13/01/2011 - 21:40

Giá cá tra nguyên liệu tăng

Người nuôi còn dè dặt...

Giá cá tra nguyên liệu tại ĐBSCL hiện ở mức 22.800- 23.000 đồng/kg. Với mức giá hấp dẫn này, những tưởng người nuôi cá ĐBSCL sẽ thả nuôi ồ ạt, nhưng theo dự đoán của các ngành chức năng địa phương và Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản (VASEP), các nhà máy sẽ thiếu nguyên liệu đến tháng 11-2011. Trong khi hiện tại có quá nhiều tiêu chuẩn đặt ra từ các nhà nhập khẩu, buộc người nuôi phải cân nhắc...

Giá thành sản xuất tăng

Đến cuối năm 2010, diện tích nuôi cá tra toàn vùng ĐBSCL khoảng 5.400ha (kế hoạch 6.000ha), sản lượng trên 1,1 triệu tấn, năng suất trung bình đạt gần 270 tấn/ha/vụ. Một số địa phương có diện tích nuôi lớn là Đồng Tháp trên 1.870ha, An Giang gần 1.000ha, TP Cần Thơ 782ha, Bến Tre 660ha, Kiên Giang 30ha... nhưng diện tích này đều giảm so với năm 2009. Theo tính toán của người nuôi, giá thành nuôi cá tra năm 2010 dao động ở mức 16.000 - 18.000 đồng/kg. Mặc dù không có hiện tượng cá tồn đọng như năm 2009 và giá cá nguyên liệu đứng ở mức cao, diễn biến theo chiều hướng có lợi cho người nuôi, nhưng người nuôi vẫn chưa đủ điều kiện tái đầu tư. Hầu hết những hộ nuôi cá tra có diện tích dưới một héc- ta đều thua lỗ trong 6 tháng đầu năm 2010, còn 6 tháng cuối năm lời khoảng 3.000- 5.000 đồng/kg.

Giá cá tra nguyên liệu tăng, người nuôi vẫn chưa mặn mà với kế hoạch nuôi mới. Ảnh: T. NHÂN 

Ông Nguyễn Ngọc Hải, Chủ nhiệm Hợp tác xã (HTX) Thới An, quận Ô Môn, TP Cần Thơ, phân tích: “Giá cá tra nguyên liệu được nhà máy chế biến mua vào hiện ở mức 23.000 đồng/kg, với giá này, người nuôi lời 5.000 đồng/kg (giá thành nuôi 18.000 đồng/kg). Nếu thả cá trong tháng 1-2011, đến tháng 7 thu hoạch, tính giá thức ăn cho cá- loại 28% đạm là 10.500 đồng/kg, cộng gộp với tiền con giống, thuốc, hóa chất, chi phí bơm nước, công nuôi và lãi suất ngân hàng thì giá thành nuôi dao động 21.000- 22.000 đồng/kg. Do vậy, người nuôi phải cân nhắc trong đầu tư vụ mới”. Theo ông Hải, giá cá tra nguyên liệu sẽ tiếp tục tăng trong thời gian chờ thu hoạch vụ cá mới của năm 2011, nhưng cũng có thể 6 tháng nữa, mức giá 23.000 đồng/kg hiện tại sẽ không giữ được nữa. Với thực tế này, người nuôi cá sẽ thua lỗ, bởi giá cá là do thị trường quyết định, người nuôi không thể quyết định được.

Theo bà Lê Ngọc Diện, Chi cục phó Chi cục Thủy sản TP Cần Thơ, dù giá cá tra nguyên liệu tăng vào các tháng cuối năm 2010, người nuôi cá không thả nuôi ồ ạt như những năm trước, diện tích nuôi không tăng đột biến. Năm 2010, tổng diện tích nuôi cá tra của TP Cần Thơ khoảng 782ha, tăng 25% so với năm trước; sản lượng đạt 150.351 tấn, tăng 5%. Tuy nhiên, diện tích này vẫn thấp hơn các năm 2007- 2008 rất nhiều (thời điểm này, diện tích nuôi cá của thành phố khoảng 1.500ha). Kế hoạch năm 2011, diện tích thả nuôi toàn thành phố khoảng 1.000 ha mặt nước. Tuy nhiên, kết quả này khó đạt được mục tiêu đề ra, do gần 3 năm qua, nhiều hộ nuôi cá tra ở TP Cần Thơ vẫn chưa thể gượng dậy từ những đợt thua lỗ, vì giá cá trồi sụt liên tục. Còn tỉnh An Giang, năm 2010, diện tích nuôi cá tra ở An Giang còn khoảng 1.000ha, cung cấp nguyên liệu khoảng 234.000 tấn, giảm khoảng 7.000 tấn so với năm 2009...

Cân đối cung- cầu

Theo kế hoạch năm 2011, diện tích nuôi cá tra vùng ĐBSCL sẽ đạt 6.000ha mặt nước, nhưng với diễn biến từ thực tế của đầu năm 2011, diện tích này sẽ khó đạt. Ông Nguyễn Ngọc Hải, Chủ nhiệm HTX Thới An cho rằng, nguồn cá nguyên liệu sẽ thiếu hụt trầm trọng trong năm 2011. Do người nuôi cá nhỏ lẻ không đủ khả năng tái đầu tư, vì họ đã thua lỗ liên tục hơn 3 năm qua. Trong khi toàn vùng ĐBSCL chỉ vài doanh nghiệp có đủ năng lực hợp tác, đầu tư cho người nuôi! Theo ông Hải, với giá cá 23.000 đồng/kg hiện tại, một nhà máy có công suất chế biến 100 tấn/ngày phải bỏ ra 2,3 tỉ đồng thu mua cá của dân. Nhưng trên thực tế là không nhiều nhà máy đủ lực làm việc này. Một thực tế khác nữa là giá cá nguyên liệu ở mức cao, người nuôi rất muốn đầu tư, nhưng không có vốn! Do vậy, Nhà nước cần tính chính xác bài toán cung- cầu để người nuôi cá không bỏ ao.

Thêm vào đó, hiện có quá nhiều tiêu chuẩn quốc tế đặt ra đã đặt người nuôi vào tình thế tiến thoái lưỡng nan. Vừa qua, VASEP, Hội nghề cá và Quỹ quốc tế bảo vệ thiên nhiên (WWF) cùng ký cam kết thực hiện nuôi cá tra bền vững theo tiêu chuẩn ASC (mới có hiệu lực cuối tháng 10-2010) của WWF. Theo bà Lê Ngọc Diện, Chi cục phó Chi cục Thủy sản TP Cần Thơ, từ năm 2005 đến nay, người nuôi cá tra ở TP Cần Thơ đã áp dụng các tiêu chuẩn chất lượng hoặc quy phạm thực hành nuôi thủy sản tốt như BMP, SQF1000, Global GAP... Các doanh nghiệp chế biến áp dụng Global GAP cho dây chuyền chế biến và vùng nuôi cá tra của doanh nghiệp... Do vậy, áp dụng hay không đối với bộ tiêu chuẩn ASC của WWF là tự nguyện của người dân và doanh nghiệp, tùy theo yêu cầu thị trường nhập khẩu.

Hiện nay, phần lớn các vùng nuôi cá tra ở ĐBSCL đều áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế, người nuôi và doanh nghiệp đều chú trọng đến vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm. Tỉnh An Giang được xem là địa phương khá năng động trong việc ứng dụng các tiêu chuẩn quốc tế trong sản xuất, như: SQF-1000 CM, Global GAP... Ông Nguyễn Văn Danh, nuôi cá tra ở làng bè Châu Đốc (tỉnh An Giang), cho biết: “Người nuôi không ngại ứng dụng các biện pháp nuôi an toàn để đạt yêu cầu về chất lượng, vệ sinh thực phẩm, đáp ứng nhu cầu thị trường khó tính. Tuy nhiên, trước khi ứng dụng tiêu chí nào, ngành thủy sản cần phải tìm hiểu kỹ, có thể ứng dụng cho nhiều thị trường chứ không thể thu hẹp ở một vài thị trường, gây tốn kém cho cả người nuôi và doanh nghiệp”. Còn ông Nguyễn Ngọc Hải, Chủ nhiệm HTX Thới An, TP Cần Thơ, cho rằng con cá tra Việt Nam đã có mặt ở 136 quốc gia trên thế giới, những tiêu chuẩn này sẽ không làm khó cho người nuôi và doanh nghiệp. Vấn đề mấu chốt là quy luật cung- cầu cần được cân bằng. Doanh nghiệp, Nhà nước phải đầu tư để người nuôi cá không bị chênh vênh như những năm qua. Trong 6 tháng năm 2011, HTX Thới An đã ký hợp đồng cung cấp 5.000 tấn cá tra nguyên liệu cho Công ty cổ phần Hùng Vương (tỉnh Tiền Giang) và bắt đầu giao hàng từ tháng 3-2011, khi kết thúc hợp đồng sẽ tiếp tục ký tiếp. Năm 2010, HTX đã cung ứng khoảng 11.000 tấn cá cho công ty và dự kiến trong 2011 này sẽ cung cấp khoảng 10.000 tấn cá tra nguyên liệu.

NHÓM PV

Chia sẻ bài viết