Báo Cứu quốc, số 1748, ngày 5-2-1951, đăng Thư chúc Tết năm mới dương lịch của Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi đồng bào, kiều bào, chiến sĩ, cán bộ và các cháu thanh niên, nhi đồng, trong đó có đoạn: “Trong năm cũ 1950, chúng ta đã cố gắng thi đua, chúng ta đã thu được khá nhiều kết quả tốt: về quân sự (nhất là giành được nhiều trận tiêu diệt địch); về chính trị (nhất là thắng lợi về ngoại giao); về kinh tế (nhất là tăng gia sản xuất); về văn hóa (nhất là bình dân học vụ).

Sang năm mới, chúng ta phải cố gắng thi đua hơn nữa, cố gắng vượt những khó khăn, để tranh lấy nhiều thắng lợi hơn nữa. Năm 1951 phải là một năm tiến bộ vượt bực của chúng ta...” (1)

Cũng nhân dịp năm mới, sau khi nêu tên khen thưởng những thanh niên kiểu mẫu trong sản xuất và chiến đấu, Người “mong các cháu được khen sẽ cố gắng tiến bộ mãi để giữ vững cái vinh dự vẻ vang là thanh niên kiểu mẫu...”. (2)

Người còn dành thì giờ viết Thư gửi Nha bình dân học vụ, với nội dung chủ yếu: “Nhân dịp năm mới, tôi đã đề nghị và Chính phủ đã tán thành thưởng Huân chương Kháng chiến cho Nha bình dân học vụ...

Chủ tịch Hồ Chí Minh làm việc tại Việt Bắc, năm 1951.  Ảnh: TƯ LIỆU

Từ ngày nhân dân ta nắm chính quyền đến nay, 13 triệu nam nữ đồng bào đã được học, đã biết chữ. Đó là một thắng lợi vẻ vang, to lớn. Nhưng chúng ta phải cố gắng nữa, phải làm thế nào cho trong một thời gian gần đây, tất cả đồng bào Việt Nam từ 8 tuổi trở lên đều biết đọc, biết viết... Đó là nhiệm vụ của các cán bộ bình dân học vụ. Đó cũng là nhiệm vụ của những đồng bào đã biết chữ, của các đoàn thể nhân dân, của chính quyền địa phương mà cũng là nhiệm vụ của đồng bào chưa biết chữ...” (3)

Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ II của Đảng Cộng sản Đông Dương sẽ diễn ra trong mùa Xuân Tân Mão (từ ngày 11 đến ngày 19-2-1951).

Người đã có Thư gửi Đại hội trù bị với “vài ý kiến riêng để giúp các đồng chí trong việc thảo luận” những báo cáo sẽ trình trước Đại hội, cụ thể như sau:

“ - Ta nên nghiên cứu thật sâu, thảo luận thật kỹ những vấn đề chính, thì các vấn đề phụ sẽ giải quyết dễ dàng.

- Không nên “tầm chương trích cú” như lối ông đồ nho. Nên tìm hiểu rõ nội dung, sự phát triển và sự quan hệ giữa vấn đề này với vấn đề khác.

- Nên đưa các vấn đề vào hiện tại và tương lai hơn quá khứ.

- Chỉ nên bàn kỹ, xét kỹ tư tưởng, chính sách, phương châm và tổ chức chính. Những điểm chính này đều ở trong báo cáo Luận cương của đồng chí Trường Chinh. Thảo luận kỹ báo cáo này thì các báo cáo kia đều hiểu rõ hết.

Đại hội ta là Đại hội kháng chiến. Nhiệm vụ chính của Đại hội ta là đẩy kháng chiến đến thắng lợi hoàn toàn và xây dựng Đảng Lao động Việt Nam. Vậy việc thảo luận cần đặt trọng tâm vào hai việc đó”. (4)

Cuộc kháng chiến trường kỳ, toàn dân, toàn diện chống thực dân Pháp đã qua được năm năm đầy gian khổ và hy sinh, nhiều người thấy lo, thấy dài. Trong Thơ chúc Tết Tân Mão 1951, với hai câu mở đầu, Người đã củng cố niềm tin của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân vào thắng lợi cuối cùng:

“Xuân này kháng chiến đã năm xuân,

Nhiều xuân thắng lợi càng gần thành công.” (5)

Xuân này, Đảng ta tiến hành Đại hội toàn quốc lần thứ II. Nhiệm vụ của cách mạng Việt Nam rất nặng nề: “Đẩy cuộc kháng chiến đến thắng lợi hoàn toàn”. Người kêu gọi:

“Toàn dân hăng hái một lòng

Thi đua chuẩn bị, tổng phản công kịp thời”

Từ “xuân” có nghĩa đen là mùa xuân. Nhưng từ “xuân” còn được dùng với nghĩa bóng, nghĩa rộng. Trong Thơ chúc Tết Tân Mão 1951, từ “xuân” được Bác dùng để chỉ thời gian một năm phù hợp với không khí một bài thơ xuân:

“ Xuân này kháng chiến đã năm xuân,

Nhiều xuân thắng lợi càng gần thành công.”

Ngày 11-2-1951, Người đọc Báo cáo Chính trị tại Đại hội đại biểu lần thứ II của Đảng, tại xã Vinh Quang, huyện Chiêm Hóa, tỉnh Tuyên Quang. Đại hội quyết định đường lối kháng chiến, kiến quốc và đổi tên Đảng Cộng sản Đông Dương thành Đảng Lao động Việt Nam ra hoạt động công khai, lãnh đạo cách mạng nước ta, sau hơn 5 năm tuyên bố tự giải tán (11-11-1945). Đại hội đã bầu Người làm Chủ tịch Đảng và đồng chí Trường Chinh làm Tổng Bí thư. Sau đó, Người đã chủ trì Hội nghị BCHTW Đảng lần thứ nhất họp tháng 3-1951. Hội nghị đã thông qua 2 văn kiện quan trọng: Nghị quyết của Hội nghị và bản Báo cáo: “Đánh mạnh hơn nữa để giải phóng Tổ quốc và tích cực bảo vệ hòa bình thế giới”.

Ngày 3-3-1951, dự buổi khai mạc Đại hội thống nhất Việt Minh - Liên Việt, Người nói: “Hôm nay, trông thấy rừng cây đại đoàn kết ấy đã nở hoa kết quả và gốc rễ nó đang ăn sâu lan rộng khắp toàn dân, và nó có một cái tương lai “trường xuân bất lão”. Vì vậy, cho nên lòng tôi sung sướng vô cùng... Chắc rằng sau cuộc Đại hội, mối đoàn kết thân ái sẽ phát triển và củng cố khắp toàn dân. Với lực lượng đoàn kết ấy, chúng ta sẽ vượt qua hết thảy mọi khó khăn, gian khổ, chúng ta sẽ đánh tan tất cả mọi kẻ thù đế quốc thực dân”. (6)

Báo Nhân Dân, số 2, ngày 25-3-1951, đăng nguyên văn Lời kết thúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh khi dự buổi ra mắt của Đảng Lao động Việt Nam, trong đó Người tóm tắt:

- Mục đích của Đảng có thể gồm trong 8 chữ là: Đoàn kết toàn dân, phụng sự Tổ quốc.

- Nhiệm vụ của Đảng là lãnh đạo toàn dân đi đến: Kháng chiến thắng lợi, kiến quốc thành công.

- Chính sách của Đảng là làm cho nước Việt Nam ta: Độc lập - Thống nhất - Dân chủ - Phú cường.

Người còn có Thư khen ngợi cán bộ, chiến sĩ trong Chiến dịch Trần Hưng Đạo; Thư gửi nông dân thi đua canh tác; Thư gửi các thương binh tại Mặt trận Trung du và Đông Bắc; Thư gửi Hội nghị nông dân cứu quốc toàn quốc lần thứ hai. Ngoài ra, Người còn viết nhiều bài báo với bút danh C.B như:

- Phong trào mua công trái (Báo Nhân dân, số 1, ngày 11-3-1951).

- Phòng gian trừ gian (Báo Nhân dân, số 2, ngày 25-3-1951).

- Người đảng viên Đảng Lao động Việt Nam phải như thế nào? (Báo Nhân dân, số 2, ngày 25-3-1951)...

Tân Mão 1951, Chủ tịch Hồ Chí Minh vui Xuân như thế đấy!

NGUYỄN XUYẾN

-----------------------
(1)(2)(3)(4)(5)(6): Hồ Chí Minh toàn tập - NXB CTQG - H - 1995 - T6 - tr 143-144-147-148-149-150-151-181-182-183-184.