Trung tâm Trợ giúp pháp lý (TGPL) Nhà nước TP Cần Thơ thực hiện TGPL miễn phí cho người được TGPL theo quy định pháp luật. Việc TGPL giúp bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của các đối tượng yếu thế trong xã hội. Báo Cần Thơ giới thiệu đến bạn đọc một số hình thức và phạm vi thực hiện TGPL.

Trợ giúp viên pháp lý tư vấn pháp luật cho người dân tại phường Tân Lộc, quận Thốt Nốt. Ảnh: Hoàng Yến

Luật TGPL hiện hành quy định rất cụ thể các hình thức TGPL: tư vấn pháp luật; tham gia tố tụng; đại diện ngoài tố tụng; kiến nghị cơ quan, tổ chức có thẩm quyền giải quyết vụ việc TGPL.

Hình thức tham gia tố tụng là việc trợ giúp viên pháp lý, luật sư thực hiện TGPL tham gia tố tụng với tư cách là người bào chữa hoặc người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho người được TGPL theo quy định của Luật TGPL và pháp luật về tố tụng. Khi người được TGPL yêu cầu cử người thực hiện TGPL tham gia tố tụng, trong thời hạn 3 ngày làm việc kể từ ngày thụ lý vụ việc, tổ chức thực hiện TGPL có trách nhiệm cử người thực hiện TGPL. Trường hợp người được TGPL là người bị bắt, người bị tạm giữ yêu cầu cử người thực hiện TGPL, trong thời hạn 12 giờ kể từ thời điểm thụ lý, tổ chức thực hiện TGPL có trách nhiệm cử người thực hiện TGPL. Trong thời hạn 12 giờ kể từ thời điểm nhận được yêu cầu TGPL của người bị bắt, người bị tạm giữ hoặc trong thời hạn 24 giờ kể từ thời điểm nhận được yêu cầu TGPL của bị can, bị cáo, người bị hại là người được TGPL theo quy định của pháp luật về tố tụng, cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng có trách nhiệm thông báo cho Trung tâm TGPL Nhà nước tại địa phương. Ngay sau khi nhận được thông báo, Trung tâm TGPL Nhà nước có trách nhiệm thụ lý theo quy định và cử người thực hiện TGPL tham gia tố tụng. Việc cử người tham gia tố tụng phải được lập thành văn bản và gửi cho người được TGPL, cơ quan tiến hành tố tụng có liên quan.

Hình thức tư vấn pháp luật: Người thực hiện TGPL tư vấn pháp luật cho người được TGPL bằng việc hướng dẫn, đưa ra ý kiến, giúp soạn thảo văn bản liên quan đến tranh chấp, khiếu nại, vướng mắc pháp luật; hướng dẫn giúp các bên hòa giải, thương lượng, thống nhất hướng giải quyết vụ việc. Trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày thụ lý vụ việc hoặc nhận đủ các giấy tờ, tài liệu cần bổ sung, người thực hiện TGPL có trách nhiệm nghiên cứu và trả lời bằng văn bản cho người được TGPL; đối với vụ việc phức tạp hoặc cần có thời gian để xác minh thì có thể kéo dài nhưng không quá 30 ngày, trừ trường hợp có thỏa thuận khác với người được TGPL. Trường hợp yêu cầu TGPL là vướng mắc pháp luật đơn giản thì người tiếp nhận hướng dẫn, giải đáp, cung cấp thông tin pháp luật ngay cho người được TGPL.

Đại diện ngoài tố tụng là việc trợ giúp viên pháp lý, luật sư thực hiện TGPL đại diện ngoài tố tụng cho người được TGPL trước cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Trong thời hạn 3 ngày làm việc kể từ ngày thụ lý vụ việc TGPL, tổ chức thực hiện TGPL có trách nhiệm cử người đại diện ngoài tố tụng cho người được TGPL. Việc cử người đại diện ngoài tố tụng phải được lập thành văn bản và gửi cho người được TGPL.

Trung tâm TGPL Nhà nước thực hiện TGPL thuộc một trong các trường hợp sau đây: người được TGPL đang cư trú tại địa phương; vụ việc TGPL xảy ra tại địa phương; vụ việc TGPL do cơ quan có thẩm quyền về TGPL ở Trung ương yêu cầu; tổ chức ký hợp đồng thực hiện TGPL thực hiện TGPL trong phạm vi hợp đồng; tổ chức đăng ký tham gia TGPL thực hiện TGPL trong phạm vi đăng ký. Khi yêu cầu TGPL, người yêu cầu phải nộp hồ sơ cho tổ chức thực hiện TGPL, gồm: đơn yêu cầu TGPL; giấy tờ chứng minh là người được TGPL; các giấy tờ, tài liệu có liên quan đến vụ việc TGPL.