Ngày 5-4, khoảng 12 triệu cử tri Afghanistan sẽ đi bỏ phiếu bầu chọn lãnh đạo mới của đất nước sau 13 năm dưới quyền điều hành của Tổng thống Hamid Karzai. Đây là cuộc bầu cử tổng thống thứ hai tại quốc gia Trung Á này kể từ khi chính quyền Taliban sụp đổ năm 2001.

Giới phân tích cũng như nhiều người dân Afghanistan lo ngại các cuộc tấn công bạo lực, gian lận và phản ứng tiêu cực của các ứng viên trong ngày bỏ phiếu cũng như quá trình thống kê kết quả có thể khiến nước này thêm bất ổn. "Bất kỳ ứng viên nào giành chiến thắng, chúng tôi cũng sẽ chấp nhận. Mối lo ngại của chúng tôi là khả năng gian lận dẫn tới các cuộc tắm máu. Chúng tôi kêu gọi tất cả các ứng viên phải tôn trọng lá phiếu của người dân" - cử tri Mullah Mohammad Aman lo lắng. Giới ngoại giao nước ngoài tại Thủ đô Kabul cũng có những mối lo tương tự, dù họ cho biết công tác chuẩn bị cho cuộc bầu cử lần này tốt hơn nhiều so với năm 2009 và các cuộc tấn công nhằm vào bầu cử đã được hạn chế. Ông Nicholas Haysom, Phó trưởng phái đoàn Liên Hiệp Quốc tại Afghanistan, cho biết các biện pháp quan trọng đã được thực thi nhằm cải thiện tình hình an ninh. Theo ông, hiện 750 điểm bỏ phiếu không an toàn trong khu vực đã bị đóng cửa, ít hơn rất nhiều so với con số 2.000 cách đây 5 năm. Được biết, Afghanistan đã điều 300.000 nhân viên cảnh sát và binh lính đến bảo vệ khoảng 6.400 điểm bỏ phiếu trên toàn quốc.

Theo CS Monitor, trong cuộc chạy đua vào chiếc ghế Tổng thống Afghanistan năm nay có 4 ứng viên được cho là sáng giá nhất, bao gồm Ashraf Ghani Ahmadzai, Zalmai Rassoul, Abdullah Abdullah và Abdul Rassoul Sayyaf.

Ông Ahmadzai hiện nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ của Mỹ. Sống lưu vong từ cuối những năm 1970 cho đến khi Taliban bị sụp đổ, ông này từng làm việc cho Ngân hàng Thế giới trong gần một thập kỷ trước khi được Tổng thống Karzai bổ nhiệm làm Bộ trưởng Tài chính. Còn ứng viên Rassoul từng là ngoại trưởng trong 3 năm cho đến khi từ chức để tranh cử tổng thống hồi tháng 10 năm ngoái. Trong khi đó, được biết đến là một nhà chỉ trích tham nhũng nổi tiếng khi làm ngoại trưởng giai đoạn 2001-2005, ông Abdullah tẩy chay không tham gia ứng cử tổng thống năm 2009 vì tình trạng gian lận bầu cử. Nhân vật tiềm năng còn lại là người dân tộc Pashtun và không nhận được sự ủng hộ của Mỹ. Ông Sayyaf là một cựu chỉ huy quân sự đáng sợ trong cuộc chiến chống Liên Xô và trong cuộc nội chiến Afghanistan hồi những năm 1990. Ông có mối quan hệ mật thiết với Osama bin Laden khi tên trùm khủng bố này chuyển tới Afghanistan vào giữa những năm 1990. Hiện ông là nghị sĩ quốc hội và là một nhà truyền giáo.

Dự kiến kết quả bầu cử sơ bộ chỉ được công bố vào ngày 24 - 4 trong khi kết quả cuối cùng phải đợi đến ngày 14-5. Nếu không ứng viên nào giành chiến thắng một cách rõ ràng, vòng 2 của cuộc bầu cử sẽ được tổ chức trong vòng 2 tuần sau đó. Cuộc bầu cử lần này được đánh giá có ý nghĩa sống còn đối với tương lai của Afghanistan, đồng thời là phép thử cho các lực lượng an ninh nước này trước sự trỗi dậy mạnh mẽ của tàn quân Taliban trong bối cảnh Mỹ và đồng minh có thể rút hết binh sĩ về nước vào cuối năm nay.

TRÍ VĂN (Theo AFP, CS Monitor, Voice of America)