Tổng thống Venezuela Hugo Chavez hôm 4-4 nói rằng ông hy vọng sẽ “tái khởi động quan hệ” với Mỹ khi ông và Tổng thống Mỹ Barack Obama cùng tham dự hội nghị thượng đỉnh châu Mỹ tại Trinidad & Tobago vào trung tuần tháng này.

Tổng thống Venezuela Chavez (trái) và người đồng cấp Iran Mahmoud Ahmadinejad tại Tehran ngày 3-4. Ảnh: AP

Quan hệ giữa Mỹ và Venezuela bắt đầu xấu đi dưới thời cựu Tổng thống George Bush, đặc biệt là sau khi ông Chavez tố cáo Washington đứng đằng sau cuộc đảo chính bất thành nhằm lật đổ ông hồi năm 2002. Những năm tiếp theo, quan hệ giữa hai nước tiếp tục căng thẳng mà đỉnh cao là việc ông Chavez trục xuất đại sứ Mỹ ở Caracas, đồng thời triệu hồi đại sứ Venezuela tại Washington về nước hồi tháng 9 năm ngoái. Giữa cá nhân hai nhà lãnh đạo Mỹ-Venezuela cũng có nhiều “ân oán” do ông Chavez thường xuyên không tiếc lời công kích ông Bush. Phát biểu tại Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc năm 2006, Tổng thống Chavez từng gọi người đồng cấp Mỹ là “ác quỷ”. Hôm 31-3 vừa qua, ông Chavez lại nói rằng thay vì ra lệnh bắt giữ Tổng thống Sudan Omar Al Bashir, Tòa án hình sự quốc tế (ICC) lẽ ra phải bắt giữ ông Bush vì tội gây ra cái chết cho hàng ngàn người Iraq.

Dù Venezuela hiện cung cấp khoảng 10% lượng dầu nhập khẩu của Mỹ và Nhà Trắng cũng đã có chủ mới, nhưng điều đó không làm hai bên bớt đối đầu với nhau. Tổng thống Chavez mới đây đã lên tiếng ủng hộ đề xuất của Nga và Trung Quốc về việc tạo ra một đồng tiền dự trữ quốc tế mới thay thế đô-la Mỹ. Bên cạnh đó, việc Venezuela tăng cường quan hệ với các quốc gia “không thân thiện” với Mỹ, đặc biệt là Iran, khiến Chú Sam hết sức khó chịu.

Tổng thống Obama từng cam kết sẽ có cách tiếp cận khác với Mỹ La-tinh, nơi mà cánh tả đang trỗi dậy và ảnh hưởng của Washington tại khu vực này đang giảm sút. Tuy nhiên, dường như Mỹ chưa sẵn sàng “tái khởi động quan hệ” với Venezuela như từng làm với Nga (cụm từ “tái khởi động quan hệ” được Washington dùng để nói về nỗ lực cải thiện quan hệ với Mát-xcơ-va). Bằng chứng là hồi tháng rồi, ông Obama đã cáo buộc Tổng thống Chavez “xuất khẩu chủ nghĩa khủng bố” và là vật cản đối với sự tiến bộ ở Mỹ La-tinh (đáp lại, ông Chavez chê ông Obama là “ngu dốt”). Dù đang đau đầu không biết đưa các tù nhân Guantanamo đi đâu sau khi trại giam này đóng cửa, nhưng cuối tuần rồi Washington cũng đã phớt lờ đề nghị của ông Chavez về việc tiếp nhận số người này.

Những động thái trên cho thấy quan hệ Mỹ-Venezuela sẽ khó mà “tái khởi động” như đề nghị của ông Chavez, ít nhất là trong tương lai gần.

LÊ DÂN (Theo Reuters, Bloomberg)