Chiếc xe là phương tiện hàng ngày giúp Huỳnh Ngọc Hồng Nhung đi học, đi làm.

Theo thống kê chưa đầy đủ của Hội Người khuyết tật (NKT) TP Cần Thơ, hiện nay số NKT tham gia sinh hoạt hội là 200 người. Trong đó, 70 người đang chạy xe mô tô ba bánh. Nhưng họ chạy xe mà không hề có bằng lái xe và cũng chẳng biết chừng nào được cấp...

* CHIẾC XE CHÍNH LÀ ĐÔI CHÂN

Huỳnh Ngọc Hồng Nhung là một NKT. Khi chưa có xe mô tô ba bánh, vì nhà quá xa nên Nhung quá giang bạn bè đến lớp. Đến năm 1991, khi còn học THPT, thấy con gái quá giang bạn bè bất tiện, mẹ Nhung bóp bụng sắm cho con chiếc Chaly, gắn thêm bộ phận ba bánh phía sau. Nhung sung sướng và đầy tự hào khi được tự tay điều khiển xe đi đến bất cứ đâu mà mình muốn. Hồng Nhung nói: “Chiếc xe là phương tiện để NKT đi học, làm việc. Chiếc xe cũng là cầu nối hòa nhập với cuộc sống”.

Hiện nay, hầu hết NKT mua xe mô tô hai bánh rồi mới đặt hàng gắn bộ phận ba bánh ở hãng Kiến Tường (TP Hồ Chí Minh) với giá khoảng trên 3 triệu đồng/bộ. Trước đây, do không có bằng lái, không mua xe được nên Nhung và hầu hết NKT khác khi mua xe hai bánh đều nhờ người thân đứng tên giùm. Sau này khi quy định Nhà nước sửa đổi, NKT đã có thể tự mua xe và đứng tên chủ quyền xe. Hồng Nhung nói: “NKT cũng là người bình thường, vì thế chúng tôi có những mong muốn như người bình thường. Mặc dù khi điều khiển xe ba bánh không có chủ quyền, không có bằng lái xe, cảnh sát giao thông thông cảm không phạt nhưng lúc nào chúng tôi cũng muốn mình tuân thủ đúng pháp luật. Vả lại, nếu khi lưu thông xảy ra tai nạn, va quẹt thì NKT rất thiệt thòi”.

Nắm bắt được tâm tư của NKT, tháng 4-2008, Hội NKT TP Cần Thơ phối hợp với Trung tâm Đăng kiểm cơ giới đường bộ TP Cần Thơ tiến hành kiểm định xe ba bánh cho NKT. Cô Bùi Thị Hồng Nga, Chủ tịch Hội NKT TP Cần Thơ, nói: “Trung tâm đã cử người và điều xe chở phương tiện kiểm định xuống để tiến hành kiểm định xe cho NKT. Những xe nào chưa đảm bảo kỹ thuật, cán bộ của trung tâm nhiệt tình hướng dẫn sửa chữa, bổ sung cho hoàn chỉnh và đạt chất lượng”.

Sau khi xe được kiểm định xong, Hội NKT TP Cần Thơ cũng liên hệ làm các thủ tục để NKT có thể thi lấy bằng lái xe. Hiện nay, việc NKT thi lấy bằng lái xe đã có chủ trương thống nhất từ Bộ Giao thông vận tải. Cụ thể tại văn bản số 1785/CĐBVN-QLPT&NL của Cục Đường bộ Việt Nam ngày 12-5-2008 về việc hướng dẫn thực hiện Quyết định số 05/2008/QĐ-BGTVT ngày 20-3-2008 của Bộ Giao thông vận tải về việc bổ sung một số nội dung trong đào tạo, sát hạch và cấp giấy phép lái xe cho người tàn tật nêu rõ: Sở Giao thông vận tải giao các cơ sở được cấp phép đào tạo lái xe mô tô tổ chức đào tạo cho người tàn tật có nhu cầu học để dự sát hạch lấy giấy phép lái xe hạng A1. Từ những cơ sở đó, Hội NKT TP Cần Thơ đã liên hệ Sở Giao thông vận tải Cần Thơ để tiến hành cho NKT học Luật Giao thông đường bộ thi lấy bằng lái xe. Cô Bùi Thị Hồng Nga nói: “Sở Giao thông vận tải chỉ đạo cho các trường tạo điều kiện cho NKT học Luật Giao thông đường bộ. Trường cũng đã lên lịch dạy miễn phí cho gần 200 học viên. Lịch học dự kiến vào ngày 14 và 15-8, và ngày 16-8 tiến hành thi lấy bằng lái xe. Trường cũng đã tiến hành vẽ sơ đồ hình cho NKT tập chạy xe. Mọi việc thuận lợi, chúng tôi rất mừng vì giờ đây NKT có thể chạy xe mô tô ba bánh mà không còn nơm nớp sợ phạm luật nữa”.

*... NHƯNG LẠI BỊ VƯỚNG !

Trong hồ sơ thi lấy bằng lái xe mô tô có yêu cầu người thi phải đi khám sức khỏe. Nhưng khi đến các cơ sở y tế khám sức khỏe, NKT đã nhận được những lời từ chối với lý do là Bộ Y tế chưa ban hành văn bản hướng dẫn khám sức khỏe cho NKT thi lấy bằng lái xe. Những tiêu chuẩn khám sức khỏe hiện nay chỉ áp dụng cho người bình thường. Ông Đoàn Minh Dũng, Trưởng phòng Quản lý người lái và sát hạch cấp giấy phép lái xe, Sở Giao thông vận tải TP Cần Thơ, cho biết: “Hiện nay, số người tàn tật có xe gắn máy ba bánh đã qua đăng ký đăng kiểm là 57 chiếc, các trường và trung tâm đào tạo lái xe trên địa bàn sẵn sàng tiếp nhận hồ sơ của người tàn tật đăng ký học thi lấy giấy phép lái xe. Tuy nhiên, đến nay Bộ Y tế chưa có hướng dẫn cụ thể cho các cơ quan y tế địa phương để khám sức khỏe cho người tàn tật nên các trường và trung tâm không tiến hành tổ chức cho người tàn tật học Luật giao thông đường bộ và thi lấy giấy phép lái xe được”.

Hiện nay, ở TP Hồ Chí Minh, Sở Giao thông vận tải vẫn linh động cấp giấy chứng nhận học xong Luật GTĐB cho NKT. Có giấy chứng nhận này, chỉ chờ Bộ Y tế ban hành tiêu chí khám sức khỏe cho NKT là NKT ở TP Hồ Chí Minh có thể thi thực hành lái xe mô tô ba bánh để lấy bằng lái xe. Liệu ở Cần Thơ, cơ quan chức năng có thể linh động làm thế được không? Ngoài ra, hiện nay việc kiểm định xe mô tô ba bánh cũng đã ngưng lại. Huỳnh Ngọc Hồng Nhung cho biết: “Sau ngày 30-6-2008, Trung tâm Đăng kiểm cơ giới đường bộ TP Cần Thơ thông báo ngưng tiếp nhận kiểm định xe môtô ba bánh cho NKT. Vì thế, chiếc mô tô ba bánh của tôi và rất nhiều NKT khác mua sau ngày 30-6-2008 chưa được kiểm định. Theo qui định, nếu xe chưa được kiểm định, thì dù có bằng lái xe cũng không được lưu thông trên đường”.

Cô Bùi Thị Hồng Nga, Chủ tịch Hội NKT TP Cần Thơ, băn khoăn: “Trong những NKT chưa có bằng lái xe mô tô ba bánh có không ít NKT là thương binh. Chiếc xe là phương tiện đi lại mỗi ngày của họ. Vì thế, chúng tôi mong các cơ quan chức năng ở TP Cần Thơ sớm có kiến nghị với Bộ Y tế giải quyết gút mắc này để NKT được khám sức khỏe, đủ điều kiện thi lấy bằng lái xe.

Bài, ảnh: HUỆ HOA