Bài, ảnh: KHÁNH NAM

Tại hội nghị giao ban Quý I năm 2023 của Ban Chỉ đạo chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả Quốc gia (BCÐ 389/QG), tổ chức gần đây, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang - Trưởng BCÐ 389/QG - nhấn mạnh: Các lực lượng cần nâng cao công tác phối hợp trong chia sẻ, xử lý thông tin và xử lý vụ việc; chủ động xây dựng các chương trình, kế hoạch, giải pháp chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả phù hợp diễn biến trên địa bàn và yêu cầu nhiệm vụ; đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ điện tử trong công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả. Ðẩy mạnh công tác truyền thông để mỗi người dân trở thành người tiêu dùng thông minh…

Các lực lượng chức năng BCĐ 389/TP kiểm tra cửa hàng kinh doanh thực phẩm công nghệ nhập khẩu trên địa bàn quận Ninh Kiều.

Quyết liệt

Theo BCÐ 389/QG, quý I năm 2023, các lực lượng chức năng bắt giữ, xử lý 28.028 vụ việc vi phạm (giảm 11,24% so với cùng kỳ năm 2022). Trong đó, phát hiện, bắt giữ 1.345 vụ mua bán, vận chuyển hàng cấm, hàng lậu (tăng 68,34% so với cùng kỳ năm 2022); 25.595 vụ gian lận thương mại, gian lận về thuế (giảm 14,54% so với cùng kỳ năm 2022); 1.088 vụ hàng giả, vi phạm sử hữu trí tuệ (tăng 30,93% so với cùng kỳ năm 2022); thu nộp ngân sách nhà nước hơn 3.387 tỉ đồng (tăng 76,66% so với cùng kỳ năm 2022); khởi tố hình sự 278 vụ, 679 đối tượng… 

Tại hội nghị, các đại biểu cho rằng, các vi phạm buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả nổi lên trong quý I năm 2023 là hoạt động mua bán, vận chuyển các chất ma túy qua đường hàng không quốc tế gia tăng cả về số vụ việc và khối lượng tang vật vi phạm. Hoạt động mua bán, vận chuyển hàng cấm, buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả qua các tuyến biên giới, cửa khẩu đất liền, đường mòn, lối mở biên giới, tuyến biên giới biển, cảng biển, các vùng biển và các địa bàn nội địa trọng điểm diễn biến phức tạp. Các đối tượng chủ yếu lợi dụng việc thành lập doanh nghiệp mới để khai báo không đúng số lượng, chủng loại, xuất xứ, điều kiện nhập khẩu, kiểm tra chất lượng hàng hóa để né tránh kiểm tra, phát hiện của lực lượng chức năng nhằm buôn lậu, gian lận thương mại, trốn thuế… hàng hóa vi phạm tập trung chủ yếu vào các mặt hàng tiêu dùng như vải, quần áo, giày dép, bánh kẹo, thực phẩm đông lạnh...

Trong địa bàn nội địa, tình hình tội phạm, vi phạm pháp luật về sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng hóa xâm phạm sở hữu trí tuệ, hàng hóa vi phạm về nhãn hàng hóa, kinh doanh hàng hóa hết hạn sử dụng, không rõ nguồn gốc, kinh doanh hàng nhập lậu, hàng hóa không hóa đơn, chứng từ vẫn còn diễn ra. Các đối tượng lợi dụng hình thức kinh doanh thương mại điện tử, trên trang mạng xã hội, chuyển phát nhanh, bưu điện để mua bán, vận chuyển, trà trộn hàng giả, hàng lậu, hàng kém chất lượng diễn biến phức tạp trên nhiều tỉnh, thành phố. Các đối tượng giao dịch qua các sàn giao dịch điện tử, mạng xã hội sau đó sử dụng các dịch vụ chuyển phát bưu chính quốc tế và các dịch vụ giao nhận hàng (shipper) nội địa để né tránh sự kiểm tra của cơ quan chức năng…

Tại TP Cần Thơ, BCÐ 389/TP tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật về kinh tế, buôn lậu cơ bản được kiểm soát ổn định, không có diễn biến bất thường, trên địa bàn không xảy ra các vụ việc phức tạp, nghiêm trọng. Các hành vi vi phạm chủ yếu kê khai về thuế; giảm lượng hàng bán ra (xăng dầu) so với thời gian trước đó mà không có lý do chính đáng, vi phạm về nhãn hàng hóa… Quý I năm 2023, các sở, ngành và lực lượng chức năng BCÐ 389 TP Cần Thơ đã kiểm tra phát hiện và xử lý 273 vụ, tăng 58 vụ so với cùng kỳ; tổng số tiền xử lý vi phạm gần 27,3 tỉ đồng, tăng hơn 24 tỉ đồng, tăng 736% so với cùng kỳ năm 2022.

Chủ động

Thời gian qua, BCÐ 389 các bộ, ngành, địa phương đã tích cực, chủ động tiến hành các biện pháp nghiệp vụ phát hiện, ngăn chặn, bắt giữ và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới đúng theo thẩm quyền của từng đơn vị, lực lượng chức năng góp phần ổn định thị trường, bảo vệ quyền và lợi ích của người dân, doanh nghiệp, bảo đảm an ninh trật tự và phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Công tác phối hợp, trao đổi thông tin về buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả giữa các lực lượng chức năng, BCÐ 389 các bộ, ngành, địa phương được phát huy cao; nhiều vụ việc vi phạm lớn đã được phát hiện, bắt giữ, xử lý nghiêm theo quy định pháp luật; các điểm nóng về buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả giảm; công tác thông tin, tuyên truyền chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trên các phương tiện thông tin đại chúng hiệu quả, lan tỏa rộng rãi.

Tuy nhiên, ở một số nơi, một số đơn vị còn buông lỏng quản lý. Các đối tượng buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, trong thị trường nội địa hoạt động buôn lậu có tính tổ chức theo đường dây, trên địa bàn rộng, liên tuyến, liên tỉnh, xuyên quốc gia; với nhiều phương thức, thủ đoạn ngày càng tinh vi, thường xuyên thay đổi, gây khó khăn trong việc phát hiện hành vi vi phạm; hoạt động thương mại điện tử ngày càng phát triển nên việc xác minh, truy tìm gặp nhiều khó khăn. Số vụ việc buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, hàng cấm bị phát hiện, xử lý chưa tương xứng với tình hình thực tế và yêu cầu nhiệm vụ…

Ông Nguyễn Ngọc Hiền, Phó Phụ trách, Cục QLTT TP Cần Thơ, Phó Ban Thường trực BCÐ 389/TP cho biết, để làm tốt công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, BCÐ 389/TP đề ra một số nhiệm vụ trọng tâm: Cục Quản lý thị trường chủ trì, phối hợp với các lực lượng chức năng thành viên Ban Chỉ đạo tăng cường phối hợp với các lực lượng chức năng kiểm tra, phát hiện, xử lý nghiêm các hành vi vận chuyển, buôn bán hàng nhập lậu, hàng cấm, hàng giả, hàng kém chất lượng, không đảm bảo an toàn thực phẩm, hàng hóa không rõ nguồn gốc xuất xứ và hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ nhất là trong lĩnh vực thương mại điện tử. Chú trọng các mặt hàng trọng điểm như xăng dầu, khí dầu mỏ hóa lỏng, thuốc lá, đường cát, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, thuốc tân dược, mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, thực phẩm đông lạnh nhập khẩu… Thực hiện các hoạt động xúc tiến thương mại thị trường nội địa, triển khai dự trữ hàng hóa bình ổn thị trường; tiếp tục thực hiện chương trình đưa hàng Việt về nông thôn kết hợp đẩy mạnh hưởng ứng cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam. Khuyến khích người dân chủ động, tích cực tham gia tố giác các hành vi lợi dụng hoạt động thương mại điện tử để vi phạm pháp luật. Tăng cường chia sẻ thông tin, hỗ trợ kỹ thuật cho các lực lượng chức năng trong việc thu thập thông tin, xác minh, xử lý các hành vi vi phạm…