Tin Trung Quốc sẽ xây căn cứ hải quân tại Pakistan rộ lên cuối tuần rồi và có lẽ đây không phải sự ngẫu nhiên trong bối cảnh có quá nhiều sự kiện xảy ra trong các cặp quan hệ Mỹ-Pakistan, Pakistan-Trung Quốc.
Sáng thứ Hai, Tổng thống Donald Trump lên Twitter chỉ trích Pakistan lừa đảo khi nhận của Mỹ hơn 33 tỉ USD trong 15 năm qua mà vẫn dung túng cho khủng bố tấn công binh sĩ Mỹ ở Afghanistan.
Sang thứ Ba, đại sứ Mỹ tại Liên Hiệp Quốc Nikki Haley tiến thêm bước nữa với thông báo tiếp tục phong tỏa khoản viện trợ 255 triệu USD dành cho Islamabad, vốn bị Quốc hội Mỹ đóng băng từ năm 2016.
Chỉ vài giờ sau, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc vội vã lên tiếng bảo vệ đồng minh. “Pakistan đã nỗ lực và hy sinh rất nhiều trong cuộc chiến chống chủ nghĩa khủng bố, và đóng góp đáng kể vào công cuộc chống khủng bố toàn cầu. Trung Quốc và Pakistan là đối tác trong mọi hoàn cảnh. Chúng tôi sẵn sàng tăng cường và làm sâu sắc hơn quan hệ hợp tác toàn diện để mang lại lợi ích cho cả hai phía”, ông Cảnh Sảng tuyên bố. Được “chống lưng” như vậy nên cũng dễ hiểu khi bị Washington cắt viện trợ hàng trăm triệu USD mà Islamabad tỏ ra như không.
Đến thứ Tư, Ngân hàng Trung ương Pakistan thông báo bắt đầu sử dụng Nhân dân tệ (NDT) của Trung Quốc trong giao dịch thương mại và đầu tư song phương. Đối với Bắc Kinh, điều này rất có ý nghĩa bởi NDT phải được quốc tế hóa nếu Trung Quốc muốn được nhìn nhận như một siêu cường thực thụ. “Bánh ít đi, bánh quy lại”, ngay lập tức, đại sứ Trung Quốc tại Pakistan tuyên bố Bắc Kinh sẽ xúc tiến dự án cơ sở hạ tầng trị giá nhiều tỉ USD, được gọi là Hành lang kinh tế Trung Quốc-Pakistan. Theo tờ Washington Post, Trung Quốc đổ tới 62 tỉ USD vào dự án khổng lồ này.
Hôm thứ Năm, Bộ Ngoại giao Mỹ tiếp tục đẩy căng thẳng lên cao qua tuyên bố sẽ giữ lại 1,9 tỉ USD viện trợ cho đến khi Pakistan có “hành động dứt khoát” chống Taliban.
Tổng thống Trump một ngày sau đó lại lên Twitter gọi việc cắt toàn bộ viện trợ cho Pakistan là “ý tưởng hay” và ngụ ý đây chỉ mới là khởi đầu mà thôi.
“Tức nước vỡ bờ”, Ngoại trưởng Pakistan Khawaja Asif tối thứ Bảy xác nhận với báo Mỹ Wall Street Journal rằng liên minh giữa hai nước đã kết thúc, vì “đồng minh không đối xử với nhau như thế”. Ông cũng nói thêm rằng Pakistan không đơn độc trong cuộc chiến chống khủng bố vì còn các đồng minh khác, và dĩ nhiên cái tên Trung Quốc được nhắc tới đầu tiên.
Rõ ràng, với việc nặng lời chỉ trích Islamabad, Washington đã tạo cơ hội và Bắc Kinh lập tức chớp lấy để tăng cường ảnh hưởng của mình lên Pakistan, từ đó tạo ra lợi thế địa chính trị so với Mỹ.
QUỐC KHÁNH
