Thuốc giảm sẹo thường can thiệp vào quá trình lành tự nhiên của vết thương, nhưng sản phẩm mới của các nhà khoa học ở Singapore vừa đẩy nhanh tốc độ chữa lành vừa giảm hình thành sẹo. Tiến bộ này hứa hẹn giúp ích đáng kể cho bệnh nhân tiểu đường (vốn khó chữa lành vết thương) và những người trải qua các ca phẫu thuật lớn.

Các chuyên gia tại Đại học Công nghệ Nanyang giới thiệu miếng dán chữa thương “thần kỳ”. Ảnh: Newatlas

Công bố trên tạp chí Scientific Reports, nhóm nghiên cứu do hai Phó Giáo sư Andrew Tan và Cleo Choong tại Đại học Công nghệ Nanyang dẫn đầu cho biết họ đã phát hiện rằng prôtêin Angiopoietin-like 4 (ANGPTL4) thể hiện nhiều vai trò ở các giai đoạn khác nhau của quá trình làm lành vết thương. Cụ thể, prôtêin quan trọng này giảm viêm ở giai đoạn đầu của quá trình hồi phục, sau đó hình thành các mạch máu mới và thúc đẩy tế bào mới phát triển. Ở giai đoạn cuối, ANGPTL4 tạo ra các phân tử tác động đến một prôtêin đặc trưng gây ra sẹo, từ đó giảm mô sẹo.

Theo các chuyên gia, sẹo hình thành do cơ thể sản sinh quá mức collagen trong quá trình phục hồi. “Để giảm sẹo, chúng tôi phải tìm ra “đầu mối kết nối” nhằm kiểm soát lượng collagen được tạo ra, thay vì cắt đứt hoàn toàn như các thuốc ngăn sẹo hiện áp dụng và tác động đến quá trình chữa lành vết thương” – Phó Giáo sư Andrew Tan giải thích. Sau khi điều nghiên căn nguyên hình thành sẹo, nhóm chuyên gia phát hiện vai trò của Sclerazix – prôtêin đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành các bó gân, cấu tạo bởi các sợi collagen và có cấu trúc giống với mô sẹo. Họ còn thấy rằng ANGPTL4 tiết ra các phân tử ức chế Sclerazix, qua đó giảm sản sinh collagen hình thành sẹo.

Trong các thí nghiệm đối với chuột có những vết thương do tiểu đường, miếng dán chứa ANGPTL4 đã cho thấy khả năng chữa lành vết thương mạnh mẽ và nhanh hơn gấp 3 lần. Đáng chú ý, thành phần hoạt tính ANGPTL4 có thể được thu thập từ các mô mỡ bỏ đi của bệnh nhân. Việc chiết xuất ANGPTL4 dễ dàng đồng nghĩa trong tương lai, bác sĩ phẫu thuật có thể sử dụng chính mỡ của bệnh nhân để biến nó thành tác nhân chữa lành tại chỗ, giúp tăng tốc quá trình hồi phục vết thương của bệnh nhân sau mổ - theo Phó Giáo sư Cleo Choong.

Đến nay, nhóm nghiên cứu đã được cấp bằng sáng chế về sử dụng prôtêin ANGPTL4 để chữa lành vết thương, với nhiều hình thức sử dụng khác nhau như miếng dán dạng gel, thuốc bôi và thuốc dạng tiêm.

          HẠNH NGUYÊN (Theo Sciencedaily, Newatlas)