Thời gian qua, tình hình an ninh trật tự (ANTT), phòng chống tội phạm (PCTP), đảm bảo an toàn giao thông (ATGT) của xã Tân Thới, huyện Phong Điền, TP Cần Thơ được đánh giá có nhiều chuyển biến tích cực. Đạt được thành quả đó là nhờ chính quyền địa phương mạnh dạn thực hiện thành công mô hình câu lạc bộ (CLB) “5 không” (không tội phạm, không ma túy, không mại dâm, không dùng xung kích điện đánh bắt thủy sản và không vi phạm giao thông).
Năm 2004, xã Tân Thới (trước đó thuộc huyện Ô Môn, tỉnh Cần Thơ) được nhập về huyện Phong Điền, tình hình tội phạm, tệ nạn xã hội (TNXH), ATGT diễn biến hết sức phức tạp. Người dân ở đây sống chủ yếu dựa vào sản xuất nông nghiệp, thu nhập thấp, trình độ nhận thức còn hạn chế. Trên địa bàn xã có nhiều đối tượng thường xuyên tụ tập uống rượu gây rối, đánh bài, đá gà,... từ đó phát sinh nạn trộm cắp, cướp giật. Bên cạnh đó, tuyến tỉnh lộ 923 và 928 đi qua địa bàn cùng với sự bùng phát số lượng lớn xe máy nên tình hình vi phạm ATGT diễn biến phức tạp. Ngoài ra, tình trạng nhiều người dùng xung kích điện đánh bắt thủy sản, gây bức xúc cho người dân trong xã.
Trước tình hình đó, Đảng ủy xã và UBND nhận định: Các phương pháp phòng chống tội phạm, TNXH, đảm bảo ATGT truyền thống dù đạt kết quả nhưng hiệu quả chưa cao, vẫn còn hạn chế. Do vậy, phải có sự thay đổi mạnh mẽ về phương pháp và cách thức thực hiện công tác này. Cách làm mới phải dựa vào dân, thật sự gần gũi, thu hút đông đảo người dân tham gia. Chính vì vậy, mô hình CLB “5 không” được manh nha và thực hiện thí điểm ở một số ấp như Tân Lợi, Tân Long B của xã.
CLB “5 không” là một tổ chức tự nguyện, cơ cấu gồm Ban chủ nhiệm và các thành viên. Ban chủ nhiệm được bầu chọn dựa trên hình thức cá nhân tự ứng cử hoặc người khác đề cử và được các thành viên bầu chọn trên nguyên tắc dân chủ, công khai. Sau đó, UBND xã ra quyết định công nhận Ban chủ nhiệm. Nhiệm vụ của CLB không chỉ vận động thành viên thực hiện “5 không” mà còn vận động người dân sống xung quanh các thành viên thực hiện nếp sống 5 không, đồng thời kịp thời hòa giải, hàn gắn mâu thuẫn trong cộng đồng dân cư, tố giác tội phạm...
Lúc đầu, việc thực hiện mô hình này gặp không ít những khó khăn, vướng mắc do người dân chưa nhận thức rõ lợi ích tham gia CLB, ngán ngại trong việc họp lệ, sợ gây bất hòa. Ông Lê Quốc Khải, Chủ tịch UBMTTQ xã Tân Thới, cho biết: “Lúc mới thành lập, CLB rất ít người dân tham gia. Để thu hút mọi người vào CLB, Ban chủ nhiệm CLB lâm thời phải là những người ưu tú, gương mẫu, có uy tín và tích cực vận động người dân bằng nhiều hình thức thiết thực. Dần dần người dân tin tưởng, nhiệt tình ủng hộ và tham gia đông đảo”.
Trước đây, Tân Long B là ấp thường xuyên xảy ra tình trạng mất an ninh trật tự. Nhiều đối tượng xấu tham gia đá gà, đánh bài, đánh số đề. Thanh thiếu niên tụ tập nhậu nhẹt gây rối trật tự diễn ra thường xuyên. Người điều khiển phương tiện giao thông bất chấp qui định, lạng lách, chạy quá tốc độ... Ban chủ nhiệm và các thành viên của CLB “5 không” đến từng nhà dân tuyên truyền, vận động mọi người không vi phạm pháp luật. Đồng thời, cán bộ ấp kiến nghị UBND xã kiên quyết xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm. Qua một thời gian ngắn, TNXH giảm rõ rệt nhưng việc người dân dùng xung điện đánh bắt thủy sản và vi phạm ATGT vẫn chưa giảm. Nhiều người dân có thói quen dùng xung điện đánh bắt thủy sản để bán hoặc giải quyết bữa ăn hàng ngày cho gia đình. Từ đó, các thành viên Ban chủ nhiệm cho rằng: Muốn giảm tình trạng trên phải tạo công ăn việc làm cho người dân. Để làm được điều này, CLB giới thiệu việc làm tại chỗ, kết hợp với các đoàn thể của xã tổ chức học nghề miễn phí, giới thiệu việc làm. Phát động người dân nuôi thủy sản để giải quyết nhu cầu cho bữa ăn hàng ngày của gia đình. Về giao thông, CLB vận động chủ phương tiện ký cam kết không vi phạm ATGT, đồng thời công khai những trường hợp vi phạm.
Trước đây, gia đình chị Nguyễn Thị Tình (ở ấp Tân Long B, xã Tân Thới) thường dùng xung điện đánh bắt thủy sản. Qua vận động của một thành viên CLB “5 không”, vợ chồng chị quyết định chuyển nghề. Chị Tình cho biết: “Lúc trước, chồng tôi dùng xung kích điện bắt cá không chỉ nguy hiểm mà còn bị người dân nghi ngờ bắt cá trộm. Nhờ các chú trong CLB “5 không” của ấp giới thiệu cho chồng tôi làm việc tại một nhà máy ở Khu công nghiệp Trà Nóc 1, tiền lương tháng được gần 1 triệu đồng. Còn tôi bán quán nước tại nhà mỗi ngày cũng kiếm được hơn 20 ngàn đồng. Tuy thu nhập không cao nhưng ổn định, đảm bảo cuộc sống cho gia đình. Từ đó, vợ chồng tôi quyết định bỏ nghề dùng xung điện bắt cá, nộp dụng cụ cho chính quyền địa phương”.
Qua một thời gian, tình hình ANTT, ATGT và dùng xung điện đánh bắt thủy sản giảm đáng kể, CLB thu hút đông đảo người dân tham gia. Không chỉ thế, người dân còn tích cực tố giác tội phạm, TNXH, trong các cuộc họp dân mọi người thẳng thắn phê bình các trường hợp vi phạm pháp luật trên tinh thần xây dựng. Sau thí điểm thành công, mô hình CLB “5 không” ở ấp Tân Long B, xã đã xây dựng thêm 2 CLB nữa, thu hút hàng trăm người tham gia.
Từ thành công của ấp Tân Lợi, xã Tân Thới đã thực hiện mô hình CLB “5 không” trong toàn xã. Đến nay, xã Tân Thới có 20 CLB “5 không”, thu hút hàng ngàn người dân tham gia.
Đánh giá về hiệu quả của mô hình CLB “5 không” của xã Tân Thới, Trung tá Trần Văn Việt, Đội Trưởng công an phụ trách xã - Công an huyện Phong Điền, cho biết: “Mô hình CLB “5 không” mà xã Tân Thới thực hiện đem lại hiệu quả rất cao trong việc phòng chống tội phạm, TNXH, ATGT, nhất là nạn dùng xung kích điện đánh bắt thủy sản. Công an huyện Phong Điền đang cho nhân rộng mô hình này trong toàn địa bàn”.
VÂN LÂM