Hiện nay, TP Cần Thơ có 24 đảng bộ bộ phận (ĐBBP) trực thuộc Đảng bộ cơ sở. Trong đó, quận Ninh Kiều có 11 ĐBBP, quận Bình Thủy có 10 ĐBBP. Đây là tổ chức đảng cấp dưới trực thuộc Đảng bộ phường, lãnh đạo toàn diện hoạt động của các chi bộ trực thuộc và ban nhân dân, ban công tác mặt trận, các đoàn thể của khu vực. Qua sơ kết, đánh giá hiệu quả hoạt động của loại hình này cho thấy, các ĐBBP đã khẳng định rõ sự cần thiết, hiệu quả hoạt động của mình, góp phần tạo sự chuyển biến tích cực ở các khu dân cư. Tuy nhiên, hiện nay, hoạt động của các ĐBBP vẫn còn không ít khó khăn, vướng mắc cần được quan tâm tháo gỡ...

* Loại hình phù hợp, hiệu quả

Xuất phát từ tình hình một số khu vực dân cư tập trung đông đảng viên, nhiều chi bộ khu vực có hàng trăm đảng viên, gặp khó trong việc tổ chức sinh hoạt, quản lý đảng viên, nên trước năm 2000, Thành ủy TP Cần Thơ (cũ), đã xin chủ trương Tỉnh ủy Cần Thơ cho phép thí điểm triển khai mô hình ĐBBP. Khi quận Ninh Kiều và Bình Thủy được thành lập (trên cơ sở các phường thuộc TP Cần Thơ cũ), mô hình ĐBBP tiếp tục duy trì cho đến nay.

Hẻm 14, khu vực 5 phường Bình Thủy (quận Bình Thủy) được Đảng ủy Đảng bộ bộ phận khu vực ra nghị quyết lãnh đạo các chi bộ vận động bà con đóng góp cùng với Nhà nước nâng cấp cuối năm 2009.

Theo đánh giá của các cấp ủy Đảng trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo các ĐBBP, loại hình ĐBBP đã khẳng định rõ sự cần thiết, vai trò, hiệu quả của mình ở các khu vực dân cư. Hầu hết các ĐBBP đã thực hiện tốt công tác quản lý, nâng cao chất lượng sinh hoạt của các chi bộ, đảng viên và lãnh đạo các chi bộ đề ra các nhiệm vụ sát hợp với tình hình khu vực. Đồng chí Nguyễn Thị Mai Hồng, Bí thư Đảng ủy phường Hưng Lợi, quận Ninh Kiều, cho biết: “ Ở mỗi khu vực 2, 3, 4 của phường đều có trên 120 đảng viên. Nhờ thành lập ĐBBP ở các khu vực và phân chia đảng viên sinh hoạt tại các chi bộ trực thuộc ĐBBP nên việc tổ chức họp lệ của các chi bộ và quản lý, phân công nhiệm vụ cho đảng viên thuận lợi hơn rất nhiều...”. Cùng nhận xét trên, đồng chí Nguyễn Xuân Vui, Bí thư ĐBBP Khu vực 5, phường An Thới, quận Bình Thủy, phân tích thêm: “Trước đây, khu vực 5 có 1 chi bộ trực thuộc Đảng bộ phường. Chi bộ có tới 56 đảng viên, trong khi nhà thông tin nhỏ hẹp, không đủ chỗ ngồi nên tỷ lệ đảng viên dự họp lệ hàng tháng chỉ đạt 87%. Mỗi kỳ họp lệ, chỉ có 6-7 đảng viên được phát biểu ý kiến, nhiều đảng viên khác muốn đóng góp nhưng thời gian không cho phép. Từ tháng 12-2009, Chi bộ khu vực 5 được nâng lên ĐBBP với 3 chi bộ trực thuộc. Từ đó, việc tổ chức họp lệ ở các chi bộ đạt chất lượng hơn, tỷ lệ đảng viên tham gia đạt trên 97%, đảng viên tham gia phát biểu, đóng góp ý kiến nhiều hơn trước; công tác tự phê bình và phê bình thực hiện tốt hơn, việc phân công đảng viên cũng chặt chẽ hơn...”.

Các ĐBBP còn là cầu nối tích cực góp phần triển khai, hướng dẫn, cụ thể hóa các chủ trương, chỉ thị, nghị quyết của cấp ủy cấp trên đến cán bộ, đảng viên và nhân dân trong khu vực. Đồng chí Nguyễn Trường Sinh, Bí thư ĐBBP khu vực 5, phường Bình Thủy, kể: “Trước đây, tuyến hẻm 14 bị xuống cấp, bà con đi lại khó khăn. Năm 2009, ngay khi Đảng ủy phường ra nghị quyết nâng cấp tuyến hẻm này, Đảng ủy bộ phận cũng xây dựng nghị quyết lãnh đạo các chi bộ vận động nhân dân đóng góp xây dựng hẻm. Nhờ các chi bộ làm tốt công tác vận động mà các hộ ở hai bên tuyến hẻm đã đồng tình hiến hàng trăm mét vuông đất và đóng góp hơn 255 triệu đồng cùng với nhà nước trải nhựa tuyến hẻm khang trang”. ĐBBP Khu vực 4, phường Hưng Lợi, quận Ninh Kiều cũng đã có nhiều đóng góp thiết thực trong triển khai, thực hiện các nhiệm vụ của địa phương. Điển hình như trong năm 2008 và 2009, khi nhà nước quy hoạch công trình đường Nam Sông Hậu đi qua địa bàn khu vực, nhiều hộ chưa thông chủ trương, chưa đồng ý giao đất. Trước tình hình đó, ĐBBP khu vực 4 đã ra nghị quyết lãnh đạo các chi bộ đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhân dân. Đảng viên các chi bộ đã chia nhau đến từng hộ vận động, giải thích, từ đó bà con đã chấp thuận giao đất để bảo đảm tiến độ công trình. Cùng với thực hiện sự chỉ đạo của đảng ủy cấp trên, nhiều ĐBBP đã bám sát tình hình, những vấn đề bức xúc ở khu dân cư, chỉ đạo các chi bộ đề ra kế hoạch hoạt động phù hợp với nguyện vọng của nhân dân. Đồng chí Nguyễn Văn Bình, Bí thư Chi bộ 1/5, thuộc ĐBBP khu vực 5, phường An Thới, quận Bình Thủy, kể: “Trước đây, con hẻm 113 rất nhỏ hẹp, thường xuyên bị ngập nghẹt. Cuối năm 2009, được sự thống nhất của ĐBBP, chi bộ đã xây dựng nghị quyết vận động nhân dân đóng góp nâng cấp hẻm. Các đảng viên trong chi bộ đã vận động bà con trong tổ đóng góp 30 triệu đồng và vận động các mạnh thường quân ủng hộ thêm 30 triệu đồng để nâng cấp và mở rộng hẻm ra 3 mét, giúp bà con đi lại dễ dàng”.

Thấy được vai trò quan trọng của các ĐBBP, các Đảng ủy phường ở quận Bình Thủy đã chọn một số ĐBBP làm điểm chỉ đạo các mặt phong trào ở địa phương. Ở phường An Thới, dưới sự lãnh đạo của Đảng ủy phường, các ĐBBP đã triển khai thực hiện nhiều nghị quyết chuyên đề đạt hiệu quả cao như: ĐBBP khu vực 5 với chuyên đề nâng cao chất lượng hoạt động của Đảng bộ và chất lượng sinh hoạt chi bộ, ĐBBP khu vực 6 với chuyên đề an toàn giao thông, ĐBBP khu vực 7 với chuyên đề khuyến học, khuyến tài. Đảng ủy phường Bùi Hữu Nghĩa chọn chi bộ 1 thuộc ĐBBP khu vực 5 làm điểm chỉ đạo nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ...

* Những khó khăn cần tháo gỡ

Qua đánh giá hiệu quả hoạt động của các ĐBBP, một số cấp ủy cũng đã phân tích những mặt hạn chế trong hoạt động như: Một số cấp ủy ĐBBP có lúc chưa quan tâm đề ra nghị quyết lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ, còn phó thác nhiệm vụ thực hiện nghị quyết của Đảng ủy cấp trên cho cấp ủy các chi bộ trực thuộc, từ đó việc hoàn thành nhiệm vụ ở một số khu vực chưa cao. Đa số cấp ủy ĐBBP là những cán bộ cao tuổi, nhiệt tình, tâm huyết, có kinh nghiệm làm công tác đảng, nhưng đôi khi do điều kiện sức khỏe nên thiếu năng động, sâu sát với các phong trào ở địa phương. Sự lãnh đạo của cấp ủy các chi bộ trực thuộc ĐBBP khu vực có nơi, có lúc chưa mạnh, chất lượng sinh hoạt, tự phê bình và phê bình có nơi, có lúc chưa đạt yêu cầu...

Bên cạnh đó, do Trung ương chưa quy định rõ chức năng nhiệm vụ của loại hình ĐBBP nên các ĐBBP cũng gặp một số lúng túng, khó khăn trong hoạt động và cách lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ ở một số ĐBBP cũng khác nhau. Một khó khăn khác là ở những khu vực có ĐBBP, thì ĐBBP lãnh đạo ban nhân dân, các đoàn thể khu vực, do vậy khi cần điều động lực lượng thực hiện các nhiệm vụ, phong trào, các chi bộ trực thuộc ĐBBP không thể triển khai ngay mà phụ thuộc vào sự điều động của ĐBBP. Ông Võ Văn Nghiêm, Bí thư Chi bộ 3, thuộc ĐBBP khu vực 4 phường Hưng Lợi (quận Ninh Kiều), kể: “Cuối năm 2009, nhận thấy tuyến rạch Bà Nga đi qua tổ dân cư của chi bộ bị ô nhiễm, chi bộ khu vực đã đề ra kế hoạch vệ sinh môi trường tuyến rạch này. Nhưng chi bộ không đủ thẩm quyền điều động các đoàn viên, hội viên các đoàn thể khu vực, phải nhờ ĐBBP khu vực điều động. Chúng tôi mong cấp ủy cấp trên cần quy định, hướng dẫn thêm hoặc đề ra quy chế phối hợp nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho chi bộ trực thuộc ĐBBP lãnh đạo, phát huy vai trò của các đoàn thể và tổ tự quản trong khu vực”. Một khó khăn có ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động của loại hình ĐBBP là đến nay hầu hết cấp ủy các chi bộ trực thuộc ĐBBP không hề được hưởng chế độ phụ cấp, sinh hoạt phí ... Đồng chí Nguyễn Hữu Minh, Bí thư ĐBBP khu vực 4, phường Trà An, quận Bình Thủy, cho rằng: “ Xét về chức năng, nhiệm vụ và trách nhiệm của Chi ủy Chi bộ trực thuộc các ĐBBP không khác so với chi ủy các chi bộ trực thuộc Đảng bộ cơ sở phường, nhưng chế độ sinh hoạt phí và phụ cấp không có. Điều này ít nhiều làm giảm sự nhiệt tình trong thực hiện nhiệm vụ của các đồng chí trong cấp ủy chi bộ trực thuộc ĐBBP”.

Theo lãnh đạo Quận ủy Ninh Kiều và Bình Thủy, để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trên, lãnh đạo Quận ủy Ninh Kiều và Bình Thủy đã kiến nghị Thành ủy và Trung ương xem xét quy định chức năng, nhiệm vụ của ĐBBP và chi bộ trực thuộc ĐBBP. Trong quá trình chờ quy định của trên, lãnh đạo Quận ủy Ninh Kiều và Bình Thủy đang chỉ đạo các Ban Xây dựng đảng trực thuộc Quận ủy và Đảng ủy các phường xây dựng quy chế lãnh đạo, quan hệ công tác giữa chi bộ trực thuộc ĐBBP với đoàn thể khu vực và xem xét hỗ trợ một phần kinh phí hoạt động và trợ cấp cho cấp ủy chi bộ trực thuộc ĐBBP.

Bài, ảnh: ANH DŨNG