ tin cậy, vững chắc để mọi người yên tâm đầu tư dài hạn và không ngừng phát triển.

Bài, ảnh: Nam Hương