Thông tin xấu độc được các thế lực thù địch, tổ chức, đối tượng phản động, chống phá cộm cán, lâu năm triệt để lợi dụng thực hiện các “chiến dịch phá hoại nội bộ”, “chiến dịch chiến tranh tâm lý”, sử dụng các công cụ trí tuệ nhân tạo AI, như: Chat GPT, Google Gemini, Deepseek... để ngụy tạo thông tin, hình ảnh giả mạo, nội dung phát biểu của các đồng chí lãnh đạo cấp cao tán phát trên các ứng dụng video ngắn Tiktok, Facebook Reel, Youtube Short... nhằm tác động thay đổi chính sách, gây tâm lý hoang mang trong một bộ phận quần chúng nhân dân. Vì thế, “cuộc chiến” trong thế giới ảo vô cùng gian nan...

Lê Trung Khoa là tài khoản thời gian vừa qua chia sẻ nhiều video sử dụng công nghệ AI, deepfake phát tán thông tin xuyên tạc.

Nhận diện

Thiếu tướng Trịnh Ngọc Quyên, Giám đốc Học viện An ninh nhân dân cho rằng: “Khi công nghệ chưa phát triển, tin giả, tin sai sự thật đã xuất hiện nhưng chủ yếu tồn tại dưới dạng rỉ tai, truyền miệng, phạm vi lan truyền, tác động lan toả còn hạn chế. Nhưng với sự bùng nổ của công công nghệ thông tin, nhất là tác động của cách mạng 4.0, với Internet kết nối vạn vật, dữ liệu lớn Big data, AI... đã tạo nên những điều kiện hết sức thuận lợi để tin giả, tin sai sự thật bùng phát mạnh mẽ, tác động tiêu cực đến tới an ninh mạng nói riêng, đến đời sống chính trị, xã hội nói chung. Có thể khẳng định, tin giả, tin sai sự thật đã trở thành vấn nạn toàn cầu, là thách thức đối với mọi quốc gia”.

Theo Cục An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (ANM & PCTP SDCNC), Bộ Công an, các đối tượng đã chuyển mạnh từ truyền bá trực tiếp sang điều khiển nhận thức thông qua hình ảnh và biểu tượng, sử dụng các công cụ trí tuệ nhân tạo (AI) để tạo dựng video, hình ảnh, giọng nói giả mạo (deepfake), kết hợp hiệu ứng tâm lý đám đông, ngôn ngữ cảm xúc và kỹ thuật ẩn giấu thông tin. Thay vì tấn công bằng các luận cứ, luận điểm, chúng tấn công bằng trải nghiệm thị giác và cảm xúc, khiến người xem tiếp nhận vô thức, khó phản biện và dễ lan truyền.

Người dùng mạng xã hội nếu theo dõi tài khoản Le Trung Khoa (Đức) sẽ thấy rất rõ, người này đã tận dụng triệt để công nghệ AI khi tạo ra tạo dựng các video với hình ảnh, giọng nói giả mạo (deepfake) các đồng chính lãnh đạo cấp cao của Đảng, Nhà nước. Bởi tính chất “bắt thị giác”, “lọt lỗ tai” nên các video này thu hút được khá đông người tương tác. Từ đó, người xem dễ bị dẫn dắt bởi giọng điều bỡn cợt, trớt nhả rồi vô hình chung lại tiếp tay lan truyền những thông tin độc hại.

Hiện nay, các tổ chức, đối tượng phản động lưu vong (“Việt Tân”, Nguyễn Văn Đài, Hoàng Văn Dũng, Lê Trung Khoa, Đặng Thị Huệ,…) thường xuyên đăng tải tin, bài viết phá hoại nội bộ, xuyên tạc công tác nhân sự Đại hội XIV. Chúng tập trung công kích chủ trương của Đảng, Nhà nước, nhất là về công tác cán bộ nhằm gây chia rẽ nội bộ. Cụ thể, xuyên tạc việc Quốc hội dự kiến thông qua Luật Dẫn độ tại Kỳ họp thứ 10 là mở đường cho việc dẫn độ Nguyễn Thị Thanh Nhàn về nước để tìm ra “nhân vật chống lưng”; bịa đặt Chính phủ đã bị “Đảng hóa” sau Đại hội Đảng bộ Chính phủ khi hơn 200.000 đảng viên và các tổ chức cơ sở đảng được hợp nhất; mô hình “ban cán sự đảng xuyên ngành” được xem là công cụ tập quyền, giúp kiểm soát toàn bộ cơ quan hành pháp và triệt tiêu phe nhóm nội bộ; công kích cho rằng Quy định số 377-QĐ/TW được ban hành vào thời điểm “nhạy cảm” là dấu hiệu cho thấy “cuộc chiến nhân sự nội bộ Đảng” đang căng thẳng, có nhiều bất đồng nên phải ra “văn bản” để “chốt quy tắc chơi” và khẳng định quyền lực tuyệt đối của Bộ Chính trị và công tác nhân sự; xuyên tạc Trung ương hay Quốc hội bầu cử chỉ là bước hợp thức hóa quyết định đã được quyết định trong Bộ Chính trị.

Giọng điệu chung của các đối tượng này là xâu chuỗi các sự kiện chính trị, công tác bổ nhiệm, luân chuyển cán bộ cấp cao của Đảng, Nhà nước để xuyên tạc nội bộ đang đấu đá phe nhóm giữa “phe Tổng Bí thư” với “phe Nghệ Tĩnh” và “phe Quân đội” để giành vị trí Tổng Bí thư sau Đại hội XIV. Công kích Chủ tịch nước Lương Cường muốn giữ vị trí Chủ tịch nước sau Đại hội XIV, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Phan Văn Giang sẽ làm Chủ tịch Quốc hội để cân bằng quyền lực với Tổng Bí thư Tô Lâm. Kêu gọi người dân “đánh giá tín nhiệm” cho vị trí Tổng Bí thư sau Đại hội XIV giữa Tổng Bí thư Tô Lâm, Thủ tướng Phạm Minh Chính và Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Phan Văn Giang.

Ngoài ra, họ còn xuyên tạc công tác nhân sự cấp cao sau Hội nghị Trung ương 14: Bịa đặt cho rằng kết quả Hội nghị Trung ương 14 cho thấy phe Tổng Bí thư chưa toàn thắng, danh sách nhân sự Bộ Chính trị và Ban Bí thư chưa ngã ngũ, các phe tiếp tục giành quyền lực tại Hội nghị Trung ương 15.

Đường Văn Thái, chủ tài khoản “Thái Văn Đường” cuối năm 2024 bị TAND TP Hà Nội tuyên phạt 12 năm tù giam trong vụ án “Làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống phá Nhà nước”.

Xây là nền tảng, chống là nhiệm vụ thường xuyên

Tại cuộc họp báo công tác quý III/2025 của Bộ Văn hoá Thể thao Du lịch, ông Lê Quang Tự Do, Cục trưởng Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử cho biết: Trong quý 3/2025, thống kê kết quả xử lý thông tin xấu độc ghi nhận, Facebook đã chặn gỡ 10.713 bài viết chống phá Đảng, Nhà nước, vi phạm pháp luật Việt Nam (tỷ lệ 96%); YouTube đã gỡ 705 video vi phạm (tỷ lệ 92%); TikTok đã chặn, gỡ bỏ 798 nội dung vi phạm (tỷ lệ 97%)

Cũng theo ông Lê Quang Tự Do, từ năm 2017, Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử đã có lực lượng chuyên trách để rà quét, phát hiện và chặn gỡ các nội dung thông tin xấu độc, tin giả, tin sai sự thật, thông tin xúc phạm tổ chức, cá nhân, chống phá Đảng, Nhà nước. 2 năm gần đây, mức độ chặn gỡ đạt tỷ lệ trên 90%. Cục đã làm việc với các đơn vị cung cấp nền tảng xuyên biên giới tiếp tục tăng cường phát hiện các kênh tin tức chỉ phục vụ tung tin giả trên nền tảng mạng xã hội xuyên biên giới và tiến hành chặn gỡ trong 2 tiếng đồng hồ. Hiện nay, có nhiều kênh tin giả sử dụng thuật toán AI để sản xuất thông tin sai lệch, chống phá Đảng, Nhà nước....

Bàn về giải pháp đấu tranh, xử lý hành vi vi phạm, phát tán thông tin xấu độc, tại Hội thảo khoa học “Công tác Công an đấu tranh, phản bác tin giả, tin sai sự thật trên mạng xã hội góp phần bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng”, Đại tá Hà Văn Bắc, Phó Cục trưởng Cục ANM&PCTP SDCNC nêu, cần quán triệt chặt chẽ quan điểm giữa xây và chống. Trong đó, xây là nền tảng, chống là nhiệm vụ thường xuyên. Cần coi trọng công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức xã hội, củng cố niềm tin và đời sống xã hội, song song đấu tranh, vô hiệu hoá nguồn phát tán thông tin xấu độc.

Công tác đấu tranh với thông tin xấu độc cần đặt trong chiến lược tổng thể về bảo vệ an ninh mạng quốc gia, gắn chặt với nhiệm vụ đảm bảo trật tự an toàn xã hội trên không gian mạng. Cần hoàn thiện khung trách nhiệm, cơ chế ràng buộc đối với các nền tảng, quốc gia thông tin theo hướng pháp lý có hệ thống trên thế giới, các doanh nghiệp cung cấp mạng xã hội xuyên biên giới phải thấy có nghĩa vụ pháp lý với nhà nước Việt Nam. Cần xây dựng và vận hành hệ thống giám sát, cảnh báo, phản ứng có quy mô cấp quốc gia, có khả năng phân tích xu hướng dư luận, truy vết mạng lưới tán phát, phát hiện các hành vi thao túng.

Đồng thời, tăng cường hơn nữa quy chế phối hợp liên ngành giữa lực lượng Công an, các cơ quan truyền thông, các tổ chức xã hội nền tảng khoa học công nghệ. Phát huy vai trò xã hội trong công tác phòng, chống thông tin xấu độc, triển khai các chương trình kết nối, huy động quần chúng nhân dân, nhất là giới trẻ và đội ngũ sáng tạo nội dung tham gia hoàn thiện, lan toả thông tin tốt đẹp; mạnh dạn đổi mới phương thức tuyên truyền, xây dựng mạng lưới cộng tác viên...

Do tính chất nặc danh, ẩn danh, xuyên biên giới và cơ chế tự do chia sẻ thông tin khiến cho thông tin trên không gian mạng không được kiểm soát, khó xác thực, các đối tượng thường dùng thông tin ảo để che giấu thông tin cá nhân, gây khó khăn cho cơ quan Công an trong việc xác minh, truy vết. Không gian mạng không đơn thuần là nền tảng kỹ thuật mà đã trở thành “mặt trận” phức hợp - Nơi xung đột thông tin ngày càng diễn biến phức tạp và biến đổi không ngừng. Cục ANM &PCTP SDCNC với vai trò là lực lượng nòng cốt trong bảo vệ an ninh quốc gia trên không gian mạng đã chủ động triển khai nhiều biện pháp toàn diện trong ngăn chặn hoạt động phát tán thông tin xấu độc chống phá Đảng, Nhà nước. Đáng chú ý, Cục đã chỉ đạo, hướng dẫn Công an các địa phương và phối hợp các đơn vị thuộc Bộ Công an triển khai các biện pháp, đấu tranh với các hoạt động phát tán thông tin xấu độc trên không gian mạng.

Một số đối tượng trong tổ chức “Chính phủ quốc gia Việt Nam lâm thời” bị Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao truy tố hồi tháng 10/2025.

Chỉ còn thời gian ngắn nữa là đến Đại hội Đảng XIV, các đối tượng chống phá càng điên cuồng tung tin xấu độc trên không gian mạng. Cục ANM&PCTP SDCNC đang: Tập trung lực lượng, biện pháp nắm tình hình, phát hiện hoạt động công kích lãnh đạo Đảng, Nhà nước, phá hoại nội bộ, phá hoại Đại hội Đảng; rà soát, phát hiện đối tượng trong nước lợi dụng tình hình tham gia, tiếp tay phát tán thông tin xấu, tung tin sai sự thật, chống phá trên không gian mạng để chỉ đạo, phối hợp Công an địa phương liên quan đấu tranh, vô hiệu hóa các thông tin xuyên tạc, bịa đặt, hạ uy tín lãnh đạo Đảng, Nhà nước; phối hợp công an các đơn vị, địa phương tăng cường công tác đấu tranh, ngăn chặn hoạt động tán phát tin giả, sai sự thật, chống Đảng, Nhà nước theo Kế hoạch triển khai cao điểm bảo vệ Đại hội đảng bộ các cấp; đấu tranh vô hiệu hóa hoạt động phá hoại nội bộ của 14 đối tượng trọng điểm trong và ngoài nước.

Một trong những giải pháp để ngăn chặn thông tin xấu độc là lan toả thông tin tích cực, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch. Chính vì thế, khi những thông tin tích cực, chính xác về các hoạt động đối nội, đối ngoại và công tác chỉ đạo của lãnh đạo Đảng, Nhà nước; tuyên truyền về quan điểm, chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước trong phát triển kinh tế, xã hội; phản bác các luận điệu xuyên tạc, phá hoại nội bộ, bôi nhọ lãnh đạo Đảng, Nhà nước được đăng tải đã thu hút hàng 100 triệu lượt tương tác. Và đây cũng chính là một trong những giải pháp căn cơ để người tham gia mạng xã hội được tiếp cận nguồn tin trên môi trường mạng lành mạnh.

Vĩnh Nghi (Báo Công an Nhân dân)