MỸ THANH (thực hiện)

Chương trình mục tiêu quốc gia Xây dựng (XD) nông thôn mới (NTM) được Chính phủ phát động triển khai trên diện rộng vào năm 2010. Cùng với cả nước, XD NTM của TP Cần Thơ đã bước qua giai đoạn XD nền tảng (2010-2015) và đánh dấu sự phát triển mạnh mẽ vào giai đoạn 2016-2020 với việc công nhận toàn bộ 36 xã đạt chuẩn NTM, 4/4 huyện đạt chuẩn NTM. Giai đoạn 2021-2025, chương trình tiếp tục đi vào chiều sâu với hành trình tiến lên xã NTM nâng cao, kiểu mẫu. Hiện thành phố có 26/36 xã đạt chuẩn NTM nâng cao, 2 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu. Trao đổi với Báo Cần Thơ về vấn đề này, ông Lê Văn Tính, Phó Chánh chuyên trách Văn phòng điều phối Xây dựng nông thôn mới TP Cần Thơ, cho biết:

Kết quả nổi bật từ Chương trình XD NTM những năm qua không chỉ dừng lại ở việc số xã, huyện được công nhận NTM, NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu mà là những lợi ích thiết thực mang lại cũng như giải quyết các vấn đề cấp thiết, bức xúc của đại bộ phân cư dân nông thôn.

Công nhận xã Thạnh Lợi, huyện Vĩnh Thạnh đạt chuẩn NTM kiểu mẫu đầu tiên của thành phố.

Trong 13 năm qua, Cần Thơ xây mới hơn 267,93km, cải tạo nâng cấp 378,39km đường giao thông nông thôn; xây mới, cải tạo sửa chữa khoảng 1.252 cầu giao thông nông thôn trên những tuyến đường tỉnh, đường huyện, đường xã, đường trục ấp, đường trục nội đồng. Các công trình thủy lợi và hệ thống kênh mương phục vụ sản xuất tiếp tục được đầu tư nâng cấp, cải tạo góp phần quan trọng cho cơ cấu lại ngành Nông nghiệp và đảm bảo cho đời sống sinh hoạt của người dân.

Ðến cuối năm 2022, thu nhập bình quân đầu người ở các xã đạt chuẩn NTM nâng cao đạt trên 64 triệu/người/năm; NTM kiểu mẫu trên 70,4 triệu/người/năm. Tỷ lệ hộ nghèo đa chiều giảm dưới 2,5%; người dân tham gia bảo hiểm y tế đạt trên 95%; hộ dân nông thôn sử dụng nước sạch là 89,5%...

► Xin ông cho biết những bài học kinh nghiệm được rút ra trong hành trình thực hiện chương trình 13 năm qua?

- Ðể XD NTM thành công, trước hết, phải có sự đồng tâm hiệp lực của cả hệ thống chính trị để huy động mọi nguồn lực đầu tư XD NTM. Bên cạnh đó, trong từng giai đoạn phải bám sát quan điểm, mục tiêu và giải pháp để XD kế hoạch, đề án cụ thể tập trung chỉ đạo và huy động các nguồn lực thực hiện chương trình. 

Một bài học kinh nghiệm cần được ghi nhận sâu sắc là phải phát huy được vai trò chủ thể của người dân trong thực hiện các tiêu chí. Thực tế cho thấy, để XD NTM thành công cần phải có sự kết hợp nhuần nhuyễn, linh hoạt giữa phát triển sản xuất với thực hiện tiến bộ và công bằng, giải quyết tốt an sinh xã hội. Do đó, Nhà nước phải luôn quan tâm nâng cao chất lượng cuộc sống nhân dân, trước hết là giải quyết việc làm, đầu tư thỏa đáng cho văn hóa, giáo dục, y tế, bảo đảm an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội nông thôn. Ðồng thời, phát huy tiềm năng, lợi thế sẵn có của địa phương để đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế, nhất là thực hiện tái cơ cấu ngành Nông nghiệp gắn với XD NTM.

► Quá trình XD NTM của thành phố có gặp khó khăn, cản ngại gì không, thưa ông?

- Vấn đề khó khăn nhất trong XD NTM là nguồn lực để thực hiện các tiêu chí. Hiện nay, nguồn vốn XD NTM phụ thuộc vào nguồn ngân sách tự điều tiết của thành phố nên cần có sự phối hợp, lồng ghép nhiều nguồn, liên quan đến nhiều đơn vị. Ðây là một trong những nguyên nhân làm chậm tiến độ các công trình XD NTM theo kế hoạch. Tiến tới xã hội hóa nguồn lực XD NTM, thành phố chú trọng thu hút doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông dân, nông thôn. Tuy nhiên, kết quả đạt được chưa cao do cơ sở hạ tầng chưa đáp ứng nhu cầu và đầu tư vào khu vực này lợi nhuận không cao, tiềm ẩn nhiều rủi ro...

Một bất lợi khác đã và đang ảnh hưởng không nhỏ đến tiến trình XD NTM của thành phố là tình trạng biến đổi khí hậu ngày càng phức tạp, thiên tai, dịch bệnh trên cây trồng, vật nuôi… gây thiệt hại về tài sản và ảnh hưởng nặng nề đến đời sống sinh hoạt, sản xuất của người dân. Ðây là nguyên nhân ảnh hưởng trực tiếp đến việc duy trì, nâng chất các tiêu chí về hạ tầng kinh tế - xã hội, thu nhập, hộ nghèo, môi trường...

► Vậy thành phố đã đề ra định hướng, giải pháp gì để thúc đẩy công cuộc XD NTM trong giai đoạn mới?

- Trong giai đoạn mới, TP Cần Thơ xác định nâng chất toàn diện đời sống vật chất, tinh thần cho người dân nông thôn là đích đến cuối cùng. Cần Thơ đặt mục tiêu đến năm 2025, toàn bộ 36 xã của thành phố đều đạt chuẩn NTM nâng cao; 8 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu; có ít nhất 1 huyện được công nhận huyện NTM nâng cao…

Với yêu cầu đặt ra trong thực hiện các tiêu chí NTM ngày càng cao, thành phố sẽ tăng cường công tác tuyên truyền, vận động XD NTM cả chiều rộng và chiều sâu. Ðồng thời, tiếp tục thực hiện có hiệu quả công tác bảo đảm an ninh trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn để giữ vững những thành quả của cả hệ thống chính trị và nhân dân thành phố đã dày công XD.

Ða số các huyện XD NTM của thành phố sản xuất nông nghiệp đóng vai trò chủ đạo trong phát triển kinh tế, do đó, chúng tôi luôn quan tâm đến vấn đề phát triển nông nghiệp bền vững góp phần nâng cao thu nhập làm tiền đề huy động nguồn lực trong dân. Ðơn cử như tái cơ cấu lại ngành Nông nghiệp theo hướng tăng cường ứng dụng công nghệ tiên tiến vào sản xuất; khuyến khích, hỗ trợ hình thành những vùng sản xuất tập trung theo chuỗi giá trị…

Mặt khác, thành phố cũng sẽ tranh thủ sự hỗ trợ tối đa từ Trung ương thông qua kiến nghị Văn phòng Ðiều phối XD NTM Trung ương mở các lớp tập huấn cho các cán bộ thực hiện chương trình. Ðồng thời, đề xuất Chính phủ có những chính sách ưu tiên đầu tư cho hạ tầng nông thôn, phục vụ sản xuất nông nghiệp; hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm, thúc đẩy xuất khẩu nông sản; đa dạng sản phẩm tín dụng phục vụ chương trình…

► Xin cảm ơn ông!