…Những tín hiệu từ thị trường tiêu thụ tôm gần đây tạo không khí lạc quan cho người nuôi tôm. Nhưng nó cũng đặt ra không ít băn khoăn từ nay đến cuối vụ.

Lạc quan về giá

Trộn khoáng chất, vitamin vào thức ăn để tăng sức đề kháng cho tôm.

Giá tôm thẻ chân trắng từ đầu vụ đến nay vẫn diễn biến bất thường, khi đầu năm tăng cao, nhưng đến tháng 5 lại đột ngột giảm mạnh từ 30.000-60.000 đồng/kg so với cùng kỳ khiến người nuôi tôm lo lắng. Ông Phạm Hồng Văn, Phó Chủ tịch UBND huyện Cù Lao Dung, tỉnh Sóc Trăng, chia sẻ: “Từ tháng 4 đến tháng 5, có lúc tôm thẻ chân trắng loại 100 con/kg chỉ còn 70.000 đồng/kg, nên chỉ có 30% số hộ thu hoạch trong thời điểm này có lời chút ít. Còn lại từ huề đến lỗ, dù năng suất bình quân đến 5 tấn/ha”. Nguyên nhân làm cho giá tôm giảm mạnh, ngoài sự cạnh tranh giữa các nước trong khu vực, còn do tác động từ thuế chống bán phá giá của Mỹ và cả những dự báo sai lệch về sản lượng tôm toàn cầu.

Tuy nhiên, gần đây, giá tôm đã được cải thiện đáng kể. Hiện tại, tôm thẻ chân trắng loại 100 con/kg có giá từ 100.000 đồng/kg trở lên. Lý giải cho việc tôm thẻ tăng giá trở lại, Tiến sĩ Hồ Quốc Lực, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần thực phẩm Sao Ta, cho biết: Mặc dù Ấn Độ và Ecuador vẫn trúng mùa, nhưng tôm nuôi của Thái Lan, Trung Quốc và Malaysia vẫn bị thiệt hại nặng do hội chứng chết sớm (EMS) nên nguồn cung không còn dồi dào như tháng 5 vừa qua. Trong khi đó, nhu cầu tiêu thụ tại một số thị trường vẫn không suy giảm, khiến giá tôm tăng trở lại trong tháng 6 và dự báo sẽ còn tiếp tục tăng khoảng 10-15% từ nay đến tháng 10-2014.

Nếu diễn biến thị trường đúng như dự báo, khoảng 10.000ha tôm nuôi ở Sóc Trăng hiện chưa thu hoạch và số diện tích sẽ thả từ nay đến cuối tháng 7 theo khung lịch thời vụ phần lớn sẽ bán được giá cao. Theo tính toán của người nuôi, nếu tôm thẻ loại 100 con/kg được giá 110.000-115.000 đồng/kg, nếu nuôi đạt năng suất, người nuôi sẽ có lợi nhuận từ 40.000-45.000 đồng/kg tôm thương phẩm. Ông Tăng Văn Tuối, Giám đốc Hợp tác xã (HTX) Hòa Nghĩa, xã Hòa Đông, thị xã Vĩnh Châu, cho biết: “Số lượng thu hoạch đầu vụ do giá tôm thấp nên HTX chỉ lời vài trăm triệu đồng. Hiện nay, HTX đã thả nuôi 29ha mặt nước và tôm đang phát triển khá tốt. Chỉ cần giá tôm 100 con/kg giữ được mức 100.000 đồng/kg xem như thành công. Ở vụ nuôi năm 2013, cũng nhờ giá tôm cao nên toàn HTX thu lợi nhuận được trên 13 tỉ đồng”.

Vẫn chưa hết lo về dịch bệnh

Dù tâm lý khá thoải mái khi giá tôm tăng trở lại, nhưng người nuôi tôm vẫn chưa thật sự yên tâm trước những diễn biến khó lường của thời tiết, môi trường và nhất là tình hình dịch bệnh vẫn đang gây thiệt hại tại một số vùng nuôi. Ông Nguyễn Văn Nhiệm, Chủ tịch Hiệp hội Tôm Mỹ Thanh, cho biết: “EMS trên tôm hiện nay vẫn còn do chưa có biện pháp phòng trị hữu hiệu. Vì vậy, người nuôi tôm chúng tôi chưa thể an tâm tuyệt đối được. Phải luôn theo dõi thường xuyên sức khỏe tôm nuôi, cũng như diễn biến dịch bệnh từ các nơi!”. Theo ông Nhiệm, để hỗ trợ người nuôi phòng trị EMS, ngành chức năng nên tổ chức bộ phận chuyên kiểm tra mật số Vibrio - tác nhân gây EMS tại các huyện, các vùng nuôi để kịp thời hướng dẫn người dân cách xử lý hiệu quả. Mặt khác, cũng cần có những mô hình phòng ngừa EMS tích cực để khuyến cáo cho người nuôi. Vì hiện nay, phần lớn đều sử dụng chất kháng sinh để phòng ngừa, nhưng không phải ai cũng hiểu và sử dụng đúng.

Các kết quả xét nghiệm trong tháng 6 của Viện nghiên cứu Nuôi trồng Thủy sản II ở huyện Trần Đề, cho thấy, số mẫu dương tính với EMS luôn chiếm tỷ lệ cao so với các loại bệnh khác. Cũng theo các nhà khoa học của Viện này, trong môi trường nuôi tôm hở như hiện nay, chúng ta không thể diệt khuẩn hoàn toàn, vì sau khi diệt 24 giờ là ao nuôi có thể nhiễm khuẩn trở lại. Vì vậy, người nuôi cần theo dõi mật số vi khuẩn để chọn thời điểm diệt phù hợp và có hiệu quả nhất. Bởi nếu diệt khuẩn nhiều lần sẽ làm mất cân bằng sinh thái ao nuôi, làm tôm dễ nhiễm bệnh hơn. Các kết quả nghiên cứu còn cho thấy, một khi đã phát hiện những biểu hiện bất thường trên tôm nuôi, thì việc điều trị ít có hiệu quả. Đồng tình với kết quả trên, ông Tăng Văn Tuối, Giám đốc HTX Hòa Nghĩa, góp ý thêm: “Đối với nuôi tôm chủ yếu là phòng bệnh, còn điều trị gần như là không có hiệu quả. Do đó, vấn đề cộng đồng trong quản lý môi trường, dịch bệnh và cả con giống nữa là hết sức quan trọng cho mỗi vụ nuôi”.

Khuyến cáo từ ngành chức năng

Trước những băn khoăn của người nuôi, Trung tâm Khuyến nông tỉnh Sóc Trăng khuyến cáo người nuôi chỉ nên thả giống từ nay đến hết ngày 31-7-2014, để đảm bảo điều kiện nuôi cũng như giá bán được tốt nhất. Đối với những diện tích hiện đang còn tôm, người nuôi cần ổn định các yếu tố môi trường như: pH, độ kiềm, khí độc...; tăng cường khoáng chất bằng cách tạt trực tiếp vào ao và trộn vào thức ăn; xử lý vi sinh có lợi vào ao; bổ sung vitamin, khoáng chất, các acid hữu cơ nhằm giúp tôm tăng sức đề kháng. Thạc sĩ Võ Văn Bé, Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Sóc Trăng, khuyến cáo: “Đối với tôm nuôi giai đoạn từ 20-45 ngày tuổi cần đặc biệt quan tâm theo dõi thường xuyên các biểu hiện bất thường của tôm vì giai đoạn này tôm rất mẫn cảm với bệnh. Khi thời tiết, môi trường biến động tôm yếu, lột xác cần giảm lượng thức ăn từ 20-50% so với bình thường, hoặc cho ăn cách ngày. Ngoài ra, cần hạn chế tối đa việc thay nước trong mùa mưa, chỉ nên sử dụng nước mưa là chính”.

Tại các vùng nuôi tôm của tỉnh Sóc Trăng hiện nay có sự đan xen giữa diện tích đã thả nuôi, diện tích chưa thả nuôi và diện tích đã bị thiệt hại đang khắc phục chuẩn bị thả lại. Vì vậy, theo khuyến cáo của Thạc sĩ Võ Văn Bé, những diện tích từ đầu vụ đến nay chưa thả giống, người nuôi cần xử lý nước lại trước khi thả nuôi và lưu ý việc thuần dưỡng con giống cho phù hợp độ mặn trong ao để đạt tỷ lệ sống cao nhất. Riêng những ao thiệt hại đang chuẩn bị thả lại, cần cải tạo ao theo đúng quy trình (cải tạo khô hoặc cải tạo ướt), diệt hết các vật thể trung gian lây truyền mầm bệnh (cua, còng, tôm, tép...) và nên thả con giống đã được thuần dưỡng ở độ mặn phù hợp.

Bài, ảnh: XUÂN TRƯỜNG