Huyện Cờ Đỏ có 10 cụm, tuyến dân cư vượt lũ (DCVL). Hiện nay, các cụm, tuyến DCVL này cơ bản đã xây dựng hoàn thành và đã đưa dân vào ở. Tuy nhiên, thời gian qua tại các cụm, tuyến DCVL ở huyện Cờ Đỏ phát sinh nhiều vấn đề như thiếu công ăn việc làm, thu nhập giảm, tình trạng lén lút chuyển nhượng, cho thuê nền nhà giữa các hộ... Thực trạng này đòi hỏi chính quyền địa phương phải có một giải pháp đồng bộ để người dân có thể “an cư lạc nghiệp” ở cụm, tuyến DCVL.

Nhận nhà nhưng không ở

Khu dân cư vượt lũ xã Thới Đông, huyện Cờ Đỏ “đìu hiu”.

Theo Quyết định số 302/2004/QĐ-UB ngày 20-10-2004 của UBND TP Cần Thơ, trong thời gian 10 năm, nhà ở, đất ở của những hộ gia đình, cá nhân được giao tại các cụm, tuyến DCVL trên địa bàn TP Cần Thơ bị hạn chế một số quyền như: chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, tặng cho quyền sử dụng đất, quyền thế chấp, bảo lãnh, góp vốn (dù đã thanh toán hết nợ vay của Nhà nước). Thế nhưng, tình trạng lén lút sang bán hoặc cho người khác thuê lại nhà ở, đất ở tại các cụm, tuyến DCVL đang diễn ra ở nhiều nơi, đặc biệt là ở huyện Cờ Đỏ. Kết quả là hàng loạt quyết định giao nền nhà tại các cụm, tuyến DCVL ở huyện này bị thu hồi.

Năm 2004, ông Cao Thành Nghĩa, thuộc diện chính sách ở xã Thới Đông, huyện Cờ Đỏ được UBND huyện Cờ Đỏ ra quyết định giao đất nền nhà số 77 trong khu DCVL của xã. Sau khi được cấp nền nhà, ông Nghĩa không ở mà sang bán lại cho ông Võ Văn Truyền (ở huyện Giồng Riềng, tỉnh Kiên Giang) để lấy tiền tiêu xài. Sau đó, ông Nghĩa lấn chiếm thêm một phần đất công, thuộc bờ Kinh Ranh để cất nhà ở.

Ở xã Trường Xuân, tình trạng lén lút sang bán hoặc cho thuê nền nhà trong khu DCVL cũng diễn ra tương tự. Ông Nguyễn Văn Việt là hộ nghèo, thuộc diện chính sách, được UBND huyện Cờ Đỏ ra quyết định giao nền nhà số 233 tại khu DCVL xã Trường Xuân. Đến tháng 5-2006, ông Việt sang bán lại cho ông Phạm Công Khôi (ở huyện Mỏ Cày, tỉnh Bến Tre) sử dụng căn nhà này. Ông Phạm Công Khôi lý giải: “Trước đây, gia đình tôi ở tỉnh Bến Tre, năm 2001 thì chuyển đến xã Trường Xuân để phụ bán thịt heo cho một số tiểu thương trong chợ Bà Đầm. Để có chỗ che mưa nắng, tôi đã mua lại căn nhà trong khu DCVL của ông Việt, với giá 17 triệu đồng”. Theo ghi nhận của chúng tôi, sau khi bán nền nhà trong khu DCVL, ông Việt quay trở về nơi ở cũ (ở ấp Thới Thanh) sửa nhà lại và ở đó cho đến nay.

Sau khi được xét, bố trí vào ở trong khu DCVL xã Đông Hiệp, ngày 25-4-2007, ông Trần Hữu My (ở ấp Đông Thạnh, xã Đông Hiệp, huyện Cờ Đỏ) có đơn xin trả nền nhà số 190, thuộc diện chính sách. Cho biết về nguyên nhân, ông My nói: “Gia đình tui vốn đã khó khăn, khi vào ở trong khu DCVL này thì cuộc sống càng khó khăn hơn, bởi ở đây không công ăn chuyện làm, trong khi đó lại phát sinh nhiều chi phí như tiền điện, tiền nước, chi tiêu bếp núc... Thấy vậy, vợ chồng tui trở về nơi ở cũ (ấp Đông Thạnh) để sinh sống và được cha mẹ cho đất cất nhà ở. Vì lẽ trên, vợ chồng tôi thống nhất trả lại nền nhà, để chính quyền địa phương xét, bố trí cho những người khác đang gặp khó khăn về chỗ ở...”.

Đây là 1 trong 5 trường hợp trước đây được chính quyền địa phương bình nghị, xét và bố trí nền nhà trong khu DCVL, thuộc diện chính sách. Nay không có nhu cầu sử dụng, cả 5 trường hợp này đã có đơn xin trả nền nhà trong khu DCVL xã.

“An cư” nhưng chưa “lạc nghiệp”!

Theo thống kê sơ bộ, từ đầu năm đến nay, UBND huyện Cờ Đỏ đã ban hành 28 quyết định về việc thu hồi quyết định giao nền nhà ở các khu DCVL trên địa bàn huyện. Nguyên nhân là do các hộ dân này không có nhu cầu sử dụng, đã lén lút sang bán hoặc cho người khác thuê lại, vi phạm theo Điều 10 và Điều 11 của Quyết định số 302/2004/QĐ-UB. Theo ông Nguyễn Việt Dũng, Cán bộ Địa chính của UBND xã Thới Đông, tổng số nền trong khu DCVL của xã là 223 nền, trong đó có 150 nền diện chính sách. Thời gian qua, Hội đồng xét duyệt đưa dân vào ở trong khu DCVL xã đã tổ chức bình nghị, xét và bốc thăm bố trí 141 hộ dân vào ở và UBND huyện cũng ra quyết định cấp nền nhà cho các hộ trên. Vừa qua, UBND xã Thới Đông thành lập đoàn kiểm tra thực tế các hộ sử dụng nền nhà trong khu DCVL. Kết quả có 118 hộ nhận nhà đúng với quyết định giao nền nhà của UBND huyện Cờ Đỏ; 11 trường hợp có hiện tượng mua bán; 7 trường hợp cho thuê, cho mướn (thời gian từ 1 đến 3 năm); 3 trường hợp đổi nền cho nhau; 2 trường hợp chết chưa có người thừa kế...

Ông Nguyễn Quang Hùng, Phó Chủ tịch UBND xã Trường Xuân, cho biết: “Theo qui hoạch, Khu DCVL của xã có gần 400 căn nhà. Trong đó, đã xét bố trí cho hơn 330 hộ dân vào ở. Tuy nhiên, khi người dân vào ở, hàng loạt các vấn đề phát sinh, nhất là công ăn việc làm, thu nhập”. Hiện ở Khu DCVL xã Trường Xuân đã có 51 hộ sử dụng nhà không đúng mục đích, trong đó gần một nửa bỏ nhà đi nơi khác làm ăn, số còn lại người dân tùy tiện chuyển nhượng, cho thuê trái qui định. Trong khi đó, công tác giải quyết công ăn việc làm cho người dân ở các cụm, tuyến DCVL gặp nhiều khó khăn, nhất là kinh phí đào tạo nghề, giải quyết việc làm tại địa phương. Cũng theo ông Nguyễn Quang Hùng, việc giải quyết công ăn việc làm cho người dân ở khu DCVL rất nan giải: “Một số người dân chưa mặn mà với khu DCVL của xã là do người được xét vào ở khu DCVL trước đây đa số kiếm sống bằng nghề làm thuê làm mướn, dễ dàng kiếm cá, rau ăn hàng ngày, khỏi tốn tiền chợ búa. Trong khi đó, vào ở khu dân cư, hầu như vật gì cũng mua, việc làm thì hết sức bấp bênh. UBND xã nhiều lần có kết hợp với các đoàn thể hướng dẫn các hộ làm nghề đan thảm, chằm nón lá nhưng do đầu ra và nguyên liệu khó khăn nên nghề này phát triển không bao lâu thì “chết yểu”. Chính vì vậy, địa phương kiến nghị cấp có thẩm quyền cần sớm có biện pháp giải quyết vấn đề dân sinh”.

Trao đổi với chúng tôi về vấn đề này, bà Nguyễn Ngọc Sương, Giám đốc Sở Lao động- Thương binh và Xã hội TP Cần Thơ, cho biết: “Sở đang lập dự án đào tạo nghề giải quyết việc làm chuẩn bị trình UBND thành phố phê duyệt, trong đó có cả việc đào tạo nghề, giải quyết việc làm cho người dân ở khu DCVL. Theo đề án này, ngoài những chính sách cho đối tượng học nghề, Sở còn chú trọng đào tạo các nghề theo nhu cầu của doanh nghiệp. Trong đó bao gồm có các nghề như may, thủ công mỹ nghệ, lao động có trình độ kỹ thuật cao...”.

 NGUYÊN BỬU - VÂN LÂM