Sau khi các thông tin về dịch cúm A(H1N1) đã bắt đầu lây lan mạnh, nhất là trong trường học, khoảng 1-2 tuần nay, ở TP Cần Thơ nhiều người tiêu dùng và phụ huynh học sinh đổ xô tìm mua khẩu trang y tế nhằm tránh lây nhiễm dịch cúm. Tại các hiệu thuốc và nhiều cơ sở kinh doanh mặt hàng này, sức tiêu thụ đang tăng mạnh. Tuy nhiên, lợi dụng tình hình, không ít cơ sở kinh doanh đã nâng giá bán khẩu trang khá cao. Bên cạnh đó, chất lượng của các loại khẩu trang y tế đang được bày bán trên thị trường vẫn còn là điều đáng quan tâm…

* GIÁ KHẨU TRANG Y TẾ TĂNG VỌT

Gần đây, nhiều người đổ xô đi mua khẩu trang y tế tại các siêu thị, hiệu thuốc và các điểm kinh doanh khiến thị trường mặt hàng này “nóng” lên. Tại một số tiệm thuốc ở nội ô TP Cần Thơ, đang có bày bán khá nhiều loại khẩu trang, nhưng phổ biến nhất là khẩu trang y tế thông thường và khẩu trang sợi hoạt tính nano do các công ty dược phẩm trong nước sản xuất và hàng nhập khẩu với các nhãn hàng như Face Mask We Care, Leo, Kitty, Neomask, Anvilife...

Tại Siêu thị Co.opMart Cần Thơ, lượng hàng khẩu trang y tế cũng đang được bán chạy và hút hàng. Nguyên nhân là do siêu thị này đang triển khai Chương trình khuyến mãi “Tự hào hàng Việt” kéo dài đến hết tháng 9, nên mặt hàng khẩu trang y tế đang được giảm giá trên 11% (tương đương khoảng 6.000 đồng/hộp xuống còn 52.000 đồng/hộp). Do giá bán ở siêu thị này khá cạnh tranh, nên lượng hàng bán ra khá nhanh. Hiện tại, lượng hàng từ phía nhà phân phối cung cấp cho siêu thị khá dồi dào. Co.opMart Cần Thơ đã tăng nguồn hàng và bày trí ngay tại các cửa thu ngân để đáp ứng nhu cầu gia tăng của khách hàng.

Do nhu cầu mua sắm khẩu trang tăng đột biến, lượng hàng bán ra nhiều, nên một số cơ sở kinh doanh đã nhân cơ hội này nâng giá bán lên 1,5-2 lần. Theo phản ánh của một số người tiêu dùng, cách đây hơn 1 tháng giá bán lẻ khẩu trang y tế tính ra chỉ khoảng 1.000-1.200 đồng/cái, sau đó tăng lên 1.500 đồng/cái. Thời điểm hiện tại, giá bán lẻ mặt hàng khẩu trang y tế ở hầu hết các tiệm thuốc tây trung bình khoảng 2.000-2.500 đồng/cái. Hiện nay, thị trường đã xuất hiện một số loại khẩu trang không có nhãn hiệu, ngày sản xuất và hạn sử dụng trên bao bì sản phẩm, chất lượng chưa được kiểm chứng (!).

Nhu cầu sử dụng khẩu trang y tế đang tăng mạnh. Ảnh: VĂN TUẤN

Trên thị trường, khẩu trang y tế được bày bán khá nhiều loại có cấu tạo, chức năng và giá bán khác nhau, nên nếu không để ý kỹ thì người tiêu dùng cũng rất dễ bị mua nhầm. Tại một số tiệm thuốc, cùng một nhãn hàng khẩu trang Face Mask We Care, có tiệm bán 60.000 đồng/hộp (loại 50 cái), nhưng cũng có chỗ lại bán với giá 80.000 đồng/hộp thậm chí 90.000 đồng/hộp. Trong khi đó, các đại lý lấy hàng từ các nhà phân phối tại TP Hồ Chí Minh hiện có giá khoảng 45.000 đồng/hộp (nếu lấy với số lượng 40 hộp trở lên), 55.000 đồng/hộp (từ 40 hộp trở xuống) và 65.000 đồng/hộp (từ 10 hộp trở xuống). Riêng loại 10 cái/hộp lượng hàng bày bán trên thị trường rất ít do nhu cầu chọn mua loại này tăng cao và nguồn cung từ nhà phân phối rất khan hiếm. Tại vỉa hè vài tuyến đường, khẩu trang vải thông thường và loại có lớp than hoạt tính số lượng bán ra cũng tăng cao so với trước, nên giá bán cũng được các tiểu thương đẩy lên 500-2.500 đồng/cái, tùy loại và cấu tạo bên trong.

Chủ một cửa hàng trên đường 30 Tháng 4 (phường Xuân Khánh, quận Ninh Kiều), cho biết: “Loại khẩu trang y tế Face Mask We Care gồm 3 lớp vải lọc hiện có giá bán 80.000 đồng/hộp, loại có 2 lớp giá bán 65.000 đồng/hộp. Ngoài ra, còn một loại khác cũng in nhãn hiệu Face Mask We Care, nhưng dòng chữ in không được sắc nét như sản phẩm trên thì giá chỉ 55.000 đồng/hộp. Đối với loại khẩu trang có 3 lớp (2 lớp vải không dệt và 1 lớp vải lọc Melt-blown) có kẹp sống mũi và dây đeo mềm có thể lọc được 95% vi khuẩn đang được người tiêu dùng chọn mua nhiều. Một số nhãn hàng khẩu trang sử dụng than hoạt tính AFC có dạng sợi liên kết, có khả năng hấp thụ và lọc tạp chất nhanh gấp 1.000 lần so với than hoạt tính dạng hạt”.

Chị Nguyễn Thị Kim Hoa, khách hàng đang chọn mua khẩu trang tại một tiệm thuốc ở khu vực đối diện Bệnh viện Đa khoa Trung ương, nói: “Khi nghe có dịch cúm thì phải mua khẩu trang để bảo vệ sức khỏe cho cả gia đình chứ nhiều khi tôi cũng không biết nên mua loại nào, có tác dụng ra sao, giá cả từng loại bao nhiêu là hợp lý”.

* XỬ LÝ NGHIÊM NHỮNG CƠ SỞ LỢI DỤNG NÂNG GIÁ

Vừa qua, tại cuộc họp khẩn cấp về tình hình phát hiện một số học sinh dương tính với cúm A(H1N1), một số ý kiến phản ánh tình trạng khẩu trang y tế đã rục rịch tăng giá. Đồng chí Tô Minh Giới, Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ, kiên quyết: “Trường hợp phát hiện tăng giá bán khẩu trang trái với qui định thì báo với quản lý thị trường tiến hành kiểm tra, xử phạt nghiêm những cơ sở lợi dụng tình hình dịch bệnh để tăng giá”.

Theo Thanh tra Sở Y tế TP Cần Thơ, hiện ngành đang tiến hành kiểm tra vấn đề vệ sinh học đường mà trọng tâm là phòng cúm A(H1N1) trong trường học và vệ sinh an toàn thực phẩm trong mùa Trung thu, nên chưa thực hiện kiểm tra giá cả khẩu trang y tế. Bác sĩ Lê Hùng Dũng, Giám đốc Sở Y tế TP Cần Thơ, cho biết: “Tuy ngành Y tế không có kế hoạch kiểm tra giá cả khẩu trang y tế, vì việc quản lý giá cả thuộc ngành quản lý thị trường. Nhưng nếu lực lượng quản lý thị trường đề nghị phối hợp kiểm tra giá cả khẩu trang y tế, thì ngành sẽ phối hợp thực hiện”.

Ông Nguyễn Văn Sanh, Phó Chi cục trưởng Chi cục Quản lý Thị trường TP Cần Thơ, nói: “ Gần đây, Chi cục Quản lý thị trường cũng đã nắm được thông tin phản ánh mặt hàng này tăng giá bán bất thường từ 1,5-2 lần. Tuy nhiên, do lực lượng kiểm tra liên ngành có giới hạn trong khi phải quản lý khá nhiều ngành hàng, nên rất khó kiểm soát về giá và tình hình hoạt động kinh doanh trên thị trường. Vì vậy, nếu người tiêu dùng phát hiện các hành vi găm hàng, tăng giá bất thường, có thể báo ngay cho Chi cục Quản lý thị trường để có biện pháp kiểm tra, xử lý các cơ sở vi phạm”.

VĂN TUẤN - KIM LOAN

Theo bác sĩ Trần Văn Tuấn, Khoa Kiểm soát bệnh truyền nhiễm và vắcxin sinh phẩm, Trung tâm Y tế dự phòng TP Cần Thơ: Đeo khẩu trang thông thường, đúng cách như bịt kín mũi, miệng để không hít được mầm bệnh từ người khác và mầm bệnh từ mình bay ra ngoài... là có thể phòng bệnh. Vì vậy, nếu sử dụng khẩu trang vải thông thường đúng cách thì vẫn có tác dụng. Mọi người không nên đổ xô đi mua khẩu trang y tế vì có thể làm cho các cơ sở lợi dụng tình hình để tăng giá bán.    Cũng theo khuyến cáo của ngành y tế, đeo khẩu trang là một trong nhiều hành động để phòng ngừa lây nhiễm cúm. Tuy nhiên, không nhất thiết phải đeo khẩu trang y tế hay khẩu trang than hoạt tính mới có thể phòng bệnh. Để đạt được độ kín với khẩu trang y tế, người mang cần lưu ý đặt mép có thanh chì lên phía trên sống mũi. Dùng tay bóp thanh chì sao cho ôm khít vào sống mũi. Cần kiểm tra các mép khẩu trang ở má xem đã kín cả miệng và cằm chưa. Ngoài ra, người tiêu dùng cũng nên kiểm tra xem có bị đeo mặt trái quay ra ngoài không. Nếu dùng loại khẩu trang có dây cột, cần siết chặt vừa đủ để tạo độ khít. Tránh cách thắt dây hờ hững. Việc dùng khẩu trang chuyên dụng N95 cho cả mùa cúm hoặc dùng khẩu trang y tế thường xuyên để bảo vệ sức khỏe của bản thân là cần thiết, nhưng phải luôn thay mới, không nên dùng lâu ngày vì vi khuẩn có thể bám ở mặt ngoài khẩu trang. Đối với loại khẩu trang y tế (màu xanh nhạt) chỉ nên dùng tối đa 1 lần/ngày. Mở khẩu trang nên dùng hai ngón tay tháo cẩn thận. Tránh dùng khẩu trang vừa đeo lau mồ hôi, lau tay, hay cho luôn vào túi quần, túi áo. Đặc biệt, sau khi vào các khu vực có nguy cơ lây bệnh ở bệnh viện, cần thay ngay khẩu trang mới và bỏ khẩu trang đã sử dụng vào thùng rác y tế. Tránh tình trạng vứt khẩu trang bừa bãi vì có thể khiến mầm bệnh phát tán. Với khẩu trang vải thông thường, độ kín tuy hạn chế, nhưng nếu chọn loại vừa vặn vẫn ngăn được mầm bệnh, song cần phải giặt khẩu trang mỗi ngày bằng xà bông và nên có ít nhất hai chiếc để thay đổi. Ngoài việc đeo khẩu trang, các bác sĩ đã khuyên người dân nên giữ cơ thể khỏe mạnh bằng cách tập thể dục, nghỉ ngơi ăn uống điều độ, uống vitamin C và uống thật nhiều nước khi thấy bắt đầu có dấu hiệu bị cúm nhẹ.