Bài, ảnh: Trần Anh
Với mong muốn tạo ra những sản phẩm hữu cơ thân thiện, vừa nâng cao giá trị sử dụng, vừa góp phần hạn chế tình trạng ô nhiễm môi trường, đôi bạn thân La Thế Trân và Trần Nhựt Hào (cùng học lớp 11, Trường THPT Nguyễn Khuyến, huyện Thoại Sơn, tỉnh An Giang) đã nghiên cứu để tạo ra những sản phẩm hữu ích từ bã mía và thân chuối.Kết hợp 2 loại rác thải tạo thành sản phẩm hữu ích

3 cô trò bên những chiếc chậu, lọ là nguồn phân bón hữu cơ cho cây.
Vùng quê Thoại Sơn, An Giang của Trân và Hào có rất nhiều nông dân sống bằng nghề trồng chuối. Sau khi thu hoạch, thân chuối bị bỏ đi. Cứ thu hoạch 1 tấn chuối sẽ tạo ra 10 tấn chất thải từ thân cây chuối. Ðiều này vừa gây lãng phí, lại chiếm không gian và ảnh hưởng không tốt đến môi trường xung quanh. Rồi mỗi ngày đến trường, Trân và Hào thấy có rất nhiều bã mía bị thải loại từ các xe bán nước mía...
Những hình ảnh đó khiến Thế Trân và Nhựt Hào suy nghĩ, trăn trở về 2 nguồn rác thải này, nên quyết định tìm cách kết hợp 2 loại rác thải lại với nhau, để tạo ra các dòng sản phẩm hữu ích, thay thế các sản phẩm nhựa khó phân hủy. Trân và Hào trình bày ý tưởng với cô Lê Thị Thanh Hoa, Tổ trưởng chuyên môn Hóa của trường THPT Nguyễn Khuyến và được cô Hoa nhiệt tình ủng hộ. Dưới sự hướng dẫn của cô Hoa, hai cậu học trò đã bắt tay vào cùng làm dự án “Tái chế bã mía và thân chuối thành chậu kiểng, tạo sản phẩm thân thiện môi trường. Giải pháp tốt để xử lý rác thải từ 2 phế phẩm trên tại An Giang”.
Từ đối mặt với khó khăn, thử thách…
Ðể kết hợp bã mía và thân chuối với nhau tạo thành nguồn nguyên liệu mới, rồi từ đó tạo thành các chậu trồng hoa kiểng đủ kích cỡ, các lọ ươm xinh xắn, Trân và Hào phải trải qua rất nhiều công đoạn. Ðầu tiên phải phơi khô bã mía, thân chuối, sau đó xay nhuyễn thành bột mịn rồi trải qua nhiều khâu xử lý khác mới tạo ra được các dòng sản phẩm độc đáo như ý muốn.
Cả hai cho biết, từ lúc bắt tay thực hiện cho đến khi hoàn thành dự án, đã phải đối mặt với không ít khó khăn thử thách và vô số lần thất bại. Mỗi lần thất bại, cả hai lại động viên nhau không được nản lòng, bình tĩnh tìm ra mấu chốt giải quyết vấn đề đến xong mới thôi. Bên cạnh đó, sự động viên của cô Hoa cũng đã khiến hai bạn càng vững tinh thần quyết liệt đeo đuổi đến cùng việc nghiên cứu của mình. Thế Trân cho biết: “Chẳng hạn như trong việc tìm khuôn, ban đầu chúng em tìm khuôn bằng giấy thì tạo ra chậu không được cứng, và thẩm mỹ không cao. Sau đó, chúng em thử bằng chậu xi măng, lại thất bại. Cuối cùng, chúng em đã thiết kế ra khung bằng sắt, và thấy lựa chọn khung bằng sắt là hợp lý nhất”.
… đến thành công
Gần 1 năm ròng rã kiên trì, bền bỉ đeo bám đề tài, cả hai vỡ òa trong hạnh phúc khi đã tạo được sản phẩm thành công như ý muốn. Ðó là những chiếc chậu, lọ xinh xinh là nguồn phân bón hữu cơ cho cây, có thể thay thế các sản phẩm nhựa khó phân hủy, vừa có tính thẩm mỹ cao vừa góp phần bảo vệ môi trường, giảm thiểu rác thải nhựa, tăng giá trị sử dụng cho các phế phẩm nông nghiệp. Ðặc biệt là sản phẩm chậu lọ ươm cây trồng, sau khi khi đào trồng xuống đất, theo thời gian, các chậu lọ ươm này sẽ tự động phân hủy, biến thành nguồn phân hữu cơ xanh, cung cấp chất dinh dưỡng giúp cây hấp thụ, sinh trưởng tốt.
Do tính hữu ích cao nên dự án của Trân và Hào đoạt giải Nhì trong Cuộc thi Khoa học kỹ thuật dành cho học sinh trung học trên địa bàn tỉnh năm học 2022-2023. Niềm vui càng được nhân đôi khi đề tài của cả hai vinh dự đoạt giải Nhất trong cuộc thi cấp quốc gia năm 2023 tại Quảng Ninh. Cô Lê Thị Thanh Hoa chia sẻ, Trân và Hào là học sinh giỏi của trường, hai em luôn có những suy nghĩ, sáng tạo mới mẻ, nên cô đặt rất nhiều kỳ vọng vào 2 em. Với Trân và Hào, bên cạnh niềm vui đoạt được giải thưởng, cả hai còn học được rất nhiều bài học thiết thực về kỹ năng làm việc nhóm, tính nhẫn nại, tinh thần vượt khó cũng như vun đắp niềm đam mê nghiên cứu khoa học...
Về hoạch định tương lai, Trân và Hào dự định, sẽ chuyển giao công nghệ cho bà con nông dân để bà con có thể tận dụng những phế phẩm nông nghiệp xung quanh mình tạo ra nhiều vật dụng hữu ích khác: “Việc này vừa giúp bà con có thêm nguồn thu nhập cải thiện cuộc sống, vừa giảm thiểu tình trạng ô nhiễm môi trường do rác thải nhựa gây ra” - Trần Nhựt Hào cười tươi nói.l