Sau bao nhiêu năm tích góp tiền, vợ chồng ông Phan Thành Lâm, ở phường Phú Thứ, quận Cái Răng, mua được căn nhà ưng ý tại khu dân cư 586. Chưa hết vui mừng thì vợ chồng ông Lâm bất ngờ nhận được thông báo căn nhà của ông vừa mua là tài sản phải thi hành án (THA), sẽ đem ra phát mãi. Tại sao như vậy?

Từ năm 2007 đến năm 2008, bà Võ Thị Sáu tham gia chơi “hụi” do bà Lê Thị Lan làm chủ. Do bà Sáu không đóng “hụi chết” nên bà Lan khởi kiện đến Tòa án nhân dân (TAND) quận Cái Răng. Ngày 25-9-2009, TAND quận Cái Răng xét xử sơ thẩm tuyên buộc bà Võ Thị Sáu cùng chồng là ông Lê Văn Thậm phải trả cho bà Lê Thị Lan số tiền trên 93 triệu đồng. Sau đó, bà Sáu làm đơn kháng cáo. Ngày 17-12-2009, TAND TP Cần Thơ xét xử phúc thẩm tuyên y án.

Ông Lâm cho biết căn nhà A3 đã bị kê biên 2 lần.

Trong thời gian chờ TAND TP Cần Thơ xét xử phúc thẩm, ngày 7-12-2009, ông Thậm và bà Sáu làm hợp đồng ủy quyền định đoạt căn nhà A3, khu dân cư 586, cho ông Nguyễn Văn Sáu (ngụ khu vực Phú Thạnh, phường Tân Phú, quận Cái Răng) tại Văn phòng công chứng 24 giờ. Theo khoản 1, điều 6, Thông tư liên tịch 14/2010/TTLT-BTP-TANDTC-VKSNDTC, hướng dẫn một số điều về thủ tục THA dân sự và phối hợp liên ngành trong THA dân sự: “Kể từ thời điểm có bản án, quyết định sơ thẩm mà người phải THA bán, chuyển đổi, chuyển nhượng, tặng cho, thế chấp, bảo lãnh, cầm cố tài sản của mình cho người khác, không thừa nhận tài sản là của mình mà không sử dụng khoản tiền thu được để THA thì tài sản đó vẫn bị kê biên để thi hành án, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác...”. Do đó, hợp đồng ủy quyền của bà Sáu cho ông Nguyễn Văn Sáu toàn quyền định đoạt căn nhà A3, khu dân cư 586, là trái quy định pháp luật.

Sau khi bản án phúc thẩm có hiệu lực, ngày 7-1-2010, bà Lan có đơn yêu cầu THA, Chi cục THA dân sự quận Cái Răng ra các quyết định THA đối với gia đình bà Sáu. Quá trình chấp hành viên xác minh điều kiện THA của bà Sáu và ông Thậm, xác định gia đình bà Sáu có căn nhà A3 và căn nhà 102E tại khu dân cư 586, phường Phú Thứ, quận Cái Răng nhưng không tự nguyện thi hành. Do đó, ngày 19-3-2010, chấp hành viên ra quyết định cưỡng chế, kê biên tài sản là căn nhà A3, khu dân cư 586. Ngày 2-4-2010, chấp hành viên đã lập biên bản kê biên căn nhà A3. Đồng thời, cơ quan THA có công văn ngăn chặn chuyển dịch tài sản phải THA là căn nhà A3 vào ngày 22-5-2010.

Ngày 6-4-2010, bà Sáu và ông Thậm có đơn yêu cầu tự nguyện xin thay đổi tài sản kê biên từ căn nhà A3, khu dân cư 586 thành căn nhà 102E, khu dân cư 586. Ngày 16-4-2010, chấp hành viên Chi cục THA dân sự quận lập biên bản ghi nhận việc người phải THA có đơn yêu cầu thay đổi tài sản kê biên. Sau đó, chấp hành viên Chi cục THA đã ra quyết định giải tỏa kê biên tài sản căn nhà A3. Đồng thời, ban hành quyết định kê biên tài sản căn nhà 102E, khu dân cư 586, thời gian thực hiện là ngày 14-8-2010.

Căn nhà A3 đã được giải tỏa kê biên, ông Nguyễn Văn Sáu tiến hành làm thủ tục mua bán với ông Phan Thành Lâm. Tuy nhiên, sau khi hợp đồng được ký kết, ông Lâm đã dọn vào ở thì nhận được thông báo căn nhà ông đang ở lại bị kê biên. Ông Sáu bức xúc nói: “Do nhà đất của ông Thậm và bà Sáu chưa có giấy chủ quyền nên tôi mua lại căn nhà với giá 530 triệu đồng bằng cách lập hợp đồng ủy quyền vào ngày 7-12-2009 tại Văn phòng công chứng 24 giờ và tôi vào ở từ đó. Tôi không biết căn nhà này dùng để THA. Khi căn nhà bị kê biên, tôi làm đơn khiếu nại. Khi đó, bà Sáu đến cơ quan THA xin thay đổi tài sản kê biên và được cơ quan THA chấp nhận và có quyết định giải tỏa kê biên, trả lại căn nhà cho bà Sáu vào tháng 5-2010. Thấy mọi việc đã êm xuôi, nên ngày 13-11-2010, tôi mới làm thủ tục mua bán với ông Phan Thành Lâm tại Văn phòng công chứng 24 giờ. Cuối tháng 11-2010, căn nhà này lại tiếp tục bị đem ra phát mãi để thi hành án, không hiểu vì lý do gì? Tôi và anh Lâm cũng đang mong chờ cơ quan chức năng giải quyết”. Ông Phan Thành Lâm, cho biết: “Qua tìm hiểu, tôi biết căn nhà này trước đây là tài sản phải THA nhưng đã được giải tỏa kê biên. Khi nhà lại bị kê biên, tôi làm đơn khiếu nại đến cơ quan THA thì nhận được công văn của cơ quan THA thông báo là giao dịch mua bán của tôi và ông Sáu là trái pháp luật. Cơ quan này hướng dẫn tôi kiện ông Sáu ra tòa án để được giải quyết quyền lợi về sau. Tôi không hiểu tại sao việc giao dịch mua bán tại Văn phòng công chứng mà gọi là giao dịch trái pháp luật”.

Theo ông Đỗ Công Tâm, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân (VKSND) quận Cái Răng: “Trong quá trình thực hiện chức năng kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong lĩnh vực THA dân sự, VKSND quận đã phát hiện vi phạm của chấp hành viên Chi cục THA dân sự quận trong quá trình THA. Chấp hành viên sau khi kê biên tài sản là căn nhà A3 vào ngày 2-4-2010, không ký hợp đồng dịch vụ với tổ chức thẩm định giá. Theo quy định tại Điều 98, Luật THA dân sự năm 2008 thì “... trong thời hạn 5 ngày làm việc kể từ ngày kê biên tài sản, chấp hành viên phải ký hợp đồng dịch vụ với tổ chức thẩm định giá”. Chấp hành viên Chi cục THA dân sự quận đã căn cứ điểm a khoản 1 Điều 105 Luật THA dân sự năm 2008 để giải tỏa kê biên và trả lại tài sản đã kê biên là căn nhà A3, kê biên căn nhà 102E theo đơn yêu cầu xin thay đổi tài sản đã kê biên của bà Sáu và ông Thậm, là không đúng với quy định của pháp luật. Tại điểm a, khoản 1, Điều 105 Luật THA dân sự quy định “Đương sự thỏa thuận về việc giải tỏa kê biên tài sản mà không ảnh hưởng đến quyền, lợi ích hợp pháp của người thứ ba”. Nhưng trong toàn bộ hồ sơ THA không có thỏa thuận của các đương sự. Do đó, VKSND quận Cái Răng ra Quyết định kháng nghị số 11, ngày 9-8-2010: yêu cầu Chi cục trưởng Chi cục THA dân sự quận Cái Răng bãi bỏ các Quyết định số 05 ngày 12-5-2010 về giải tỏa kê biên tài sản; Quyết định số 124 ngày 12-5-2010 về trả lại tài sản và Quyết định số 21 ngày 28-5-2010 về kê biên tài sản. Ngày 13-8-2010, Chi cục trưởng Chi cục THA dân sự quận Cái Răng có công văn chấp nhận kháng nghị củaVKSND quận, đồng thời ra quyết định hủy bỏ các quyết định trái pháp luật trên.

Ông Trần Bá Quang, Chi cục trưởng Chi cục THA quận Cái Răng, cho biết: “Sau khi chấp nhận kháng nghị của VKSND quận, Cơ quan THA đã giao chấp hành viên thông báo cho các đương sự về việc vẫn kê biên căn nhà A3 vì bà Sáu và ông Thậm đã bán căn nhà 102E vào ngày 28-4-2008, trước ngày tòa án đưa vụ việc của bà Sáu và bà Lan ra xét xử. Tuy nhiên, chấp hành viên không thông báo cho các đương sự nên dẫn đến rắc rối về sau. Ngày 18-11-2010, Chi cục THA quận đã nhận văn bản kiến nghị của VKSND quận yêu cầu đưa căn nhà A3 của bà Võ Thị Sáu và ông Lê Văn Thậm bán đấu giá để THA; thay đổi chấp hành viên thụ lý THA và tổ chức họp kiểm điểm đối với chấp hành viên sai phạm để rút kinh nghiệm. Từ đó, chúng tôi thực hiện theo yêu cầu của VKSND quận, tiến hành định giá căn nhà A3 để bán đấu giá. Việc khiếu nại của các đương sự có liên quan, Chi cục THA dân sự quận đã có văn bản trả lời cụ thể và hướng dẫn các đương sự để đảm bảo quyền lợi có thể khởi kiện đến tòa án”.

Chỉ vì chấp hành viên làm việc không đến nơi đến chốn mà người dân phải lao đao. Qua việc này, không chỉ những người có liên quan phải mất thời gian, tiền của, đưa nhau ra tòa chờ phân xử, mà ngay cả cơ quan chức năng cũng mất thời gian giải quyết vụ việc. Do đó, để tạo lòng tin cho dân, trước tiên cơ quan THA dân sự cần xem lại công tác giám sát, quản lý cán bộ và kiểm tra phần việc liên quan để ngăn chặn tình trạng sai phạm của chấp hành viên, ảnh hưởng đến quyền lợi và lòng tin của người dân, đồng thời, cần phải có biện pháp xử lý nghiêm đối với chấp hành viên sai phạm.

ĐÔNG BÌNH