Thành công tại các sân chơi robot quốc tế không chỉ giúp học sinh Cần Thơ trưởng thành, tự tin hội nhập, mà còn góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy, tạo động lực cho chuyển đổi số trong giáo dục.

Ấn tượng từ cuộc thi quốc tế

FIRST Global Challenge (FGC) 2025 diễn ra tại Panama từ ngày 29-10 đến 1-11, với hơn 190 quốc gia tham gia, là sân chơi trí tuệ được mệnh danh “Olympics Robotics thế giới”. Đây là nơi tài năng trẻ khắp hành tinh ứng dụng Robotics giải quyết các thách thức toàn cầu. Đội tuyển Việt Nam, trong đó có sự góp mặt của 3 học sinh thuộc FPT Schools là Lê Nguyễn Quỳnh Mai (lớp 12A1), Nguyễn Trang Bảo Thy (lớp 12A8) cùng Trường THPT FPT Cần Thơ và Trương Công Minh Quân (lớp 11A1) Trường THPT FPT Đà Nẵng, đã giành Huy chương Bạc cùng nhiều giải thưởng ấn tượng khác.

Cuộc thi Robothon cấp thành phố năm 2025 được tổ chức đầu tháng 10-2025, thu hút nhiều học sinh tham gia. Ảnh: B.NG

Theo đó, Minh Quân là thành viên của Ban Programming, trực tiếp tham gia lập trình robot, đóng góp vào chiến lược kỹ thuật của đội tuyển. Quỳnh Mai và Bảo Thy là thành viên Ban Outreach - lan tỏa hành trình Robotics đến cộng đồng, khơi gợi đam mê công nghệ, kết nối và truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ. Bảo Thy cho biết hạnh phúc và tự hào khi được khoác lên vai màu cờ Tổ quốc tại Olympics Robotics quốc tế.  

Một trong những điểm đặc biệt từ thành công này là cả ba học sinh đều không xuất phát từ hình ảnh “học sinh công nghệ” quen thuộc. Minh Quân từng không quá hứng thú với STEM, nhưng môi trường học tập giàu trải nghiệm tại FPT School Đà Nẵng đã giúp bạn dần yêu thích lập trình và Robotics. Riêng Bảo Thy và Quỳnh Mai - hai cô gái nhỏ nhắn, học chuyên Văn đến từ miền Tây sông nước, đã mạnh dạn bước vào lĩnh vực STEM và mang về những thành công đáng tự hào. Bảo Thy chia sẻ: “Với em, Robotics không chỉ là công nghệ, mà còn là ngôn ngữ chung để thế hệ trẻ dám mơ lớn và đóng góp cho thời đại”. Các bạn đã chứng minh rằng, nữ sinh hoàn toàn có thể tự tin học tập và thành công trong bất kỳ lĩnh vực nào.

Theo Trường THPT FPT Cần Thơ, thành tích này là kết quả của một hành trình kéo dài nhiều tháng, từ mùa hè đến đầu năm học mới, thể hiện nỗ lực và tinh thần đoàn kết cao. Đội tuyển Việt Nam đã khéo léo lồng ghép tinh hoa văn hóa dân tộc vào mọi chi tiết, từ những món quà lưu niệm, như: chuồn chuồn tre đến họa tiết rồng thời nhà Lý. Dùng văn hóa làm cầu nối, các bạn đã lan tỏa mạnh mẽ tinh thần Việt Nam: dám nghĩ, dám làm, kiên trì và bền bỉ, đúng với khẩu hiệu “Build - Bond - Beyond” (“Kiến tạo - Kết nối - Vươn xa”).

Tạo động lực cho chuyển đổi số trong giáo dục

Nhiều năm qua, học sinh TP Cần Thơ đã ghi dấu ấn tại nhiều sân chơi khoa học - công nghệ quốc tế. Riêng năm học 2024-2025, học sinh thành phố đoạt 11 giải tại Cuộc thi Robothon quốc tế ở Thái Lan, 20 giải tại Cuộc thi Toán trí tuệ quốc tế PAMA 2024, cùng 1 giải Nhất và 1 giải Nhì ở Giải thưởng Trường học Sinh thái ASEAN 2024 (hạng mục THPT)… Những thành tích ấy không chỉ thể hiện nỗ lực của thầy và trò các trường, mà còn cho thấy sự quan tâm, đầu tư của ngành giáo dục cùng sự đồng hành, ủng hộ của phụ huynh học sinh. 

Điển hình như Trường Tiểu học Bình Thủy là một trong các đơn vị tiêu biểu của TP Cần Thơ trong triển khai giáo dục STEM - Robotic. Nhà trường liên tục đạt thành tích ấn tượng tại các sân chơi quốc tế: vô địch Wecode 2018 tại Trung Quốc, vô địch Robothon 2023 tại Malaysia, giải nhất Robothon 2025 tại Thái Lan… Cô Phạm Thị Trúc Linh, giáo viên Trường Tiểu học Bình Thủy cho biết, ban giám hiệu và phụ huynh đã hỗ trợ cô trò trong suốt quá trình luyện tập. Việc tham gia robocon hay các cuộc thi sáng tạo giúp học sinh nuôi dưỡng đam mê công nghệ, rèn tính kiên trì, kỹ năng làm việc nhóm, tư duy giải quyết vấn đề và sự tự tin, chủ động. Đồng thời, các em còn có cơ hội tạo ra sản phẩm thực tế.

Theo thầy Triệu Thành Văn, Phó Hiệu trưởng Trường Tiểu học Bình Thủy, thành quả đạt được nhờ nỗ lực dạy - học của thầy trò, sự chủ động của nhà trường trong thực hiện Chương trình Giáo dục phổ thông 2018, mạnh dạn đưa hoạt động ngoại khóa sáng tạo, đặc biệt là STEM - Robotic vào chương trình học 2 buổi/ngày. Ở buổi học thứ hai, học sinh được tham gia nhiều câu lạc bộ trong đó có STEM - Robotics… Các hoạt động thực hiện chặt chẽ từ khâu lập kế hoạch, họp phụ huynh, phân công giáo viên đến bố trí thời khóa biểu hợp lý, đảm bảo không ảnh hưởng đến giờ học chính khóa.

Bên cạnh đó, các cuộc thi về khoa học kỹ thuật do Sở Giáo dục và Đào tạo TP Cần Thơ phối hợp tổ chức đã nuôi dưỡng đam mê, tạo nền tảng để học sinh phát huy tư duy sáng tạo. Đơn cử  như Cuộc thi Robothon cấp thành phố năm 2025 đã thu hút 122 học sinh từ 7-15 tuổi đam mê STEM, yêu thích lập trình và robot, đang theo học tại các trường, trung tâm trên địa bàn TP Cần Thơ. Tranh tài tại cuộc thi, các thí sinh hoàn thành nhiệm vụ với chủ đề “Terra Protocol” (Giao thức Trái Đất) - Công nghệ vì một hành tinh bền vững, đặt ra viễn cảnh nhân loại buộc phải áp dụng trí tuệ nhân tạo, năng lượng tái tạo, blockchain để xây dựng một thế giới cân bằng, phát triển bền vững và thích ứng với biến đổi khí hậu. Nhiệm vụ của thí sinh là vận dụng các kiến thức và kỹ năng STEM - Robotics để lập trình, điều khiển robot hoàn thành tối ưu các nhiệm vụ theo yêu cầu được đưa ra. Thí sinh thi đấu trực tiếp theo nhóm từ 2-4 thí sinh.

Ông Nguyễn Phúc Tăng, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Cần Thơ cho biết, các cuộc thi nhằm tạo sân chơi để học sinh khám phá, nuôi dưỡng đam mê sáng tạo, thể hiện năng lực bản thân và giao lưu học hỏi. Đồng thời, giúp học sinh kết nối với công nghệ, nâng cao ý thức trách nhiệm với cộng đồng, vận dụng kiến thức và kỹ năng để sáng tạo phù hợp với văn hóa và mục tiêu phát triển bền vững. Thông qua đó, học sinh còn được trang bị các kỹ năng tích hợp trong STEM, như: tư duy lập trình, tư duy thiết kế, giải quyết vấn đề và thích ứng linh hoạt, sẵn sàng đáp ứng yêu cầu công dân toàn cầu trong kỷ nguyên số.

B.Kiên