Ba Lan, nước vừa thất bại trong chiến dịch ngoại giao nhằm ngăn cựu Thủ tướng Donald Tusk tái cử chức Chủ tịch Hội đồng châu Âu (EC), đã tố Liên minh châu Âu (EU) "gian lận" và tuyên bố sẽ áp dụng chính sách "tiêu cực" đối với Brussels.
Trong bài viết đăng trên báo Super Express cuối tuần, Ngoại trưởng Ba Lan Witold Waszczykowski cho rằng "chính sách của EU là thiên vị và gian lận". Bài viết nhắc lại cuộc đối đầu ngoại giao tuần qua ở Brussels, khi chỉ có Thủ tướng Ba Lan Beata Szydlo bỏ phiếu chống, trong khi 27 nhà lãnh đạo EU khác đồng ý để ông Tusk (59 tuổi) lãnh đạo EC thêm một nhiệm kỳ hai năm rưỡi. Kết quả này cũng làm lung lay mối quan hệ đồng minh giữa Ba Lan và Hungary, nước ban đầu ủng hộ lập trường của Warsaw nhưng sau đó đổi ý.
Theo Ngoại trưởng Waszczykowski, hội nghị thượng đỉnh các nhà lãnh đạo EU vừa qua cho thấy Warsaw "có thể bị lừa dối bất cứ lúc nào" bởi các thành viên khác. Ông chỉ trích việc EC từ chối ứng cử viên được đề xuất thay cho ông Tusk từng là thủ tướng Ba Lan 2007-2014 và trở thành quan chức hàng đầu EU kể từ đó, để ông này dễ dàng giành được đa số phiếu ủng hộ.
Trước đó, Chính phủ Ba Lan đã quyết liệt vận động chống ông Donald Tusk, cho rằng việc bầu ông này là trái ngược nguyện vọng của đất nước. Chính quyền cánh hữu ủng hộ chủ nghĩa hoài nghi châu Âu (eurosceptic) ở Warsaw phàn nàn cựu lãnh đạo đảng đối lập Diễn đàn Dân sự là một phần lý do khiến Brussels đưa ra cáo buộc một cách không công bằng rằng chính phủ Ba Lan đang "xóa bỏ các tiêu chuẩn dân chủ".
Vì những điều trên, Ngoại trưởng Waszczykowski cho biết chính phủ Ba Lan nên xây dựng các chính sách riêng và điều chỉnh cách hành xử với EU. "Dĩ nhiên, chúng ta cần phải hạ thấp mức độ tin tưởng đối với EU. Chúng ta sẽ phải bắt đầu theo đuổi một chính sách tiêu cực" ông viết trên Super Express, đồng thời cho biết việc đó có thể bao gồm "ngăn chặn" các sáng kiến của những thành viên khác để trả đũa.
Trước những tuyên bố của người đứng đầu ngành ngoại giao Ba Lan, lãnh đạo đảng đối lập Diễn đàn Dân sự Slawomir Neumann cáo buộc chính phủ đang tìm cách đưa quốc gia với 38 triệu dân rời khỏi EU. Tuy nhiên, lãnh đạo đảng Pháp luật và Công lý cầm quyền Jaroslaw Kaczynski khẳng định Warsaw không muốn đưa nước này ra khỏi EU.
Dẫu vậy, cuộc xung đột ngoại giao giữa Ba Lan-EU cho thấy sự chia rẽ sâu sắc giữa các quốc gia thành viên EU trong bối cảnh khối này cần sự đoàn kết hơn bao giờ hết để vượt qua cuộc khủng hoảng sau quyết định Brexit (rời khỏi EU) của dân Anh và phong trào dân túy đang trỗi dậy đe dọa làm tan rã "mái nhà chung" châu Âu.
THANH TRÚC (Theo AFP, Bloomberg)
