Trong một khảo sát gần đây, PGS.TS. Nguyễn Viết Tiến cho biết, tại Việt Nam có tới 7% các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh nở không sinh được con, nếu không có sự can thiệp của y tế. Điều đáng chú ý, có đến 50% các cặp vợ chồng vô sinh ở độ tuổi dưới 30. Bác sĩ Dư Huỳnh Hồng Ngọc, Đơn vị hỗ trợ sinh sản (IVF Mekong), Bệnh viện Phụ sản quốc tế Phương Châu, cho biết:

Trong điều trị hiếm muộn, vô sinh, phổ biến nhất là bơm tinh trùng vào buồng tử cung và thụ tinh trong ống nghiệm (TTTON).

Trong TTTON, trứng được lấy ra ngoài và gặp tinh trùng của người chồng trong môi trường bên ngoài cơ thể người phụ nữ để tạo thành phôi. Phôi sau khi hình thành sẽ được nuôi trong môi trường đặc biệt từ 2-3 ngày. Sau đó, phôi sẽ được đưa trở lại vào tử cung người phụ nữ. Như vậy, người phụ nữ vẫn mang thai, sanh con như những trường hợp có thai tự nhiên, điểm khác biệt duy nhất là tinh trùng và trứng gặp nhau bên ngoài thay vì bên trong cơ thể.

* Những trường hợp cần thực hiện TTTON

Hiện nay, TTTON là biện pháp đem lại tỷ lệ thành công cao nhất trong các phương pháp điều trị vô sinh. Đây được xem là biện pháp điều trị có hiệu quả cho những trường hợp vô sinh do tổn thương hai vòi trứng (đường dẫn cho trứng và tinh trùng gặp nhau); lạc nội mạc tử cung hai buồng trứng (một dạng khối u ở buồng trứng, ảnh hưởng đến hoạt động của buồng trứng); người vợ lớn tuổi hay những trường hợp thất bại với kỹ thuật bơm tinh trùng vào buồng tử cung (không có thai sau 3 lần bơm tinh trùng).

Ngoài ra, TTTON còn là một biện pháp điều trị được ưu tiên chọn lựa cho những trường hợp tinh trùng chồng bất thường nặng hay thậm chí không có tinh trùng. Thống kê tại IVF Mekong, cho thấy gần 80% làm TTTON do có bất thường tinh trùng chồng nặng.

* Các bước làm TTTON

TTTON thường trải qua 5 giai đoạn: tiêm thuốc kích thích buồng trứng; chọc hút trứng (lấy trứng ra ngoài, thường được lấy bằng siêu âm qua ngả âm đạo); chuẩn bị tinh trùng (chọn lọc lại những tinh trùng khỏe mạnh, bình thường); tạo phôi và nuôi cấy phôi; chuyển phôi vào tử cung người vợ.

Trước đây, một chu kỳ TTTON có thể kéo dài đến 4 tuần lễ, người vợ phải đến cơ sở chuyên khoa hàng chục lần. Tuy nhiên, với những tiến bộ hiện nay, thời gian rút ngắn chỉ còn khoảng 2 tuần lễ. Trong 2 tuần này, người vợ sẽ được tiêm thuốc kích thích trứng mỗi ngày (có thể đem về tự tiêm tại nhà hay đem về cơ sở y tế gần nhà tiêm) và chỉ cần đến bệnh viện tái khám để siêu âm, xét nghiệm máu khoảng 3 lần. Người chồng chỉ cần có mặt vào ngày lấy trứng để lấy tinh trùng.

Trong quá trình điều trị, người vợ không cần nằm lại bệnh viện. Vào ngày lấy trứng và ngày đưa phôi vào tử cung, người vợ chỉ cần nằm nghỉ tại chỗ khoảng 2-3 giờ cho ổn định và có thể về nhà. Kết quả có thai sẽ được khẳng định chính xác trong 5 tuần sau khi đưa phôi vào tử cung. Trong thời gian này, người vợ cần hạn chế vận động mạnh, không khiêng vác nặng…các sinh hoạt vẫn duy trì bình thường.

* Cơ hội thành công và chi phí điều trị

Ở các trung tâm TTTON chuyên sâu, có đội ngũ nhân viên y tế được đào tạo bài bản, tỷ lệ có thai sau TTTON dao động từ 30 - 40%. Cơ hội thành công phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó quan trọng nhất là tuổi người vợ và nguyên nhân vô sinh. Tuổi vợ càng trẻ thì khả năng có thai sau điều trị càng cao. Chi phí điều trị khoảng 40 - 50 triệu đồng/chu kỳ. Đây là rào cản lớn nhất đối với các cặp vợ chồng dù giá thành tại Việt Nam thuộc loại thấp nhất trong khu vực Đông Nam Á. Khoảng 2/3 chi phí điều trị dùng mua thuốc tiêm kích thích trứng. Người ta thấy rằng tuổi người phụ nữ càng lớn thì chi phí thuốc tiêm càng cao. Do đó, bên cạnh việc tăng cơ hội có thai, việc đi điều trị sớm khi có đã có chỉ định còn giúp phần nào giảm gánh nặng về chi phí điều trị cho gia đình.

* Tính an toàn của kỹ thuật TTTON

Đứa trẻ đầu tiên trên thế giới ra đời từ TTTON hiện đã được 35 tuổi. Cô đã lập gia đình và đã sinh con tự nhiên. Hiện nay, trên thế giới đã có hơn 5 triệu trẻ em ra đời bằng kỹ thuật TTTON. Các báo cáo cho thấy, trẻ sinh ra từ phương pháp TTTON hoàn toàn không khác biệt so với trẻ sinh ra tự nhiên về mặt sức khỏe cũng như khả năng phát triển.

Tại Việt Nam, tính đến cuối năm 2012, ước tính đã có trên 12.000 bé chào đời từ kỹ thuật TTTON. Kết quả một khảo sát trên các trẻ sinh ra từ chương trình TTTON (từ 3-24 tháng tuổi) do các chuyên gia đầu ngành tại Việt Nam thực hiện cho thấy, chưa phát hiện bất thường trong quá trình phát triển của trẻ so với nhóm trẻ sinh tự nhiên. Tại IVF Mekong, đã có trên 100 bé được sinh ra từ chương trình TTTON. Ngoài ra, có khoảng 100 thai kỳ sau TTTON đang được theo dõi chặt chẽ tại IVF Mekong. Cho đến nay, các bé đều phát triển trong giới hạn bình thường.

Huệ Hoa (ghi)