Thời gian qua, TP Cần Thơ đã tích cực triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (XDNTM) theo các Quyết định số 491/QĐ-TTg, Quyết định số 193/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ và Chỉ thị số 14/CT của UBND TP Cần Thơ. Nhưng tốc độ thực hiện việc XDNTM còn chậm, nhiều địa phương còn lúng túng trong việc tổ chức thực hiện, do chưa nhận rõ và sâu về vấn đề XDNTM...

* Thực hiện XDNTM còn lúng túng

Xây dựng nông thôn mới đòi hỏi cần phải đầu tư một lượng vốn lớn để phát triển cơ sở hạ tầng ở nông thôn, cần phải huy động mọi người dân và các thành phần kinh tế tham gia.

Theo ông Nguyễn Anh Thùy, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN& PTNT) TP Cần Thơ, XDNTM là một chủ trương lớn, với những định hướng phát triển tổng thể về kinh tế, chính trị, xã hội và an ninh quốc phòng cho khu vực nông thôn. Đây là chương trình quốc gia và chưa có mô hình mẫu, nên việc triển khai thực hiện còn nhiều lúng túng. Ngoài ra, thực hiện XDNTM còn gặp khó do cơ sở hạ tầng nông thôn còn yếu kém, năng lực tài chính ở địa phương lại hạn chế.

Thực hiện Chương trình XDNTM, hiện TP Cần Thơ đã thành lập Ban chỉ đạo Chương trình mục tiêu quốc gia XDNTM thành phố do Sở NN&PTNT thành phố làm thường trực Ban chỉ đạo và Tổ chuyên viên giúp việc cho Ban chỉ đạo. Sở NN&PTNT thành phố đã tham mưu cho UBND thành phố về việc xây dựng và ban hành bộ tiêu chí nông thôn mới. Đồng thời, lập kế hoạch và tiến hành khảo sát 36 xã của 4 huyện theo Quyết định số 491/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về các tiêu chí XDNTM. Theo Chỉ thị số 14/CT của UBND TP Cần Thơ, đến cuối quý II-2011, các địa phương phải bảo đảm 100% số xã trên địa bàn hoàn thành quy hoạch XDNTM. Tuy nhiên, hầu hết các địa phương đều gặp khó trong công tác tiến hành quy hoạch XDNTM tại các xã, do chưa có kinh nghiệm và còn vướng kinh phí. Bà Hoàng Kim Cương, Chủ tịch UBND huyện Cờ Đỏ, cho biết: “Thời gian qua, công tác khảo sát các tiêu chí XDNTM tại các xã còn chậm, trong khi việc quy hoạch XDNTM tại các xã phải chờ kết quả khảo sát. Mặt khác, do chưa có các văn bản hướng dẫn về định mức kinh phí khi thực hiện quy hoạch, xây dựng đồ án xã nông thôn mới, nên địa phương chưa mạnh dạn tạm ứng từ ngân sách huyện để giao cho các ban ngành chức năng của huyện, xã tiến hành làm hoặc thuê tư vấn làm...”.

* Nâng cao nhận thức

Theo Ban chỉ đạo Chương trình XDNTM TP Cần Thơ, năm 2011 sẽ tiếp tục phối hợp với Trường Cán bộ quản lý nông nghiệp và phát triển nông thôn II (TP Hồ Chí Minh) đẩy mạnh tập huấn cho cán bộ phòng nông nghiệp huyện, lãnh đạo cấp xã, cùng các đoàn thể về Chương trình XDNTM. Trong đó, tập trung vào công tác quy hoạch, đào tạo nhân lực, lựa chọn tiêu chí ưu tiên thực hiện về phát triển sản xuất, giáo dục, y tế, giao thông, thủy lợi, điện, nước sinh hoạt và môi trường. Đẩy mạnh công tác truyền thông, tuyên truyền về XDNTM sâu rộng trong nhân dân. Còn theo ý kiến của nhiều sở, ngành thành phố, trong quá trình triển khai thực hiện đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ của các sở ban ngành và địa phương. Cần có bộ phận chuyên trách để thực hiện chương trình một cách xuyên suốt. Huy động mọi nguồn lực tham gia, phát huy sức mạnh tổng hợp để đạt hiệu quả cao nhất.

Ông Trần Thanh Cần, Phó Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư TP Cần Thơ cho rằng, cần đẩy mạnh hơn nữa công tác tập huấn, tuyên truyền để người dân thông suốt. Nhiều địa phương còn nhận thức rằng, thực hiện Chương trình XDNTM sẽ nhận được kinh phí từ Trung ương, nên luôn trông chờ. Trên thực tế, XDNTM chủ yếu phát huy sức mạnh nội tại là chủ yếu, huy động các nguồn vốn đầu tư từ việc xã hội hóa. Thời gian qua, dù chưa cụ thể hóa thành những chỉ tiêu như trong Chương trình XDNTM hiện nay, nhưng thành phố đã tiến hành nhiều việc như: xóa đói giảm nghèo, xây dựng đường giao thông nông thôn, ấp văn hóa... và đã đạt được kết quả cao nhờ sự tham gia tích của người dân nội tại ở địa phương.

Để thực hiện tốt Chương trình mục tiêu quốc gia XDNTM trong thời gian tới, Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ Đào Anh Dũng nhấn mạnh, việc tiến hành quy hoạch XDNTM ở các xã cần phải đảm bảo thời gian theo Chỉ thị số 14/CT của UBND, nhưng phải phù hợp thực tế và theo đúng các quy trình, quy định hiện hành của Nhà nước. Cùng với sự tự chủ động của các địa phương, Sở xây dựng thành phố phải chủ trì giúp các địa phương thực hiện công tác quy hoạch xây dựng xã nông thôn mới. Yêu cầu về việc cần có cán bộ chuyên trách về XDNTM tại các địa phương là rất cần thiết, UBND thành phố sẽ xem xét kỹ vấn đề này và sẽ có quyết định trong thời gian tới. Riêng về kinh phí thực hiện XDNTM, ngân sách trung ương và thành phố hiện chủ yếu phục vụ cho công tác quy hoạch, tập huấn, tuyên truyền... Còn kinh phí đầu tư xây dựng tại địa phương, dựa vào nguồn vốn đầu tư phát triển kinh tế xã hội của địa phương được thành phố phân bổ. Các địa phương căn cứ vào số vốn phân bổ, có kế hoạch tính toán đầu tư cho xã, đồng thời huy động thêm các nguồn vốn khác từ nhân dân, từ các nhà đầu tư.

Bài, ảnh: KHÁNH TRUNG