Sau hai tập thơ “Có những khoảng trời gọi nhớ thương” và “Qua ngang miền nhớ” đậm chất trữ tình quê hương, tác giả Phan Duy (hội viên Hội Nhà văn TP Cần Thơ) vừa ra mắt tập thơ “Cỏ từ chân đá” (NXB Hội Nhà văn). Những bài thơ với giọng thơ mới mẻ, đậm chất tự sự cuộc đời của Phan Duy mang đến cho độc giả nhiều trải nghiệm.

Tập thơ “Cỏ từ chân đá” của nhà thơ Phan Duy. 

Điều đầu tiên dễ cảm nhận được khi đọc “Cỏ từ chân đá” là nhà thơ Phan Duy đã phá vỡ “vỏ kén” của chính mình qua những bài thơ đầy cá tính, phá cách. Câu từ phóng khoáng, không nệ niêm luật, thủ pháp, những câu thơ tuôn ra từ cảm xúc và trải nghiệm của tác giả. Bước vào đường thơ là bước vào cuộc rong chơi miền chữ nghĩa. Phan Duy ví von rằng, đó là “cuộc vượt biên của chữ”: “Chữ bước ra khỏi sự điều khiển hiện tại tư duy/ bằng bước chân thế kỷ/ Cuộc tẩu thoát giới hạn ràng buộc/ không thèm trú ngụ/ dù nơi đến là vô biên”.

Đọc tiếp các bài “Một giải Nobel” hay “Một trưa”, cũng dễ dàng nhìn thấy hình ảnh Phan Duy trong nhân vật “nhà thơ”, với sự trăn trở, khát khao làm mới mình trên hành trình đi tìm vẻ đẹp thơ ca. Còn với bài “Một mình giữa sáng”, anh chiêm nghiệm: “Giấc mơ thi sĩ/ bỏ rơi giọt cà phê mặn chát/ cô đơn bất đắc dĩ thành phép tịnh tiến đa chiều”.

Đáng đọc trong tập thơ phải kể đến bài “Nghĩ về thơ” được nhà thơ Phan Duy đề tặng nhà thơ Lê Minh Quốc. Không quá lời khi gọi đây là “tuyên ngôn thơ” của tác giả Phan Duy. “Nghĩ về thơ” rất dài với hơn 26 trang sách, gồm 5 đoạn, đi qua những cung bậc cảm xúc về thơ. Đó là sự miên man, đa chiều của thơ: “Thơ băng qua cánh đồng giới tính/ chẳng rạch ròi như tạo hóa định sẵn/ thơ cứng cỏi/ thơ dịu mềm/ thơ vần xuôi/ thơ nghịch phá”. Cũng vậy, người cầm bút làm thơ cũng trải qua những chông chênh, thác ghềnh cùng thơ, suy cho cùng: “Thơ khíu vá những mảnh hồn vượt khó/ trong gian truân tìm lẽ sống/ gọi đời”. Và với người cầm bút trẻ như Phan Duy, điều anh “Nghĩ về thơ” cũng là sự trăn trở, nghĩ suy làm mới thơ mình: “Những câu thơ trẻ đi tìm những gì độc đáo/ chẳng biết tìm gì/ nhưng ở đó chúng ta đã gặp những nhà thơ mới mẻ/ họ là những người rất trẻ”.

Gần 60 bài thơ trong “Cỏ từ chân đá” không dễ đọc. Những câu thơ thiên về cảm xúc và là cuộc chơi của câu chữ hiện đại. Người đọc phải ngẫm rất lâu để cảm nghiệm ý và tứ, tình và cảm của những dòng thơ này. Và nếu so sánh với 2 tập thơ đã xuất bản là “Có những khoảng trời gọi nhớ thương” và “Qua ngang miền nhớ”, “Cỏ từ chân đá” cho thấy “ý tại ngôn ngoại” nhiều hơn, sâu hơn. Có lẽ, đó cũng là điều mà nhà thơ Phan Duy muốn hướng đến ở sự phá cách mới mẻ này, đọc chậm và nghĩ sâu như “Cỏ từ chân đá” để đi tìm cuộc “Độc thoại” cho chính mình: “Gạn nỗi buồn đặc quánh/ ta và ly cà phê/ cặp độc thoại song hành”.

Bài, ảnh: DUY KHÔI