30/10/2008 - 21:23

Xà sàng - cây thuốc chữa bệnh ngoài da hiệu quả

Bác sĩ VŨ ĐÌNH QUỲNH
 Bệnh viện Y học cổ truyền TP Cần Thơ

Hiện nay, có rất nhiều cách, nhiều loại thuốc (kể cả tân dược lẫn đông dược) để chữa bệnh ngoài da. Qua kinh nghiệm chữa trị cho bệnh nhân, chúng tôi xin giới thiệu với bạn đọc một vị thuốc chữa bệnh ngoài da rất đơn giản và đem lại hiệu quả lại rất cao. Đó là Xà sàng tử.

Cây Xà sàng còn gọi là cây Giần sàng thường mọc hoang ở những nơi đất trống. Mỗi năm, từ tháng 6 đến tháng 8 là mùa quả chín, người ta cắt cả cành hay nhổ cả cây về phơi khô lấy quả, loại bỏ cành lá và tạp chất, rửa sạch phơi khô để làm thuốc.

Cây xà sàng. Ảnh: Sức khỏe và Đời sống

Theo Y học cổ truyền (YHCT), Xà sàng có vị cay, đắng, tính ôn, quy kinh thận. Xà sàng chứa 1,3% tinh dầu, với thành phần chủ yếu là pinen, camphen và bornil – isovaleritenat, acid palmatic... Xà sàng có tác dụng táo thấp sát trùng, khu phong tán hàn, ôn thận tráng dương; chủ trị các chứng: thấp chẩn thấp sang ( lở chảy nước ), chàm ghẻ ngứa, thấp hàn đới hạ, thấp tý yêu thống, dương suy cung lãnh ( nam liệt dương, nữ không con). Còn theo kết quả nghiên cứu dược lý hiện đại, Xà sàng có tác dụng như Testosteron, có khả năng làm tăng trọng lượng tử cung và buồng trứng; thuốc ức chế nấm ngoài da, có tác dụng diệt trùng roi âm đạo. Liều lượng: uống trong từ 3-10g; dùng ngoài: lượng vừa đủ.

Có thể thấy, Xà sàng tử là vị thuốc không chỉ chữa bệnh ngoài da đơn thuần mà còn kết hợp chữa trị hiệu quả một số bệnh nội khoa khác, bản thân vị thuốc vừa dùng để uống trong, vừa dùng ngoài. Xin giới thiệu với độc giả cách sử dụng Xà sàng tử dùng ngoài để điều trị một số bệnh như nấm tóc, nấm ngoài da...

- Trị nấm tóc: thường mỗi lần dùng từ 100g – 150 g Xà sàng tử nấu với 2000 -3000ml nước, nấu sôi khoảng 15-20 phút, sau đó lọc bỏ bã lấy nước dùng gội đầu (Lưu ý để đạt hiệu quả cao nên gội và xả bằng nước sắc của Xà sàng hoặc có thể xả lại bằng nước thường sau khi gội đầu 2 giờ ). Hai ngày gội 1 lần, có thể dùng gội chung với nước sắc trái Bồ kết.

- Trị nấm da: tùy theo diện tích vùng tổn thương, có thể dùng 300-500g Xà sàng tử nấu sôi như trên, sau đó pha nước ngâm hoặc tắm hàng ngày hoặc hai ngày một lần.

Ngoài ra, theo kinh nghiệm dân gian, Xà sàng tử còn dùng kết hợp với một số vị khác để chữa trị một số bệnh ngoài da như:

- Trị chàm cấp và viêm da: Xà sàng tử 60g hoặc Xà sàng tử, Phòng phong, Kinh giới, Đảng sâm đều dùng lượng 15g, sắc với 200ml nước như trên. Người bệnh dùng gòn sạch tẩm nước sắc Xà sàng đắp lên vùng chàm. Còn một bài thuốc khác cũng trị chàm cấp và viêm da khá hiệu quả là: Xà sàng tử 30g, Khổ sâm 30g, Uy linh tiên 9g, Thương truật 9g, Hoàng bá 9g, Minh phàn 9g. Người bệnh lấy các vị trên sắc nước xông và rửa những vùng da bị bệnh.

- Trị tai ướt: Xà sàng tử, Hoàng liên đều 4g, Khinh phấn 1g, tán nhỏ trộn đều thổi vào tai.

- Trị nam liệt dương, nữ vô sinh: Xà sàng tử, Ngũ vị tử, Thỏ ty tử (lượng bằng nhau) tán bột mịn làm hoàn, mỗi lần uống 5g, ngày uống 2 lần.

- Trị ngứa lở bàn chân: Xà sàng tử 6g, Ô tặc cốt ( Mai mực ) 15g, Phèn 3g. Tất cả nghiền nhỏ rắc vào chỗ đau.

- Trị tổ đỉa: Xà sàng tử 15g, Hải đồng bì (vỏ cây Vông)15g. Nghiền nhỏ trộn với dầu mù u, bôi chỗ đau.

Chia sẻ bài viết