Công nghệ 5G SA (Standalone - độc lập) được các tổ chức viễn thông quốc tế nhận định sẽ mở ra một giai đoạn bùng nổ mới trong lĩnh vực viễn thông. Viettel hiện là đơn vị duy nhất triển khai 5G SA diện rộng tại Việt Nam. Chia sẻ với Báo và Phát thanh, Truyền hình Cần Thơ về công nghệ 5G SA và kế hoạch triển khai rộng khắp trên địa bàn TP Cần Thơ, Trung tá Nguyễn Thành Tâm, Giám đốc Viettel Cần Thơ, cho biết:

Trung tá Nguyễn Thành Tâm, Giám đốc Viettel Cần Thơ

- Về mặt kỹ thuật, 5G SA là phiên bản mạng 5G hoàn chỉnh, trong đó toàn bộ hạ tầng từ mạng lõi đến thiết bị phát sóng vô tuyến đều được xây dựng trên nền tảng công nghệ 5G. Điều này khác với 5G NSA (Non-standalone - không độc lập), vốn chỉ nâng cấp phần phát sóng vô tuyến 5G nhưng vẫn sử dụng mạng lõi 4G hiện hữu.

Mặc dù 5G NSA giúp tăng tốc độ truyền dữ liệu, nhưng 5G SA của Viettel tạo ra bước nhảy vọt lớn hơn, cho phép nhà mạng cung cấp và tùy chỉnh các dịch vụ viễn thông một cách linh hoạt, đáp ứng nhu cầu thực tế của người dùng trong từng thời điểm.

Đặc biệt, mạng 5G SA được thiết kế cho môi trường công nghiệp số nên tích hợp nhiều công nghệ tiên tiến. Chẳng hạn, tính năng Network Slicing (cắt lát mạng) cho phép vận hành nhiều mạng di động chuyên biệt trên cùng một hạ tầng, nhằm đáp ứng nhu cầu kết nối khác nhau của từng nhóm thiết bị. Bên cạnh đó, công nghệ điện toán biên đa truy cập (MEC) giúp xử lý dữ liệu ngay tại trạm phát sóng, từ đó giảm độ trễ và tăng đáng kể khả năng đáp ứng của mạng lưới.

Công nghệ 5G SA ứng dụng vào những lĩnh vực nào, thưa đồng chí?

- Công nghệ 5G SA của Viettel được xem như "chìa khóa" mở ra kỷ nguyên công nghiệp thông minh. Những hình dung về xe tự lái, nhà máy tự động, đô thị thông minh hay bác sĩ phẫu thuật từ xa vốn được xem như biểu tượng của tương lai, nay đã có thể triển khai thực tế nhờ 5G SA. Chẳng hạn, đối với xe tự lái, cần đường truyền siêu ổn định với độ trễ cực thấp dù di chuyển ở tốc độ cao; nhà máy thông minh đòi hỏi quản lý và giao tiếp với hàng triệu thiết bị cùng lúc. Bên cạnh đó, hệ thống giám sát môi trường sử dụng những thiết bị cảm biến có nhu cầu truyền dữ liệu thấp nhưng phải tiết kiệm năng lượng. Hoặc trong lĩnh vực y tế, phẫu thuật từ xa cần đường truyền tốc độ cao, hình ảnh sắc nét và độ trễ gần như bằng không để bác sĩ có thể thao tác chính xác… Những yêu cầu như vậy gần như không thể đáp ứng trọn vẹn bằng các công nghệ trước 5G. Trong khi mỗi ứng dụng đòi hỏi một khả năng kết nối khác nhau. Và với 5G SA, Viettel có khả năng cung cấp các dịch vụ được “may đo” theo từng nhu cầu, đúng thời điểm người dùng cần.

Nhân viên kỹ thuật của Viettel Cần Thơ lắp đặt trạm 5G tại phường Cái Răng, TP Cần Thơ.

Công nghệ 5G SA cũng góp phần tạo hạ tầng số để việc vận hành chính quyền địa phương 2 cấp thuận lợi và nhanh chóng hơn. Đối với người dùng cá nhân, 5G SA cũng mở ra những mô hình dịch vụ mới. Nhờ Network Slicing, Viettel có thể tạo ra các gói cước cho từng nhóm nhu cầu: nhóm yêu cầu độ ổn định cao để tránh nghẽn mạng, nhóm cần độ trễ thấp cho xe tự lái hay ứng dụng y tế từ xa. Các mạng riêng với tính bảo mật cao phục vụ an ninh - quốc phòng cũng có thể vận hành độc lập ngay trên cùng hệ thống hạ tầng 5G.

Viettel đã và đang làm gì để hoàn thiện và mở rộng mạng 5G SA?

- Ngay từ khi khai trương dịch vụ 5G, Viettel đã đồng thời triển khai cả 2 công nghệ 5G SA và 5G NSA tại 100% vị trí trạm phát 5G trên toàn quốc. Nhờ đó, Viettel tối ưu được ưu thế của từng công nghệ và đáp ứng tốt các nhóm nhu cầu khác nhau của khách hàng. Cụ thể, 5G SA mang lại những tính năng vượt trội như độ trễ thấp, hỗ trợ kết nối lớn…, trong khi 5G NSA cho vùng phủ sóng rộng hơn khoảng 30%, rất phù hợp cho người dùng phổ thông.

Song song với mở rộng vùng phủ, Viettel cũng tích cực thử nghiệm các công nghệ mới nhằm khai thác tối đa tiềm năng của 5G SA. Gần nhất, Viettel sẽ thử nghiệm công nghệ RedCap tại Việt Nam vào năm 2026. Đây là nền tảng lý tưởng cho các thiết bị IoT như cảm biến thông minh, thiết bị giám sát hay các dòng đồng hồ đeo tay như Apple Watch.

Đặc biệt, Viettel đã tự chủ nghiên cứu và sản xuất toàn bộ hệ sinh thái thiết bị cho mạng 5G SA, gồm trạm phát sóng gNodeB, hệ thống mạng lõi 5GC và hệ thống tính cước vOCS 4.0. Việc tự chủ này giúp Việt Nam làm chủ hoàn toàn công nghệ, thiết bị và hạ tầng mạng, sẵn sàng bước vào chu kỳ tăng trưởng mới của viễn thông.

Tất nhiên, để những ưu thế của 5G SA đi vào đời sống, cần có sự đồng bộ về chính sách, xu hướng thị trường và nhu cầu thực tế. Tuy nhiên, ở góc độ công nghệ và hạ tầng, Viettel đã chuẩn bị ở mức cao nhất.

Khách hàng đăng ký sử dụng dịch vụ tại Viettel Cần Thơ.

Thưa đồng chí, thời gian tới Viettel Cần Thơ có kế hoạch gì để triển khai hạ tầng 5G SA, góp phần thúc đẩy chuyển đổi số của TP Cần Thơ?

- Viettel đặt mục tiêu giữ vai trò dẫn dắt trong triển khai hạ tầng 5G SA, với mục tiêu phủ sóng 99% dân số vào năm 2030, đi cùng chiến lược tích hợp AI và phát triển các dịch vụ xanh, bền vững. Đây là bước đi quan trọng nhằm thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia và nâng cao năng lực cạnh tranh của Việt Nam trong khu vực.

Tại TP Cần Thơ, Viettel là đơn vị đầu tiên triển khai thương mại 5G từ tháng 10-2024. Đến nay, Viettel Cần Thơ đã xây dựng khoảng 900 trạm 5G, phủ tại các khu vực trọng điểm. Mức độ phủ sóng hiện đạt 90–95% tại khu vực trung tâm và 40–60% tại khu vực ngoài đô thị, và tiếp tục được mở rộng.

Mục tiêu của Viettel là hoàn thiện phủ sóng 5G toàn TP Cần Thơ trước năm 2027. Cụ thể, đến cuối năm 2025, hoàn thành phủ sóng rộng, ổn định tại các khu đô thị và khu dân cư, tạo điều kiện cho người dân và doanh nghiệp tiếp cận các ứng dụng số. Giai đoạn 2026-2027, mở rộng phủ sóng sâu rộng, nâng cao chất lượng đến toàn bộ khu vực từ thành thị đến nông thôn; triển khai các mạng 5G chuyên biệt cho công nghiệp, nông nghiệp, y tế, giáo dục.

Với những mục tiêu và quyết tâm cụ thể này, Viettel kỳ vọng Cần Thơ sẽ trở thành trung tâm ứng dụng 5G của khu vực ĐBSCL, góp phần thúc đẩy phát triển chính quyền số, kinh tế số và xã hội số của thành phố.

Xin cảm ơn đồng chí!

MINH HUYỀN (thực hiện)