Các huyện, xã xây dựng nông thôn mới (XDNTM) trên địa bàn TP Cần Thơ đa phần phát triển kinh tế dựa trên sản xuất nông nghiệp. Vì vậy, việc thực hiện tiêu chí giao thông (tiêu chí số 2) và thủy lợi (tiêu chí số 3) có vai trò quan trọng trong phục vụ sản xuất, vận chuyển nông sản và đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân. Từ đầu năm đến nay, do ảnh hưởng của dịch COVID-19, việc giải ngân, đầu tư xây dựng các công trình giao thông, thủy lợi gặp nhiều khó khăn. Tuy nhiên, với sự nỗ lực của các cấp ủy Ðảng, chính quyền, đồng lòng, chung sức của người dân, 2 tiêu chí này cơ bản đáp ứng yêu cầu phục vụ phát triển kinh tế - xã hội ở khu vực nông thôn.

Một tuyến giao thông nông thôn tại xã nông thôn mới nâng cao Thạnh Thắng, huyện Vĩnh Thạnh.

Ðáp ứng yêu cầu sản xuất, dân sinh

Ông Lê Văn Tính, Phó Chánh chuyên trách Văn phòng điều phối XDNTM TP Cần Thơ, chia sẻ: Không khó để nhận thấy hạ tầng giao thông, thủy lợi tại các xã XDNTM của thành phố có bước phát triển mạnh mẽ trong những năm qua. Với phương châm “Nhà nước và nhân dân cùng làm”, phong trào “Cần Thơ chung sức XDNTM”, Chiến dịch Giao thông thủy lợi mùa khô... đã huy động, thu hút đông đảo người dân, doanh nghiệp, tổ chức tham gia hoàn thiện hệ thống giao thông, thủy lợi. Nhờ đó, nhiều tuyến đường, công trình thủy lợi được đầu tư nâng cấp, làm mới không chỉ làm diện mạo nông thôn khang trang, sạch đẹp; đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân mà còn có vai trò quan trọng trong thúc đẩy hoạt động sản xuất, giao thương, góp phần phát triển kinh tế - xã hội ở nông thôn.

Ông Nguyễn Văn Thắng, Phó Chủ tịch UBND huyện Phong Ðiền, cho biết: Nhu cầu nâng cấp, mở rộng đường, cầu giao thông nông thôn tăng liên tục để đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội trong tình hình mới. Vì vậy, huyện tiếp tục huy động nguồn lực xã hội để hoàn thiện các công trình giao thông nhằm tăng tỷ lệ nhựa hóa, bê tông hóa trên các tuyến giao thông nông thôn từ 2m lên 3,5-4m. Từ đầu năm đến nay, huyện đã bắc mới 16 cây cầu nông thôn, có chiều rộng từ 2-4m, sửa chữa 8 cây cầu nông thôn. Ðồng thời, sửa chữa, nâng cấp 7,5km và làm mới 6,8km đường giao thông nông thôn, có chiều rộng từ 2-4m. Theo bà Phạm Thị Ngọc Bích, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Thới Lai, do dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, nên việc đầu tư xây dựng các công trình thủy lợi của huyện gặp không ít khó khăn, đặc biệt là khâu giải phóng mặt bằng. Ðể đảm bảo tiến độ, huyện yêu cầu các chủ đầu tư thực hiện phương án “3 tại chỗ”. Nhờ đó, trong số 25 công trình thủy lợi khởi công năm nay thì hiện 19 công trình đã hoàn thành chỉ chờ nghiệm thu đưa vào sử dụng, số còn lại đang thi công đạt từ 30-80% khối lượng.

Theo Văn phòng Ðiều phối XDNTM Cần Thơ, từ khi bắt đầu XDNTM vào năm 2011, TP Cần Thơ đã tập trung đầu tư xây dựng hệ thống giao thông ở các xã, huyện. Trong đó, đường nhựa hóa bê tông đạt chuẩn đường trục xã, liên xã 104km; cứng hóa đạt chuẩn đường trục thôn 104km; làm sạch và không lầy lội đường ngõ xóm 105km; cứng hóa đường trục chính nội đồng (xe cơ giới đi lại thuận tiện) 8km. Hệ thống kênh phục vụ sản xuất nông nghiệp của 36 xã có tổng chiều dài 1.670km được đầu tư nạo vét, kiên cố hóa, xây dựng đồng bộ và nâng cấp đê bao khép kín với tổng kinh phí trên 451 tỉ đồng. Nhìn chung, hệ thống thủy lợi các xã đồng bộ theo quy hoạch, đảm bảo 100% đáp ứng yêu cầu nguồn nước phục vụ sản xuất và dân sinh.

Nhà nước và nhân dân cùng làm

Theo nhận định của lãnh đạo một số xã, mặc dù nhận thức rõ tầm quan trọng của hạ tầng giao thông trong việc thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển nhưng sau 10 năm triển khai XDNTM, giao thông, thủy lợi vẫn là những tiêu chí khó để đạt và giữ vững. Bởi đây là tiêu chí cần nguồn vốn đầu tư ban đầu lớn và phải duy tu, bảo dưỡng thường xuyên. Bên cạnh đó, một bộ phận người dân coi XDNTM là nhiệm vụ của Nhà nước nên chưa tích cực cùng chính quyền địa phương thực hiện các tiêu chí XDNTM trong đó có tiêu chí giao thông, thủy lợi. Ðặc biệt, việc triển khai thực hiện tiêu chí này đòi hỏi sự khéo léo, tâm lý từ chính quyền địa phương vì ảnh hưởng đến đất đai, quyền lợi trực tiếp của nhiều người dân…

Theo ông Nguyễn Văn Thắng, Phong Ðiền có lợi thế trong phát triển vườn cây ăn trái gắn với du lịch sinh thái. Do đó, huyện đã, đang và sẽ tập trung hoàn thiện hệ thống đê bao, cống đập bảo vệ vững chắc cho 7.500-8.000ha vườn cây ăn trái kết hợp xây dựng hệ thống giao thông nông thôn. Hằng năm, huyện đều có kế hoạch nâng chất tiêu chí giao thông, thủy lợi, đáng chú ý nhất là việc phát động Chiến dịch Giao thông Thủy lợi mùa khô. Thông qua chiến dịch đã tạo khí thế thi đua sôi nổi; thực hiện tốt khâu xã hội hóa; phát huy tốt vai trò chủ thể của người dân từ đó từng bước hoàn thiện thêm kết cấu hạ tầng giao thông, hệ thống thủy lợi đảm bảo phục vụ sản xuất, dân sinh. Nhiều ý kiến cho rằng, việc đầu tư các công trình giao thông, thủy lợi cần có định hướng, lộ trình rõ ràng để đáp ứng theo yêu cầu phát triển trong tình hình mới và thích ứng với biến đổi khí hậu.

Ông Lê Văn Tính nhấn mạnh: Phần lớn người dân nhận thức XDNTM nói chung và hoàn thành tiêu chí giao thông, thủy lợi nói riêng mang lại nhiều lợi ích. Tuy nhiên, để có sự hưởng ứng của người dân thì cần phải tuyên truyền, vận động sâu rộng qua việc đẩy mạnh cuộc vận động “Chung sức cùng cả nước XDNTM” và phong trào “Toàn dân tham gia xây dựng đường đẹp ngõ đẹp, hiến đất để mở đường giao thông”… Ðặc biệt, các huyện, xã khi triển khai công trình giao thông, thủy lợi phải họp dân để người dân tham gia đóng góp ý kiến, cùng nhau bàn bạc việc nào nên làm, không nên làm; việc nào cần làm trước, việc nào cần làm sau... Ngoài ra, theo ông Lê Văn Tính, trong bối cảnh khó khăn chung, ngoài nguồn vốn từ ngân sách, các địa phương đẩy mạnh xã hội hóa, huy động vốn trên cơ sở thực hiện lồng ghép các chương trình, dự án tại địa phương. Song song đó, huyện phối hợp với sở, ban, ngành có liên quan thực hiện các chính sách hỗ trợ thiết thực nhằm khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông dân, nông thôn tạo điều kiện nâng chất các tiêu chí về giao thông, thủy lợi trong XDNTM.

Bài, ảnh: MỸ THANH