Hiện nay, diện tích cây ăn trái của TP Cần Thơ nói chung và quận Bình Thủy nói riêng có xu hướng giảm dần do quá trình đô thị hóa, người dân chuyển diện tích vườn sang đất phi nông nghiệp. Song song đó, vấn đề tìm đầu ra ổn định cho vườn cây ăn trái luôn là nỗi lo thường trực của các nhà vườn. Để giải quyết khó khăn này, ngành nông nghiệp quận Bình Thủy đang tập trung vận động các nhà vườn khôi phục vườn cây ăn trái tập trung, chuyên canh và liên kết sản xuất theo hình thức câu lạc bộ, tổ hợp tác để nâng cao chất lượng, khả năng cạnh tranh cho sản phẩm.

Các thành viên trong CLB khuyến nông trồng xoài cát Hòa Lộc, phường Long Hòa được hỗ trợ vay vốn để đầu tư cho vườn xoài.

Mặc dù quá trình đô thị hóa diễn ra nhanh chóng, song diện tích vườn cây ăn trái trên địa bàn quận Bình Thủy hiện vẫn còn khoảng 2.343ha, với nhiều chủng loại cây trồng như sầu riêng, bòn bon, măng cụt, chôm chôm, vú sữa, dừa xiêm lùn, xoài cát Hòa Lộc, xoài Đài Loan… tập trung chủ yếu tại 3 phường Long Hòa, Long Tuyền và Thới An Đông. Theo ngành nông nghiệp quận, mặc dù có nhiều lợi thế để phát triển kinh tế vườn nhưng vườn cây ăn trái trên địa bàn đa phần là vườn cây lâu năm, phân bổ rải rác và diện tích khá manh mún. Bên cạnh đó, các loại dịch bệnh thường diễn biến phức tạp, giá cả đầu ra bấp bênh làm giảm hiệu quả kinh tế của nhà vườn. Đây là những thách thức đối với người nông dân trồng vườn đồng thời cũng tạo áp lực lên ngành nông nghiệp địa phương trong vấn đề vận động nông dân cải tạo vườn tạp, trồng chuyên canh các loại cây ăn trái chất lượng cao. Theo ông Lê Hoàng Tua, Phó trạm Khuyến nông quận Bình Thủy, bài toán đầu ra cho sản phẩm nông nghiệp luôn là nỗi trăn trở của địa phương khi không ít lần chứng kiến cảnh nông dân "trúng mùa, thất giá". Sản phẩm cây ăn trái của nông dân cũng không nằm ngoài quy luật cung cầu của thị trường. Vì vậy, ngành nông nghiệp quận xác định, chỉ có phát triển vườn cây theo hướng liên kết sản xuất thì nông dân mới có điều kiện ổn định đầu ra cho sản phẩm trái cây.

Với quyết tâm phát triển kinh tế vườn theo hướng bền vững trong năm 2012, phòng Kinh tế quận cùng Trạm Khuyến nông đã vận động thành lập được các tổ hợp tác sản xuất cây ăn trái như Tổ sản xuất vú sữa phường Thới An Đông, Tổ liên kết sản xuất và kinh doanh xoài phường Long Tuyền, Câu lạc bộ chuyên canh xoài cát Hòa Lộc phường Long Hòa. Ông Quách Kim Kê, Tổ trưởng Tổ liên kết sản xuất và kinh doanh xoài phường Long Tuyền, cho biết: "Tổ liên kết được thành lập từ tháng 8-2012 với 7 thành viên, diện tích canh tác khoảng 3,5 ha. Mặc dù đi vào hoạt động chưa lâu, song các thành viên trong tổ rất quan tâm hỗ trợ nhau về kỹ thuật. Ngoài ra, tổ đã xây dựng kế hoạch tìm đầu ra cho các thành viên thông qua các thương lái và các siêu thị trên địa bàn thành phố". Ông Phạm Văn Tường, Chủ tịch Hội Nông dân phường Long Hòa, cho biết: "Câu lạc bộ khuyến nông trồng xoài cát Hòa Lộc của phường với 16 hộ tham gia, diện tích canh tác khoảng 10ha. Để đồng hành cùng hoạt động của câu lạc bộ, phường đã giới thiệu cho 10 thành viên trong câu lạc bộ vay vốn từ Ngân hàng Chính sách xã hội quận để đầu tư các chi phí phân thuốc, máy bơm tưới. Đồng thời, phường còn kết hợp với trạm khuyến nông quận tập huấn kỹ thuật cho bà con nhằm tăng năng suất cho vườn xoài của câu lạc bộ". Thời gian qua, phường Thới An Đông cũng tổ chức thành lập Tổ sản xuất vú sữa phường Thới An Đông nhằm từng bước nâng cao hiệu quả của loại cây ăn trái chủ lực trên địa bàn phường. Theo ông Trần Văn Lập, Chủ tịch Hội Nông dân phường Thới An Đông, vừa qua, phường đã đề xuất về phòng Kinh tế quận chọn 1 địa điểm trên tuyến quốc lộ 91B làm điểm tập kết các sản phẩm cây ăn trái của các tổ viên tổ hợp tác. Đây sẽ là nơi giới thiệu các sản phẩm cây ăn trái chủ lực, có tiếng của địa phương vừa là nơi vận chuyển, trao đổi mua bán giữa nhà vườn với thương lái. Cách làm này nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho thương lái khi đến thu mua sản phẩm cây ăn trái của địa phương vừa giúp nhà vườn ổn định đầu ra.

Theo ông Nguyễn Thanh Hòa, Phó Chủ tịch UBND quận Bình Thủy, hiện nay, Bình Thủy là 1 trong 4 quận, huyện được Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thành phố quy hoạch phát triển vườn cây ăn trái tập trung gắn với phát triển du lịch sinh thái vườn. Hàng năm, Trạm Khuyến nông quận Bình Thủy phối hợp với Chi cục Bảo vệ thực vật thành phố hỗ trợ các giống cây ăn trái chất lượng cao cho nông dân để trồng thay thế vườn tạp. Song song đó, ngành nông nghiệp địa phương đang triển khai kế hoạch hỗ trợ đầu tư hệ thống đê bao theo khu vực, triển khai các chương trình chuyển đổi giống, chuyển giao khoa học kỹ thuật cho nông dân. Mục tiêu là phấn đấu duy trì ổn định vườn cây ăn trái, nâng cao quy trình sản xuất theo hướng chất lượng chú trọng vào các loại cây có giá trị kinh tế cao gắn với việc phát triển các mô hình du lịch sinh thái vườn để từ đó ổn định đầu ra và nâng cao thu nhập cho nhà vườn.

Bài, ảnh: HOÀNG ĐỊNH