Qua thực hiện mô hình đối thoại trực tiếp, hướng dẫn và tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về thủ tục hành chính trong lĩnh vực đăng ký khai sinh trên địa bàn quận Thốt Nốt, Phòng Tư pháp quận phát hiện một số trẻ em không có giấy khai sinh do cha, mẹ không đăng ký kết hôn, hoặc mẹ bỏ đi khỏi địa phương… Việc thiếu giấy khai sinh sẽ ảnh hưởng đến quyền lợi của trẻ, do đó, ngành chức năng quận Thốt Nốt đang nỗ lực tìm cách tháo gỡ vướng mắc này.     

Người dân nhận xét nghiệm ADN miễn phí do Phòng Tư pháp quận Thốt Nốt hỗ trợ tại Trung tâm công nghệ di truyền Việt Nam.

Theo Phòng Tư pháp quận Thốt Nốt, thời gian qua, Phòng và UBND các phường cố gắng giải quyết khó khăn, vướng mắc trong lĩnh vực đăng ký khai sinh, đặc biệt là khai sinh cho trẻ em có cha hoặc mẹ là người nước ngoài. Tuy nhiên, quá trình tìm kiếm giải pháp cho những trường hợp này, lại phát hiện còn nhiều trường hợp trẻ em chưa được đăng ký khai sinh vì những nguyên nhân khác. Trong đó, có trường hợp cha, mẹ không có nơi cư trú ổn định, thường xuyên di chuyển từ địa phương này sang địa phương khác để lao động mà không khai báo và đăng ký khai sinh cho con tại chính quyền địa phương. Hay trường hợp cha mẹ không có bất cứ loại giấy tờ nào để chứng minh mối quan hệ cha con, mẹ con với đứa trẻ. Một số trường hợp mẹ bỏ đi biệt tích người cha không thể chứng minh đứa trẻ là con mình nên không thể thực hiện thủ tục đăng ký khai sinh cho trẻ…

Bà Phạm Thu Hương, Trưởng Phòng Tư pháp quận Thốt Nốt, cho biết: Theo quy định của Luật Hộ tịch, muốn cấp giấy khai sinh cho trẻ em phải đảm bảo đủ các quy định của pháp luật. Trong đó, chứng cứ để chứng minh quan hệ cha, mẹ, con được thể hiện qua một trong các giấy tờ, tài liệu sau: Văn bản của cơ quan y tế, cơ quan giám định hoặc cơ quan khác có thẩm quyền ở trong nước hoặc nước ngoài xác nhận quan hệ cha con, quan hệ mẹ con hoặc phải có thư từ, phim ảnh, băng, đĩa, đồ dùng, vật dụng khác chứng minh mối quan hệ cha con, quan hệ mẹ con; văn bản cam đoan của cha, mẹ về việc trẻ em là con chung của hai người và có ít nhất hai người thân thích của cha, mẹ làm chứng. Tuy nhiên, hiện nay nhiều trường hợp mẹ vừa sinh con ra đã bỏ đi, không thể liên lạc được nên không có chứng cứ xác minh là điều khó khăn mà địa phương đang vướng. Thực tế phát sinh này chưa có quy định của pháp luật điều chỉnh nên phòng đã lên kế hoạch phối hợp với UBND các phường vận động xã hội hóa hỗ trợ một số trường hợp đặc biệt khó khăn xét nghiệm ADN để làm thủ tục truy nhận cha- con rồi đăng ký khai sinh cho trẻ.

Ông H.V.T, ngụ phường Tân Lộc, quận Thốt Nốt, cho biết: “Tôi và vợ (không đăng ký kết hôn) sinh sống tại TP Hồ Chí Minh. Đến khi có thai, vợ tôi về quê sinh con, nhưng mới sinh xong vợ đã để con lại và bỏ đi. Đến nay, con đã hơn 4 tuổi nhưng không thể liên lạc được với vợ nên tôi không có giấy tờ gì chứng minh để làm khai sinh cho con. Được Phòng Tư pháp quận cho biết sẽ vận động mạnh thường quân hỗ trợ cha con tôi chi phí xét nghiệm ADN để tôi có đủ thủ tục làm khai sinh cho cháu, tôi rất mừng”. Cùng tâm trạng này, ông N.V.V, ngụ phường Tân Lộc, quận Thốt Nốt, chia sẻ: “Gia đình tôi cư ngụ ở Đồng Tháp, nhưng do hoàn cảnh khó khăn, khi sinh 3 người con không có điều kiện làm giấy tờ cũng không cho con đi học. Nay vợ tôi đã bỏ đi không liên lạc được. Đầu năm 2018, tôi và các con về quận Thốt Nốt sinh sống, các con cũng không có giấy khai sinh. Khi phường thực hiện đối thoại trực tiếp, hướng dẫn và tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về thủ tục hành chính, tôi đến và nêu rõ trường hợp của mình. Phòng Tư pháp quận đã đưa tôi và 3 đứa con đi giám định ADN để hoàn thiện các giấy tờ cần thiết làm khai sinh cho các con. Tôi thật sự rất biết ơn các nhà hảo tâm cũng như sự hỗ trợ của chính quyền cho gia đình tôi”.

Theo bà Phạm Thu Hương, tính đến hết năm 2018, Phòng Tư pháp quận đã phối hợp UBND các phường gặp gỡ, đối thoại và tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho 45 trường hợp. Trong đó, cấp quận giải quyết 4 trường hợp có cha hoặc mẹ là người nước ngoài, trẻ là con công dân Việt Nam nhưng thiếu giấy tờ thủ tục để chứng minh, trẻ bị bỏ rơi khi mới sinh. Bên cạnh đó, Phòng còn phối hợp với UBND các phường vận động xã hội hóa được 36 triệu đồng, hỗ trợ 9 trường hợp đặc biệt khó khăn xét nghiệm ADN để cha nhận con và đăng ký khai sinh cho trẻ; hướng dẫn hỗ trợ 5 trường hợp liên hệ tòa án để làm thủ tục ly hôn với người chồng ở nước ngoài. Việc đối thoại và giúp dân giải quyết cụ thể từng trường hợp như vậy đã tạo được niềm tin và sự đồng thuận cao của nhân dân. Đồng thời đảm bảo tính chính xác khi giải quyết các hồ sơ hành chính trong lĩnh vực hộ tịch; ý thức trách nhiệm của người đứng đầu và công chức tham mưu giúp việc qua đó cũng nâng lên, góp phần tích cực vào việc thực hiện nhiệm vụ cải cách hành chính của quận Thốt Nốt nói riêng và thành phố nói chung.  

Bài, ảnh: P.Nguyễn