Đồng chí Võ Văn Kiệt - nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Thủ tướng Chính phủ, nguyên Cố vấn Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, là nhà lãnh đạo xuất sắc của Đảng, Nhà nước và nhân dân ta, người chiến sĩ cách mạng kiên trung, suốt đời phấn đấu vì độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, vì hạnh phúc của nhân dân.

Trên những cương vị được giao, với tầm nhìn xa trông rộng và tư duy nhạy bén, sáng tạo, quyết đoán, quyết tâm đổi mới, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, tác phong sâu sát, gắn bó máu thịt với nhân dân, luôn tìm tòi, trăn trở, bám sát thực tiễn, đồng chí Võ Văn Kiệt - nhà kỹ trị xuất sắc, đã có nhiều quyết sách quan trọng, cùng tập thể lãnh đạo Đảng, Nhà nước tiến hành công cuộc đổi mới, đưa đất nước vượt qua giai đoạn khó khăn, khủng hoảng và từng bước vươn lên, đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.  

Đồng chí Võ Văn Kiệt luôn tuyệt đối trung thành với mục tiêu lý tưởng của Đảng Cộng sản Việt Nam, trung thành và kiên định Chủ nghĩa Mác-Lênin và Tư tưởng Hồ Chí Minh.

Tâm nguyện của đồng chí là: một dân tộc đã trải qua bao gian khổ, hy sinh, mất mát để giành lại độc lập, thống nhất cho Tổ quốc, dân tộc ấy phải được sống hạnh phúc trong độc lập và tự do, được hưởng "công bằng, dân chủ, văn minh" như mọi dân tộc tiên tiến trên thế giới. Đó là tấm lòng yêu nước thương dân, chủ nghĩa nhân văn cao cả và sâu sắc, một phẩm chất mà đồng chí đã suốt đời rèn luyện, noi theo Chủ tịch Hồ Chí Minh - Người thầy vĩ đại và tôn kính của mình. Ðồng chí là hình ảnh cao đẹp về một nhà lãnh đạo đã giành được chiến thắng trước những thử thách khốc liệt, đầy cám dỗ của kinh tế thị trường, để mãi mãi là một người cộng sản chân chính trong trái tim của nhân dân.

Trên bất cứ cương vị nào, đồng chí Võ Văn Kiệt cũng luôn hoàn thành xuất sắc những nhiệm vụ mà Đảng và nhân dân giao phó. Xuất phát từ tấm lòng vì nước, vì dân, trước khi đưa ra một quyết định quan trọng nào, đặc biệt là những quyết định có tác động, ảnh hưởng đến phát triển kinh tế đất nước và đời sống nhân dân, đồng chí đều chú trọng tập hợp và lắng nghe các chuyên gia, nhà khoa học và tự mình bỏ nhiều công sức nghiên cứu, tham khảo kinh nghiệm tích lũy từ cuộc sống của mọi tầng lớp nhân dân. Chính vì vậy, khi vận dụng vào chỉ đạo thực tiễn, những chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước đã nhận được sự đồng thuận “ý Đảng, lòng dân”; phát huy hiệu quả, góp phần đưa sự nghiệp đổi mới của đất nước ta đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử.

Gần 70 năm hoạt động cách mạng vô cùng phong phú và sôi nổi, cuộc đời của đồng chí Võ Văn Kiệt - ông Sáu Dân gắn liền với những chặng đường đấu tranh đầy hy sinh gian khổ nhưng rất đỗi hào hùng, oanh liệt và vẻ vang của Đảng và nhân dân ta.

Tổng Bí thư Đỗ Mười, Chủ tịch nước Lê Đức Anh và Thủ tướng Võ Văn Kiệt tiếp đồng chí Fidel Castro, Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Cuba, Chủ tịch Hội đồng Nhà nước và Hội đồng Bộ trưởng nước Cộng hòa Cuba trong chuyến thăm hữu nghị chính thức Việt Nam từ ngày từ 8 đến 12/12/1995. (Ảnh: TTXVN)

Cố Tổng Bí thư Đỗ Mười từng đánh giá: “Nói về anh Võ Văn Kiệt, nhiều người ca ngợi anh là con người rất thực tiễn, con người của công việc, miệng nói tay làm, không hay lý luận. Nhưng khi làm việc, chỉ đạo điều hành hoặc xử lý về đối nội hay đối ngoại thì anh đã thể hiện một cách nhất quán những tư tưởng, quan điểm, nguyên tắc của Đảng một cách sinh động triệt để. Nói anh Kiệt là con người thực tiễn, bởi vì cả cuộc đời anh đã luôn gắn bó với dân, gắn bó với phong trào. Anh đã kinh qua nhiều lĩnh vực công tác: công tác đảng, đoàn thể, chính quyền, công tác ở quân đội. Chính vì qua những môi trường công tác từng trải như vậy đã tích lũy cho anh những kinh nghiệm, những sáng tạo trong công việc của mình”.

Nói anh Kiệt là con người thực tiễn, bởi vì cả cuộc đời anh đã luôn gắn bó với dân, gắn bó với phong trào.Cố Tổng Bí thư Đỗ Mười

Đồng chí luôn gắn bó máu thịt với nhân dân, bám sát thực tiễn cách mạng, bằng tư duy sắc sảo, nhạy bén, sáng tạo, tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, đồng chí đã có nhiều đóng góp lớn cùng toàn Đảng toàn dân vượt qua muôn vàn khó khăn, gian khổ, đưa sự nghiệp cách mạng luôn tiến lên phía trước….

Theo PGS,TS Trần Minh Trưởng, Nguyên Viện trưởng Viện Hồ Chí Minh và các lãnh tụ của Đảng, đồng chí Võ Văn Kiệt là hiện thân tiêu biểu của lớp các chiến sĩ cách mạng hy sinh cả cuộc đời cho sự nghiệp của Đảng và của dân tộc. Thấm nhuần tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh, dù ở bất cứ cương vị nào, đồng chí cũng dốc lòng, dốc sức, tìm tòi sáng tạo, hoàn thành trọng trách trước Đảng, trước nhân dân. Suốt đời đồng chí Võ Văn Kiệt chỉ có một tâm niệm phục vụ nhân dân tốt hơn nữa, phục vụ Tổ quốc nhiều hơn nữa. Nếp sống trong sáng, cần kiệm, giản dị, đồng cam, cộng khổ với đồng chí, đồng bào, gần gũi một cách tự nhiên với nhân dân, nắm bắt được tâm tư, nguyện vọng nhân dân, biết chắt lọc trí tuệ của nhân dân, Đồng chí đã làm giàu trí tuệ cho bản thân và cho Đảng.

Đồng chí Võ Văn Kiệt phát biểu trước Quốc hội sau khi được bầu làm Thủ tướng Chính phủ ngày 23/9/1992 tại kỳ họp thứ nhất Quốc hội khóa IX. (Ảnh: TTXVN)

Nói về tư tưởng đại đoàn kết của cố Thủ tướng, ông Vũ Quốc Tuấn, nguyên Trợ lý của cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt (thời kỳ 1985-1994) cho biết,  đồng chí Võ Văn Kiệt từng nhiều lần nhấn mạnh rằng: bài học lớn nhất, thâm thúy nhất trong cuộc đời hoạt động cách mạng của đồng chí Võ Văn Kiệt là bài học phát huy sức mạnh đại đoàn kết dân tộc, thực hiện tự do, dân chủ. Đó là cội nguồn của mọi thành công trong lịch sử đất nước từ trước đến nay, là con đường thu phục nhân tâm về một mối cho công cuộc chấn hưng đất nước, là nguồn sức mạnh sáng tạo bất tận của dân tộc trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa...

Theo đồng chí Võ Văn Kiệt, kẻ thù chủ yếu của dân tộc ta hiện nay là sự nghèo nàn, lạc hậu; mà lạc hậu thì sẽ tụt hậu; tụt hậu thì sẽ khó thoát khỏi vòng lệ thuộc. Vì vậy, tất cả những ai có thể góp một phần vào việc chống kẻ thù đó đều nên và có thể đứng trong hàng ngũ của chúng ta. Đó là thực hiện đại đoàn kết toàn dân, thu hút mọi người vào công cuộc phát triển đất nước; là cách thực hiện dân chủ rộng rãi nhất, không phân biệt tôn giáo, giai cấp, chính kiến, miễn là cùng điểm tương đồng vì phồn vinh của đất nước, vì hạnh phúc của nhân dân.

Cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của đồng chí Võ Văn Kiệt gắn liền với những cống hiến lớn lao cho Đảng, cho cách mạng, cho nhân dân. Xuất phát từ tấm lòng yêu nước, trọng dân, thương dân, đồng chí chủ động đến với nhân dân để hiểu dân, học hỏi, bàn bạc với dân để tìm ra cách làm hiệu quả nhất. Hầu hết mọi quyết định lớn về phát triển kinh tế-xã hội của cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt đều có hàm lượng tri thức khoa học của các chuyên gia, học giả, kết tinh những kinh nghiệm của mọi tầng lớp nhân dân.

Với tầm tư duy chiến lược, với quyết tâm đổi mới, tác phong sâu sát, quyết đoán, luôn tìm tòi, đồng chí Võ Văn Kiệt đã đóng góp xứng đáng vào quá trình hoạch định và tổ chức thực hiện đường lối đổi mới đất nước do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo. Tên tuổi của đồng chí gắn liền với những công trình lớn ở khắp mọi miền đất nước, khẳng định tầm nhìn, bản lĩnh của người lãnh đạo trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Đồng chí Võ Văn Kiệt có những quyết định táo bạo và là người chỉ đạo thực hiện nhiều dự án quan trọng như: Thủy điện Trị An; công trình thủy lợi đào kênh T5 đưa nước lũ thoát ra biển Tây; khai phá Đồng Tháp Mười và Tứ giác Long Xuyên, ngọt hóa bán đảo Cà Mau; công trình đường dây truyền tải điện 500kV bắc-nam; đường Bắc Thăng Long-Nội Bài; đường Hồ Chí Minh; Nhà máy Lọc dầu Dung Quất và phát triển ngành dầu khí, viễn thông, hàng không, xây dựng các khu công nghệ cao Hòa Lạc; Công viên phần mềm Quang Trung...

Tất cả nói lên tâm huyết và những nỗ lực phi thường của đồng chí Võ Văn Kiệt trong tổ chức thực hiện các chủ trương của Đảng, để lại “dấu ấn Võ Văn Kiệt” góp phần xây dựng, phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của đất nước, đồng thời thể hiện tầm nhìn, trí tuệ của một nhà lãnh đạo xuất sắc.

Sáng 14/11/1993, Thủ tướng Chính phủ Võ Văn Kiệt đến thăm và làm việc tại công trường xây dựng Nhà máy thủy điện Thác Mơ (Sông Bé). (Ảnh: TTXVN)

Chiều 20/5/1994, Thủ tướng Võ Văn Kiệt đến thăm trạm biến áp Phú Lâm (Thành phố Hồ Chí Minh), trạm cuối cùng của tuyến đường dây 500kV bắc-nam. (Ảnh: TTXVN)

Thủ tướng Võ Văn Kiệt thăm cán bộ, công nhân Công ty Xây lắp điện 3 đang thi công tuyến đường dây 500kV, tháng 5/1993. (Ảnh: TTXVN)

Việc quyết định xây dựng đường truyền tải điện 500kV bắc-nam là sự việc có tính tiêu biểu. Khi đó đất nước ta gặp khó khăn lớn về điện lực, nhất là ở Nam Bộ và Trung Bộ. Ngay Thành phố Hồ Chí Minh là thành phố lớn nhất nước ta lúc đó chỉ dựa vào Nhà máy Nhiệt điện Thủ Đức công suất khá nhỏ, do đó Thành phố đã phải luân phiên cắt điện hai đến bốn ngày mỗi tuần. Trong khi đó ở phía bắc, nhờ có các tổ máy của Nhà máy Thủy điện Hòa Bình lần lượt phát điện đã có được năng lực dư thừa.

Chiều 12/7/1994, Thủ tướng Võ Văn Kiệt và Phó Thủ tướng Trần Đức Lương đến thăm và kiểm tra hoạt động của trạm biến áp 500 KV đường dây cao thế bắc-nam ở cầu Đò (Đà Nẵng). (Ảnh: TTXVN)

Nguyên Chủ tịch nước Trần Đức Lương cho biết, trong bối cảnh đó, Thủ tướng Chính phủ đã quyết định xây dựng đường dây truyền tải điện 500kV bắc-nam với tiến độ rất khẩn trương trong vòng hai năm (1992-1994). Công trình đã trở thành một trong những biểu tượng của đổi mới; thể hiện ý chí cách mạng của giai cấp công nhân nước ta, được sự ủng hộ sôi nổi của đảng bộ, chính quyền và nhân dân các địa phương có đường tải điện đi qua.

Đồng chí Võ Văn Kiệt từng nói: “Ai không đồng tình cứ đứng sang một bên. Ai đồng tình xin hãy xắn tay áo cùng tiến lên với công nhân xây lắp điện. Chúng ta đã từng xẻ dọc Trường Sơn đi đánh Mỹ thắng lợi. Nay hãy mở con đường sáng dọc Trường Sơn đưa điện miền bắc vào miền Nam thành công”.

Việc thảo luận công khai, dân chủ, tranh cãi cho hết lẽ đối với những vấn đề quan trọng của đất nước là rất cần thiết, tuy nhiên cuối cùng phải có ai đó đứng ra quyết định, dám chịu trách nhiệm của mình và có giải pháp, quyết tâm thực thi thì vấn đề mới được giải quyết.Thủ tướng Võ Văn Kiệt

Còn theo Giáo sư, Viện sĩ, Tiến sĩ khoa học Trần Đình Long, sau khi đường truyền tải điện 500kV bắc-nam đã hoàn thành một thời gian, khi gặp các chuyên gia ngành điện, đồng chí Võ Văn Kiệt từng nhận xét: “Hồi ấy giá cứ để tranh luận triền miên kiểu này thì không thể nào có đường dây 500kV được. Việc thảo luận công khai, dân chủ, tranh cãi cho hết lẽ đối với những vấn đề quan trọng của đất nước là rất cần thiết, tuy nhiên cuối cùng phải có ai đó đứng ra quyết định, dám chịu trách nhiệm của mình và có giải pháp, quyết tâm thực thi thì vấn đề mới được giải quyết”.

Một dấu ấn của đồng chí Võ Văn Kiệt là việc xây dựng hệ thống hạ tầng thủy nông, giao thông, đê bao, cống điều tiết nước, tôn tạo các cụm và tuyến dân cư ở vùng ngập lũ đồng bằng sông Cửu Long, nhất là ở hai vùng ngập sâu Đồng Tháp Mười và Tứ giác Long Xuyên, là hệ thống công trình cực kỳ quan trọng ở đồng bằng sông Cửu Long được đồng chí Võ Văn Kiệt đặc biệt quan tâm và trực tiếp chỉ đạo.

Nhờ được xây dựng nhanh và quyết liệt, ngày nay đồng bằng sông Cửu Long đã thực sự trở thành vựa lúa lớn không chỉ của Việt Nam mà còn ứng tầm vóc thế giới. Hàng chục vạn nông dân ở các vùng nhập lũ nhiều tháng trong năm đã có thể ổn định cuộc sống ở các cụm, tuyến dân cư được tôn tạo; thay khẩu hiệu "chạy tránh lũ" bằng khẩu hiệu "sống chung với lũ". Ông từng nói: lũ lụt đồng bằng sông Cửu Long phải được coi như là một tài nguyên cần được lợi dụng, khai thác triệt để các mặt lợi của nó.

Nông dân ở đồng bằng sông Cửu Long thu hoạch lúa đông xuân. (Ảnh: TTXVN)

Việc xây dựng lại đường Trường Sơn - đường Hồ Chí Minh cũng mang đậm dấu ấn của ông, như ông từng nói: "Đường mòn Trường Sơn năm xưa đã góp phần vào sự nghiệp giải phóng dân tộc thì đường Hồ Chí Minh ngày nay không chỉ là con đường của thời đại công nghiệp hóa, làm cho dân giàu nước mạnh, bảo vệ sự vẹn toàn lãnh thổ quốc gia, mà còn là sự liên hệ máu thịt giữa hai miền nam -bắc"…

Trong những năm không còn giữ trọng trách trong Chính phủ cũng như không còn là Cố vấn Ban Chấp hành Trung ương Đảng, đồng chí Võ Văn Kiệt vẫn nặng lòng với nhiều vấn đề trọng đại về quốc kế, dân sinh, thường có nhiều ý kiến tâm huyết đóng góp cho Bộ Chính trị và Chính phủ.

----------------

Ngày xuất bản: 21/11/2022
Bài viết có sử dụng tư liệu của
-  Cuốn sách VÕ VĂN KIỆT, MỘT NHÂN CÁCH LỚN; NHÀ LÃNH ĐẠO TÀI NĂNG; SUỐT ĐỜI VÌ NƯỚC VÌ DÂN (HỒI KÝ), Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật
-  Cuốn sách DẤU ẤN VÕ VĂN KIỆT THỜI KỲ ĐỔI MỚI, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật.