15/06/2010 - 21:45

Dự án Thoát nước và Xử lý nước thải

Chậm trễ, nhiều bức xúc

Dự án Thoát nước và Xử lý nước thải TP Cần Thơ (TN&XLNTCT) do Công ty TNHH Cấp thoát nước Cần Thơ làm chủ đầu tư, theo kế hoạch thời gian thực hiện từ năm 2003-2007, nhưng đến nay tiến độ vẫn ì ạch. Cuộc giám sát của Ban Kinh tế và Ngân sách HĐND thành phố mới đây cho thấy, mặc dù chủ đầu tư dự án đã có nhiều nỗ lực, nhưng dự án này vẫn chậm nhiều năm so với kế hoạch và phát sinh những vấn đề khiến nhiều cử tri ở quận Ninh Kiều và Bình Thủy bức xúc...

* CHẬM HƠN... RÙA

Đó là điều mà nhiều cử tri nhận xét khi nhắc đến tiến độ triển khai dự án TN&XLNTCT. Theo thiết kế, dự án này có công suất 30.000m3/ngày - đêm, với mục tiêu thu gom, xử lý nước thải sinh hoạt của khu vực nội ô thành phố. Khi dự án hoàn thành, nước thải sinh hoạt ở khu vực trung tâm thành phố sẽ được thu gom, qua đường ống vượt sông Cần Thơ đến nhà máy xử lý chính được xây dựng ở khu vực Nam Sông Cần Thơ. Sau khi qua xử lý, nguồn nước bảo đảm đạt tiêu chuẩn trước khi thải ra môi trường, hạn chế thấp nhất tình trạng ô nhiễm nguồn nước ở khu vực trung tâm thành phố. Dự án này được xây dựng và triển khai thực hiện từ năm 2002 do UBND TP Cần Thơ (cũ) làm chủ đầu tư. Đến năm 2003, Cty TNHH Cấp thoát nước Cần Thơ được giao làm chủ đầu tư. Ban đầu, dự án có tổng mức đầu tư 14,381 triệu euro, trong đó vốn ODA do Ngân hàng Tái thiết Đức tài trợ 9,7 triệu euro và vốn đối ứng 4,681 triệu euro. Dự án bao gồm các gói thầu: Nhà máy xử lý nước thải, tuyến cống, trạm bơm bờ Bắc và bờ Nam sông Cần Thơ và công tác bồi thường thiệt hại, giải phóng mặt bằng nơi thực hiện dự án. Tại thời điểm giám sát của Ban Kinh tế và Ngân sách HĐND thành phố, công trình nhà máy xử lý nước thải mới được khoảng 20% khối lượng công trình, tuyến cống và trạm bơm bờ Bắc sông Cần Thơ đạt 35% khối lượng và tuyến cống và trạm bơm bờ Nam Sông Cần Thơ đạt khoảng 60% khối lượng công trình, chậm gần 3 năm so với kế hoạch đề ra.

Theo đơn vị chủ đầu tư, tiến độ của dự án chậm do nhiều nguyên nhân. Ban đầu, theo Hiệp định vay vốn, công tác thiết kế và đấu thầu sẽ kết thúc vào tháng 12-2004, nhưng quá trình thực hiện có những “trục trặc”, hồ sơ thiết kế kỹ thuật của Nhà máy xử lý nước thải phải được thẩm định từ CHLB Đức, nên đến tháng 12-2006 mới chọn được nhà thầu thi công. Theo cam kết của nhà thầu, dự án hoàn thành vào tháng 12-2008 nhưng đến nay dự kiến đến cuối 2010, đầu năm 2011 mới xong. Theo ông La Quốc Nghĩa, Chủ tịch Công ty TNHH Cấp thoát nước Cần Thơ, trong quá trình tổ chức thi công, dự án có tới 2 lần phải thay đổi địa điểm xây dựng nhà máy xử lý nước thải, do quy hoạch của thành phố có sự điều chỉnh nên phải mất nhiều thời gian khảo sát lại địa chất, địa điểm xây dựng.... Từ đó, tổng mức dự án tăng lên, công tác thiết kế, dự toán của dự án phải điều chỉnh...

Dự án thoát nước và xử lý nước thải Cần Thơ thi công chậm, gây nhiều bức xúc cho người dân. 

Nguyên nhân dự án chậm tiến độ còn do quá trình bồi thường thiệt hại, giải phóng mặt bằng phát sinh những khó khăn vướng mắc. Trong đó, chủ yếu là do người dân chưa đồng tình với chính sách bồi thường thiệt hại, tái định cư của thành phố. Đến cuối tháng 5-2010, công tác giải phóng mặt bằng, tái định cư của dự án mới cơ bản hoàn thành. Chủ đầu tư cũng cho rằng, quá trình tổ chức giải phóng mặt bằng, Trung tâm Phát triển quỹ đất TP Cần Thơ - đơn vị được giao nhiệm vụ chính trong thực hiện áp giá bồi thường, hỗ trợ tái định cư... nhiều lúc chưa tập trung thực hiện. Ngoài ra, năng lực tổ chức thi công của các nhà thầu chưa đáp ứng yêu cầu theo tiêu chuẩn kỹ thuật của CHLB Đức, các nhà thầu chưa tập trung nhân lực, tài lực để thi công dự án; đội ngũ thi công còn lúng túng về giải pháp thi công...

Bà Phan Thị Thuyên, Phó Giám đốc Công ty TNHH Cấp thoát nước Cần Thơ, Trưởng Ban quản lý dự án, cho biết thêm: “Trong quá trình thi công các tuyến cống ở bờ Bắc và bờ Nam sông Cần Thơ, công trình gặp phải một số công trình, dự án khác đang thi công song song, như: Dự án xây dựng cầu Rạch Ngỗng, Dự án Nâng cấp đô thị TP Cần Thơ, Dự án bờ kè sông Cần Thơ, kè Cái Khế,... Do đó, quá trình thi công của dự án chúng tôi bị động, nhiều lúc phải tạm dừng thi công để chờ dự án khác”. Tuy nhiên, Ban quản lý dự án cũng thừa nhận, đôi lúc thiếu chủ động trong công tác giải phóng mặt bằng, một số thành viên ban quản lý dự án kiêm nhiệm nên xử lý công việc chưa kịp thời....

* NHIỀU VƯỚNG MẮC, BỨC XÚC...

Sau nhiều lần chuyển đổi địa điểm xây dựng nhà máy, điều chỉnh dự toán, tổng mức đầu tư của dự án đã lên tới 18,723 triệu euro. Tuy nhiên, do đối tác tài trợ không tăng vốn ODA, nên vốn đối ứng đã tăng lên tới 9,7 triệu euro. Ông Nguyễn Văn Minh, thành viên Ban Kinh tế và Ngân sách HĐND thành phố, nói: “Chủ đầu tư cần tập trung tìm giải pháp tháo gỡ để đẩy nhanh tiến độ đưa dự án vào sử dụng, bởi càng kéo dài thì càng phát sinh nhiều khó khăn, vướng mắc”.

Tiến độ thực hiện dự án chậm không chỉ ảnh hưởng đến thời gian đưa dự án vào khai thác, mà còn gây nhiều bức xúc đối với cử tri. Ông Nguyễn Văn Dũng, cử tri phường Tân An, quận Ninh Kiều, nói: “Năm ngoái sang năm nay, tôi thấy nhiều tuyến đường ở trung tâm thành phố bị đào xới để lắp đặt cống. Một số tuyến đường thi công chậm, vừa ảnh hưởng đến việc đi lại, mua bán của người dân và mất mỹ quan đô thị”. Nhiều người cho rằng nếu cảnh đào bới tiếp diễn trong mùa mưa tới thì càng ảnh hưởng đến vệ sinh môi trường, mỹ quan đô thị, đời sống của người dân nhiều hơn.

Theo cam kết giữa nhà tài trợ vốn vay và thành phố, từ năm 2008, Công ty TNHH Cấp thoát nước Cần Thơ đã tổ chức thu phí nước thải với mức 500 đồng/m3nước sinh hoạt tại khu vực Ninh Kiều, Bình Thủy. Ông La Quốc Nghĩa cho biết, số tiền thu được sẽ dành để trả nợ vốn vay xây dựng nhà máy xử lý nước thải. Vấn đề này được nhiều cử tri quận Ninh Kiều và Bình Thủy đặt ra trong nhiều cuộc tiếp xúc với các đại biểu HĐND thành phố. Anh Nguyễn Văn Danh, nhà ở phường An Bình, quận Ninh Kiều, cho biết: “Khu vực tôi ở chưa có tuyến cống thoát nước nào do Công ty Cấp thoát nước đầu tư nên thường xuyên xảy ra ngập nghẹt vào mùa mưa. Như vậy, công ty thu tiền xử lý nước thải của dân mấy năm nay là không hợp lý!”. Đáng quan tâm hơn, dự án chỉ có nhiệm vụ thu gom, xử lý nước thải của khoảng 180.000 người dân khu vực quận Ninh Kiều, nhưng nhiều người dân ở quận Bình Thủy cũng phải đóng tiền xử lý nước thải. Ông Trương Văn Mỹ, ở phường Trà An, quận Bình Thủy, bức xúc: “Chúng tôi không hưởng lợi nhưng buộc chúng tôi phải đóng tiền xử lý nước thải hơn 3 năm nay, trong khi tới nay nhà máy xử lý nước thải chưa xây dựng xong. Đề nghị cơ quan chức năng sớm xem xét, bảo đảm công bằng cho người dân”. Trao đổi về vấn đề này, ông Phạm Văn Hiểu, Phó Chủ tịch HĐND thành phố cho rằng: “Việc tổ chức thu phí xử lý nước thải ở khu vực trung tâm thành phố Cần Thơ (cũ) để trả nợ cho nguồn vốn vay xây dựng dự án TN&XLNTCT là không sai. Nếu như tiến độ nhà máy hoàn thành như kế hoạch, để vận hành cùng lúc với việc thu phí nước thải, thì người dân sẽ không quá bức xúc”. Ngoài ra, theo cam kết với nhà tài trợ cho vay vốn, hiện nay đã sắp tới kỳ hạn thành phố phải nâng mức thu phí xử lý nước thải đối với người dân để tăng nguồn vốn trả nợ. Nếu tiến độ dự án chậm mà tiền của dân cứ thu thì sẽ tiếp tục tạo thêm bức xúc trong nhân dân.

Để đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án, ông La Quốc Nghĩa cho biết: “Chúng tôi sẽ tiếp tục phối hợp, theo dõi và thúc đẩy công tác giải phóng mặt bằng; phối hợp với đơn vị tư vấn phân tích kỹ thuật, có phương án xử lý các nhà thầu thi công chậm”. Tuy nhiên, chủ đầu tư đề nghị các cơ quan, đơn vị có liên quan như UBND quận Ninh Kiều, quận Cái Răng, Trung tâm Phát triển quỹ đất thành phố cần phối hợp chặt chẽ, hỗ trợ chủ đầu tư thúc đẩy nhanh quá trình giải phóng mặt bằng ở các điểm còn lại của dự án.

Nhiều đại biểu cho rằng, dự án TN&XLNTCT là một trong những công trình trọng điểm của TP Cần Thơ trong tiến trình xây dựng thành phố văn minh, hiện đại. Tuy nhiên, tính từ khi triển khai thực hiện đến nay đã hơn 7 năm nhưng khối lượng công việc hoàn thành rất thấp. Do đó, chủ đầu tư cần tích cực phối hợp với các đơn vị có liên quan đẩy nhanh tiến độ dự án, giải tỏa bức xúc của người dân.

Bài, ảnh: QUỐC TRƯỞNG

Chia sẻ bài viết