Bài 2: Thông suốt trong tư tưởng và hành động
Từ sau Hội nghị lần thứ 11 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, các cấp, các ngành đã kịp thời ban hành các văn bản hướng dẫn, đảm bảo quá trình sắp xếp được thực hiện chặt chẽ, bài bản. Công tác tư tưởng, chính trị được đặc biệt quan tâm, nhằm tạo sự thống nhất trong Đảng, đồng thuận trong nhân dân. Đặc biệt, đối với cán bộ, đảng viên - những người chịu sự tác động trực tiếp của cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy, càng phải phát huy tinh thần tiền phong gương mẫu, thông suốt trong tư tưởng và hành động.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính thăm và động viên cán bộ, công chức phường Ninh Kiều, TP Cần Thơ. Ảnh: Q. THÁI
Tạo sự thông suốt, đồng thuận của cả hệ thống chính trị
Hội nghị lần thứ 11, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, đã đồng ý số lượng đơn vị hành chính (ĐVHC) cấp tỉnh sau sáp nhập là 34 tỉnh, thành phố (28 tỉnh và 6 thành phố trực thuộc Trung ương); đồng ý sáp nhập ĐVHC cấp xã bảo đảm cả nước giảm khoảng 60-70% số lượng ĐVHC cấp xã so với hiện nay. Việc xây dựng và thực hiện phương án sắp xếp ĐVHC, đảm bảo tiến hành đúng quy trình, đúng tiến độ; việc lấy ý kiến cử tri về các đề án diễn ra dân chủ, công khai, minh bạch. Tán thành chủ trương sáp nhập 3 tỉnh, thành: Cần Thơ, Hậu Giang và Sóc Trăng, bà Lư Tú Phụng ở khu vực 4, phường Thới An Đông, cho rằng đây là cơ hội để TP Cần Thơ mở rộng, phát triển. Mỗi tỉnh, thành phố đều có những lợi thế riêng về tài nguyên, văn hóa, du lịch hay công nghiệp và khi hợp nhất thì các địa phương có thể phối hợp, bổ trợ lẫn nhau để phát triển toàn diện hơn. Tuy nhiên, theo bà Phụng, việc sáp nhập các ĐVHC cần gắn với tinh gọn bộ máy, để tiết kiệm ngân sách, tăng hiệu quả đầu tư và dành nguồn lực thỏa đáng cho đầu tư phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội.
Công tác sắp xếp ĐVHC là bước thứ 2, kế tiếp của quá trình tinh gọn bộ máy, góp phần thực hiện thành công các mục tiêu chiến lược như hoàn thiện tổ chức bộ máy chính trị từ Trung ương đến địa phương. Ông Đào Chí Nghĩa, Phó Trưởng Đoàn Đại biểu Quốc hội TP Cần Thơ cho rằng việc hợp nhất, tinh gọn, sáp nhập các ĐVHC là một chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước, nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị, tinh giản biên chế, giảm chi phí hành chính, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Qua phản ánh ý kiến của cử tri, chúng ta thấy chủ trương này nhận được sự ủng hộ rộng rãi của nhân dân, bởi đáp ứng được yêu cầu của thực tiễn, nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ máy nhà nước. Việc sáp nhập các tỉnh, thành nhằm tinh gọn bộ máy hành chính, giúp việc ra quyết định nhanh chóng và hiệu quả hơn, cũng như tăng cường tính thống nhất trong quản lý nhà nước. Tập trung nguồn lực và thúc đẩy phát triển kinh tế vùng: việc hợp nhất có thể tạo ra các ĐVHC lớn hơn, có đủ tiềm lực để đầu tư vào các dự án phát triển kinh tế - xã hội quan trọng.
Sau hợp nhất 3 tỉnh, thành: Cần Thơ, Hậu Giang, Sóc Trăng, TP Cần Thơ (mới) có diện tích 6.400,83 km2, với dân số hơn 4 triệu người, gồm 103 ĐVHC cấp xã. Đây được xem là cơ hội để thành phố khơi thông nguồn lực, cất cánh phát triển xứng đáng là động lực phát triển ĐBSCL. Một trong năm quan điểm phát triển trong Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ TP Cần Thơ lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 cũng đã xác định: thực hiện đồng bộ thể chế, kiên quyết khơi thông, tháo gỡ các điểm nghẽn, nút thắt và phát huy tối đa tiềm năng, nội lực và không gian phát triển mới, khơi dậy ý chí, khát vọng đưa TP Cần Thơ cùng cả nước bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính kiểm tra tình hình hoạt động của Trung tâm Phục vụ hành chính công phường Ninh Kiều. Ảnh: Q. THÁI
Đặc biệt, việc vận hành bộ máy chính quyền địa phương 2 cấp thực sự là bước đột phá nhằm xây dựng nền hành chính gần dân, phục vụ người dân ngày càng tốt hơn. Ông Nguyễn Hoàng Hào ở phường Ninh Kiều, đến Trung tâm hành chính công phường làm thủ tục chuyển nhượng quyền sử dụng đất từ cha mẹ sang tên mình. Do không rành thủ tục nên ban đầu ông rất lúng túng khi chuẩn bị giấy tờ. Tuy nhiên, được cán bộ Trung tâm hướng dẫn tận tình, ông Hào hoàn tất mọi thủ tục khá nhanh. “Tôi thấy chính quyền 2 cấp gần với dân hơn. Cán bộ thì vui vẻ và hỗ trợ hết mình. Cái gì không biết mình hỏi, cán bộ sẵn sàng giúp, chỉ dẫn từng chi tiết” - ông Hào chia sẻ.
Dù buổi đầu còn gặp một số khó khăn nhưng 103 xã, phường ở TP Cần Thơ đang nỗ lực giải quyết tốt các thủ tục hành chính hiệu quả, thông suốt, đáp ứng yêu cầu của người dân, doanh nghiệp. Từ đó cho thấy, chính quyền địa phương 2 cấp sau sáp nhập không chỉ tinh gọn về tổ chức mà còn từng bước nâng cao chất lượng phục vụ, lấy sự hài lòng của người dân làm thước đo hiệu quả. Khi cán bộ tận tâm, thủ tục minh bạch, công nghệ được ứng dụng đồng bộ, thì khoảng cách giữa cơ quan nhà nước và người dân không còn là rào cản, mà trở thành cầu nối vững chắc, cùng hướng đến một nền hành chính hiện đại, phục vụ vì dân.
Theo ông Trương Minh Đức, Phó Chủ tịch UBND phường Long Tuyền, Giám đốc Trung tâm Phục vụ hành chính công phường, việc sắp xếp lại bộ máy hành chính một cách khoa học, hợp lý, nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của bộ máy hành chính là yêu cầu cấp thiết. Ở phường Long Tuyền, điểm nổi bật là 100% cán bộ, công chức, viên chức đều có trình độ từ đại học trở lên; việc bố trí cán bộ “đúng người, đúng việc”, phù hợp năng lực và thế mạnh chuyên môn. Về hoạt động của Trung tâm Phục vụ hành chính công, tất cả các cơ quan phải tiếp nhận hồ sơ tại một đầu mối đã tạo thuận lợi cho người dân khi thực hiện hồ sơ. “Việc phân công cấp, phân quyền trong các lĩnh vực đã tạo điều kiện chính quyền cấp cơ sở nâng cao tính chủ động, phục vụ người dân tốt hơn. Tất nhiên nhiệm vụ của công chức cấp xã ngày càng nhiều, áp lực cao, nhưng chúng tôi xác định đặt nhiệm vụ chính trị lên hàng đầu để phát triển kinh tế - xã hội, phục vụ tốt người dân, doanh nghiệp” - ông Đức chia sẻ.
Theo bà Huỳnh Phương Kiều, Chủ tịch UBND xã Phong Nẫm, những ngày đầu thành lập, địa phương thiếu 14 biên chế (xã được giao 25 biên chế), nhất là công chức chuyên môn giải quyết thủ tục hành chính cho người dân. Vì vậy, UBND xã phân công 1 công chức phụ trách hành chính công, 1 cán bộ không chuyên trách hỗ trợ tiếp nhận hồ sơ tại Bộ phận Một cửa. Ngoài ra, có 1 viên chức của Bưu điện xã hỗ trợ tiếp nhận các hồ sơ lĩnh vực y tế, xã hội. Xã đoàn thành lập Đội thanh niên tình nguyện “Bình dân học vụ số”, phân công đoàn viên trực để hỗ trợ người dân thực hiện dịch vụ công trực tuyến, trực tiếp đến nhà dân tuyên truyền và vận động người dân cài đặt các ứng dụng số. Riêng bà Kiều trực tiếp hỗ trợ và san sẻ công việc với công chức chuyên môn để hoàn thành nhiệm vụ.
Giữ người đủ đức - đủ tài trong khu vực công
Việc hợp nhất, sáp nhập các tỉnh, thành và tinh gọn bộ máy là một quyết định mang tính chiến lược, có tầm quan trọng đặc biệt đối với sự phát triển của đất nước. Đây không chỉ là vấn đề về nhân sự, mà là sự thay đổi mang tính hệ thống, nhằm tạo ra một bộ máy hành chính tinh gọn, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước trong giai đoạn mới. Diện cán bộ bị ảnh hưởng từ công cuộc sắp xếp bộ máy lên đến hàng trăm ngàn người, như vậy “làm sao để giữ chân người tài, người có năng lực thực sự tiếp tục làm việc trong khu vực công?”. Đây cũng là câu hỏi được dư luận hết sức quan tâm bởi người giỏi - thường có lòng tự trọng rất cao, nếu môi trường làm việc không tốt, họ sẽ ra đi, ngược lại những người năng lực kém sẽ chọn “bám” khu vực công. Việc “chọn ai, bỏ ai” là vấn đề đòi hỏi sự công tâm, khách quan của cấp ủy, tập thể lãnh đạo đơn vị, địa phương, trong đó người đứng đầu có vai trò quan trọng.

Ông Lưu Hồng Trí, cán bộ hưu trí ở phường Hưng Phú (TP Cần Thơ). Ảnh: Q. THÁI
Ông Lưu Hồng Trí, cán bộ hưu trí ở phường Hưng Phú, TP Cần Thơ, cho rằng: “Tôi rất đồng tình với chủ trương bỏ cấp huyện bởi người dân, doanh nghiệp sẽ giảm tầng nấc trung gian trong giải quyết thủ tục hành chính. Tuy nhiên, với qui mô xã, thậm chí cấp tỉnh sẽ lớn hơn thì đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức phải thực sự đủ năng lực, có kiến thức chuyên môn vững vàng, đặc biệt là có đạo đức, hết lòng phục vụ nhân dân. Vì vậy, Đảng phải có cơ chế, phương pháp đánh giá, chọn lọc cán bộ khoa học, khách quan, đúng thực chất, đáp ứng yêu cầu thực hiện trong tình hình mới”.
Ngay sau lễ công bố nghị quyết, quyết định về sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã, kết thúc hoạt động đơn vị hành chính cấp huyện, thành lập tổ chức đảng, chỉ định cấp ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQVN cấp thành phố và cấp xã, Ban Thường vụ Thành ủy đã khẩn trương chỉ đạo các cấp ủy, tổ chức đảng triển khai, quán triệt các văn bản, quy định của Trung ương về sắp xếp tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính các cấp để triển khai và vận hành ngay mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Kết quả, thành phố đã thành lập 103/103 đảng bộ (chi bộ) UBND cấp xã; thành lập 103/103 đảng bộ (chi bộ) cơ quan đảng cấp xã. Ban Thường vụ Thành ủy đã ban hành các quyết định chỉ định bổ sung ban chấp hành đảng bộ, ban thường vụ đảng ủy đối với 103 xã, phường, đủ 100% số lượng theo quy định. Đối với các chức danh chủ chốt, lãnh đạo chính quyền cấp xã: bí thư, phó bí thư đảng ủy, chủ tịch UBND cấp xã đã được thành phố bố trí đủ 100% số lượng ngay từ ngày 1-7-2025.
Theo PGS.TS Nguyễn Xuân Phong, Phó Giám đốc Học viện Chính trị khu vực IV, TP Cần Thơ sau hợp nhất, cần tập trung phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao trong khu vực công; quan tâm, chuyển đổi từ mô hình quản lý nguồn nhân lực đơn thuần sang nguồn nhân lực chiến lược trong khu vực công. Đồng thời, đẩy mạnh thu hút, tuyển dụng, trọng dụng và đãi ngộ người có tài năng; tiếp tục đổi mới và nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức theo hướng thực tài, ngang tầm nhiệm vụ; đổi mới công tác bố trí, sử dụng, đánh giá cán bộ, công chức, tạo động lực làm việc, tinh thần cống hiến trong hoạt động công vụ; khuyến khích, bảo vệ cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung.
Gắn liền với công tác sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy để giảm đầu mối theo định hướng của Trung ương, thành phố cơ cấu lại và nâng cao chất lượng đội ngũ công chức, viên chức, với số lượng, cơ cấu hợp lý, đảm bảo phẩm chất, năng lực, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của từng cơ quan, tổ chức, đơn vị. Để nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ cấp xã trong giai đoạn đầu của quá trình hoàn thiện tổ chức bộ máy sau hợp nhất, thành phố đã tăng cường, bổ sung cán bộ cấp thành phố về các xã, phường, đảm nhiệm các vị trí trong cấp ủy, lãnh đạo chính quyền và cán bộ chuyên môn ở các phòng, ban cấp xã. Trước và sau khi hợp nhất 3 tỉnh, thành (Cần Thơ, Hậu Giang, Sóc Trăng), đã cử 622 cán bộ cấp thành phố về cấp xã. Ban Thường vụ Thành ủy đã chỉ đạo Ban Tổ chức Thành ủy phối hợp Sở Nội vụ thành phố tiếp tục rà soát, bổ sung cán bộ cấp thành phố có chuyên môn, nhất là một số lĩnh vực về địa chính, tài chính, công nghệ thông tin... để tăng cường về các xã, phường. Chất lượng nhân sự bố trí cho cấp xã được rà soát, đảm bảo theo các tiêu chuẩn, coi trọng chất lượng, có số lượng và cơ cấu hợp lý, tăng cường ở các vị trí, địa bàn, lĩnh vực quan trọng, trọng yếu.
QUỐC THÁI - VĂN THÊM - THANH THẢO
Bài cuối: "Ý Đảng, lòng Dân" hợp lực, đưa đất nước vươn mình