Trong không gian quảng bá các sản phẩm được chứng nhận chỉ dẫn địa lý của các tỉnh, thành phố tại Hội chợ Mùa Thu 2025, TP Cần Thơ có 2 sản phẩm đặc trưng, đã được cấp Giấy chứng nhận chỉ dẫn địa lý từ Cục Sở hữu trí tuệ: Sản phẩm khóm Cầu Đúc Hậu Giang và hành tím Vĩnh Châu. Thành phố kỳ vọng mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm trong nước và xuất khẩu.

Khu trưng bày sản phẩm chỉ dẫn địa lý tại Hội chợ Mùa Thu 2025 của TP Cần Thơ.

Thông điệp của Hội chợ Mùa hu 2025 là “Dấu ấn bản sắc - Vươn tầm thế giới" nhằm quảng bá sản phẩm, xây dựng thương hiệu và đưa nông sản Việt Nam vươn xa hơn trên thị trường quốc tế.

Theo bà Nguyễn Thị Kiều Duyên, Giám đốc Trung tâm Xúc tiến Đầu tư - Thương mại và Hội chợ triển lãm Cần Thơ, trong xúc tiến thương mại, chỉ dẫn địa lý là một công cụ hữu hiệu, đặc biệt với kinh doanh xuất khẩu. Chỉ dẫn địa lý mang lại giá trị gia tăng, giúp sản phẩm thâm nhập thị trường và phát triển một cách nhanh chóng nhờ chất lượng và uy tín của sản phẩm gắn chỉ dẫn địa lý. Do những đặc tính riêng biệt, sản phẩm mang chỉ dẫn địa lý được nhận biết tốt hơn trên thị trường. Điều này góp phần hỗ trợ chiến lược marketing hay các hoạt động xúc tiến thương mại trở nên dễ dàng và hiệu quả hơn. Chỉ dẫn địa lý mạnh cũng giống như một thương hiệu mạnh luôn tìm được chỗ đứng vững chắc trên thị trường để phát triển bền vững.

Cầu Đúc là tên gọi của cây cầu bắc ngang sông Cái Lớn nối liền Hậu Giang và Kiên Giang xưa, được Pháp xây dựng từ những năm 1930. Nay cây cầu này được xây dựng lại và có tên là cầu Cái Tư tại Vị Thanh, TP Cần Thơ. Theo những lão nông sống lâu đời tại đây, giống khóm Cầu Đúc được trồng tại vùng này vào những năm 1930 do người Hoa đến lập nghiệp mang theo và nhân giống. Hàng hóa sản xuất ra thời đó tập trung tại cây Cầu Đúc để trao đổi và mua bán. Từ đó, khóm Cầu Đúc có tên riêng của nó để phân biệt với khóm trồng ở các vùng khác.

Từ đó đến nay, khóm Cầu Đúc đã là thương hiệu “nức tiếng” của tỉnh Hậu Giang, nay là TP Cần Thơ. Trái khóm nổi tiếng khắp “Nam kỳ lục tỉnh”, được nhiều người biết đến với vị ngọt thanh, giòn rất riêng và gắn liền với vùng đất Vị Thanh. Hiện nay, khóm Cầu Đúc có diện tích vùng trồng 2.285ha, năng suất bình quân đạt 25,29 tấn/ha. Đây cũng là cây trồng chủ lực của nông dân Vị Thanh, Long Mỹ, giúp tăng thu nhập và tạo xung lực xây dựng nông thôn mới… Trong nhiều năm liền, khóm Cầu Đúc nằm trong danh sách 10 sản phẩm chủ lực của tỉnh Hậu Giang (cũ), bây giờ là TP Cần Thơ. Khóm Cầu Đúc còn là 1 trong 3 sản phẩm chủ lực chiến lược cần tập trung phát triển.

Trái khóm Cầu Đúc.

Theo Sở Khoa học và Công nghệ TP Cần Thơ, ý nghĩa của chỉ dẫn địa lý là khẳng định giá trị của trái khóm Cầu Đúc được trồng ở vùng đất Hậu Giang. Vì cùng một loại giống Queens nhưng trồng ở Hậu Giang sẽ có độ ngọt, hương thơm và hàm lượng dinh dưỡng đặc trưng mà khóm trồng ở vùng khác không có được. Thực tế cho thấy, việc xây dựng thành công chỉ dẫn địa lý khóm Cầu Đúc Hậu Giang đã góp phần nâng cao chất lượng, đảm bảo danh tiếng, giá trị của sản phẩm trên thị trường. Từ đó nâng cao thu nhập, đời sống của tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh sản phẩm khóm Cầu Đúc Hậu Giang.

Theo Trung tâm Thẩm định Chỉ dẫn địa lý và Nhãn hiệu quốc tế - Cục sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ), tại Vĩnh Châu, cây hành tím được trồng từ rất sớm. Năm 1966, hành tím được khuyến khích trồng tại Vĩnh Châu với tên gọi “củ hành đỏ” hay là “hành Tàu”. Củ hành tím Vĩnh Châu có vỏ củ mượt, độ giòn lớn, mùi cay nồng nhưng không hắc, sản phẩm có thể để tồn trữ trong một khoảng thời gian dài mà không cần chất bảo quản nhưng chất lượng vẫn được đảm bảo. Những đặc điểm này có được là do độ ẩm trong củ hành tím cao. Một điểm đặc biệt khác của hành tím Vĩnh Châu là độ ngọt… Những tính chất, chất lượng đặc thù của hành tím Vĩnh Châu có được là do điều kiện tự nhiên của khu vực địa lý phù hợp với sự phát triển của giống cây và kinh nghiệm được tích lũy qua quá trình canh tác, chế biến của người dân bản địa.

Nông dân xã Vĩnh Châu thu hoạch hành tím.

Đến nay, sản phẩm hành tím đã được Cục Sở hữu trí tuệ cấp Giấy chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý và là sản phẩm OCOP 3 sao. Hành tím Vĩnh Châu trồng tập trung tại xã Vĩnh Châu với diện tích hơn 6.500ha, trong đó có 5.000ha trồng hành thương phẩm để lấy củ và 1.500ha để lấy giống cho sản lượng thu hoạch với sản lượng hơn 100.000 tấn/năm. Hiện có 6 tổ chức, cá nhân được trao quyền sử dụng chỉ dẫn địa lý hành tím Vĩnh Châu là: Cơ sở thu mua hành tím Vĩnh Châu, Cơ sở thu mua hành tím Văn Thành, Hợp tác xã Hành tím Vĩnh Châu, hợp tác xã Rau màu Hòa Thành, Công ty TNHH Long Châu Dương và Công ty TNHH Vạn Thành.

Xây dựng thương hiệu cho các sản phẩm nông sản của Việt Nam gắn với đăng ký bảo hộ chỉ dẫn địa lý là định hướng quan trọng nhằm gia tăng giá trị, khẳng định thương hiệu cho các sản phẩm đặc sản của Việt Nam. Đây được coi là công cụ hiệu quả để bảo vệ doanh nghiệp Việt cũng như đưa nông sản Việt Nam ra thế giới trong quá trình hội nhập kinh tế thế giới sâu rộng của nước ta hiện nay. Tuy nhiên, việc tạo dựng được một hệ thống bảo hộ sở hữu trí tuệ - bảo hộ chỉ dẫn địa lý mạnh và hoàn thiện rất cần sự vào cuộc có trách nhiệm của các cấp, các ngành, địa phương cũng như sự chủ động từ phía các doanh nghiệp, các hợp tác xã sản xuất và người dân.

KHÁNH NAM